Bepalen of je valkparkiet een mannetje of een vrouwtje is

Valkparkieten komen oorspronkelijk uit Australië, het zijn neefjes van de roze en de roodstaartraafkaketoe. Volwassen valkparkieten met de normale grijze kleur, een grijs lichaam met een gele kop, zijn relatief makkelijk te onderscheiden op basis van het gevederte. Bij valkparkieten met andere kleuren kan het wat moeilijker zijn, maar er zijn voldoende verschillen in gedrag en subtiele visuele aanwijzingen om een goede gok te wagen. Probeer je conclusie te baseren op verschillende aanwijzingen in plaats van slechts één eigenschap, individuele valkparkieten kunnen namelijk vrij veel fysieke verschillen en verschillen in gedrag vertonen.

Methode 1

Methode 1 van 2:

Het geslacht van een valkparkiet bepalen op basis van fysieke eigenschappen

Pdf downloaden

1
Wacht tot de vogel zijn volwassen verendek heeft. Mannetjes en vrouwtjes zien er identiek uit wanneer ze jong zijn. Na ongeveer 6 tot 9 maanden zal de vogel voor de eerste keer ruien en nieuw gevederte krijgen, dit nieuwe verendek is doorgaans kleurrijker en er is dan meer variatie tussen de geslachten.
- Een dof verendek of vervaagde kleuren kunnen een teken van slechte voeding zijn, hoewel het soms meer dan één keer ruien vereist voordat het felle, volwassen verendek zich ontwikkelt.
- Bied jonge vogels geen nestkastje, dit kan het vroegtijdig eieren leggen en broeden stimuleren, wat het vrouwtje kan schaden.
Normale grijze valkparkieten zonder mutaties hebben een grijs lichaam, een gele kop en oranje cirkels op de wangen. Je kunt ze middels de onderstaande stappen identificeren. Als jouw valkparkiet niet voldoet aan deze beschrijvingen, dan zijn de voorouders waarschijnlijk gefokt op een ongewoon verendek en staat je een grotere uitdaging te wachten. Hieronder staan enkele identificerende kenmerken voor dergelijke vogels, maar je zult vaak afhankelijk zijn van het gedrag.
3
Onderzoek de staart grondig. Bij normale grijze valkparkieten hebben volwassen vrouwtjes (en alle jonge vogels) markeringen aan de onderkant van de staartveren. Het zijn vaak afwisselende horizontale strepen in grijs/donkergrijs, wit/grijs of geel/grijs, maar sommige vrouwtjes hebben stippen of een onregelmatig patroon tegen een grijze achtergrond. Als je niks ziet, houd je valkparkiet dan zo vast dat zijn staart wordt verlicht door een felle lamp en onderzoek dan de staart. Als je dan nog steeds geen markeringen ziet, dan is je vogel waarschijnlijk een mannetje.
- Lutino soorten, of licht gele en witte vogels die nog wel cirkels op hun wangen hebben, kunnen geïdentificeerd worden middels de gele vlekken onder de vleugels en de gele markeringen onder de staartveren. Je hebt mogelijk een felle lamp nodig om ze te kunnen zien.^[1]XBron
4
Vergelijk de koppen. Bij normale grijze valkparkieten heeft het mannetje doorgaans meer opvallende veren op de kop en fel oranje cirkels op een fel gele kop. Het vrouwtje heeft lichtere oranje cirkels, doorgaans op een dof gele of grijze kop.^[2]XBron
- Bij sommige soorten krijgt alleen het mannetje een gele kop na de rui, het vrouwtje behoudt de grijze of bruinachtige kop die ze als jong al had.^[3]XBron
- Bij valkparkieten met een witte kop die géén wit lichaam hebben, kan het voorkomen dat de mannetjes helemaal geen cirkels op de wangen hebben en dat vrouwtjes slechts doffe cirkels hebben die overeenkomen met het gevederte.^[4]XBron
5
Vergelijk de veren op het lichaam. Bij valkparkietsoorten met grijs gevederte op het lichaam heeft het mannetje vaak donkergrijze veren en het vrouwtje lichtgrijze veren. Dit is een van de minder betrouwbare methodes, maar het kan helpen om vermoedens te bevestigen. Soorten die geen grijs verendek hebben, kunnen vrijwel nooit op deze manier geïdentificeerd worden.
- Bij sommige soorten heeft het vrouwtje ook doffe, gele vlekken onder de vleugels.^[5]XBron
- Bij geparelde valkparkieten, die witte stippen op een non-grijs lichaam hebben, verliest het mannetje zijn parels na de eerste rui. Het vrouwtje behoudt ze.^[6]XBron
6
Breng je valkparkiet naar een dierenarts. De laatste controle is afhankelijk van de fysieke anatomie en mag alleen worden uitgevoerd door een dierenarts. Onervaren personen kunnen de valkparkiet ernstig verwonden in hun poging, en kunnen het verschil vaak toch niet zien. Vraag de dierenarts om het geslacht van je valkparkiet te bepalen, hij zal dan waarschijnlijk de vorm van het bekken onderzoeken. Deze zijn doorgaans breder bij vrouwtjes. Zelfs deze methode is niet volledig accuraat, omdat er veel individuele verschillen zijn tussen de vogels.
- Hoe ouder de valkparkiet is, des te waarschijnlijker is het dat deze methode zal werken. Vooral als de vogel in het verleden van een fokker was en misschien ooit een ei heeft gelegd.^[7]XBron
- Als je het 100% zeker wilt weten, vraag dan om een DNA-test.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 2:

Het geslacht van een valkparkiet bepalen op basis van gedrag

Pdf downloaden

Hoewel het geen vaste regel is, is een valkparkiet die leert praten doorgaans een mannetje.^[8]XBron Of ze zou woorden leren of niet, mannetjes zijn doorgaans mondiger en besteden meer tijd aan het fluiten. Vrouwtjes zijn meestal wat stiller en krijsen en sissen vaker dan mannetjes.
Mannelijke valkparkieten zullen doorgaans veel tijd voor de spiegel doorbrengen, ze paraderen ervoor, roepen ernaar of onderzoeken hem. Als je vogel de interesse in de spiegel snel verliest, dan is het waarschijnlijker dat je een vrouwtje hebt.
3
Kijk uit naar de paringsrituelen van het mannetje. Het zijn doorgaans de mannelijke valkparkieten die actief een partner proberen te vinden, en zullen het typische gedrag soms ook vertonen als er geen andere vogel is:^[9]XBron
- De bek hard tegen objecten aantikken, om de aandacht van het vrouwtje te trekken.
- Paraderen terwijl hij fluit of de bek tegen dingen aantikt. Hier komen ook wippende bewegingen en/of het omlaag knikken van de kop bij kijken.
- De uiteinden van de vleugels worden van het lichaam af gehouden, waardoor een hartvorm te zien is als je de vogel van achteren bekijkt.
4
Kijk uit naar de paringsrituelen van het vrouwtje. Vrouwtjes zijn doorgaans minder actief op zoek naar een partner en vertonen geen typische gedrag tenzij er een mannelijk aanwezig is:^[10]XBron
- Zit op een lage zitstok, piept zacht met de staart in de lucht.
- Probeert het mannetje van haar keuze te voeren.
5
Merk masturbatie op. De meeste ervaren vogeleigenaren hebben ooit wel eens opgemerkt dat een vogel zijn geslachtsgebied over zitstokken, objecten of zelf de hand van de eigenaar wrijft. Sommige vogels doen dit dagelijks, anderen zelfs vaker. Deze manier van masturbatie wordt het meest bij mannetjes gezien, maar er zijn enkele uitzonderingen.
- De masturbatie van mannetjes omvat doorgaans het tegen een object aanrijden, mogelijk gaan ze er ook boven staan en wrijven ze hun geslachtsgebied er dan tegen aan.
- De masturbatie van vrouwtjes kan vergelijkbaar zijn, maar vrouwtjes gaan soms ook wel voorovergebogen en met de staart omhoog tegen een object aan staan.
6
Controleer wie er eieren legt. Het is natuurlijk geen verassing dat alleen vrouwtjes eieren leggen, maar die kennis helpt je niet verder als je een ei ontdekt in een kooi waar meerdere vogels in zitten. Als je zeker wilt zijn van het geslacht, kun je elke vogel het beste een aparte kooi en aparte nestkast geven. Je kunt ook een videocamera op de nestkast richten, om toekomstig gedrag op te nemen.
- Vrouwtjes die jonger zijn dan 18 maanden moeten geen nestkast krijgen. Het leggen van eieren zorgt bij jonge vogels vaak voor ernstige gezondheidsproblemen.
- Het verwijderen van het ei zal een nieuwe leg stimuleren.
- Onthoud dat het ei mogelijk bevrucht is, hoewel het in dat geval duidelijk zou moeten zijn welke vogels een koppel vormen.
Advertentie

Tips

Als je een valkparkiet in een dierenwinkel of bij een fokker koopt, wordt het geslacht van de vogels doorgaans bepaald voordat ze worden verkocht. Het is nooit 100% zeker, tenzij er een DNA-test is gedaan, maar de gok van een ervaren fokker is vrij betrouwbaar.
Vrouwtjes zijn doorgaans meer geneigd om te bijten, maar het bijtgedrag is vooral afhankelijk van het individuele temperament.
Als je valkparkiet meer dan 8 eieren legt en dit vaker dan twee keer per jaar doet, dan is ze mogelijk een chronische legger. Dit kan leiden tot een tekort aan vitamine A en verlies van calcium. Ze kan hiervoor injecties van de dierenarts krijgen, als alternatieve methodes (zoals het plaatsen van nep eieren) niet werken.

Advertentie

Waarschuwingen

Fokken kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken bij vrouwtjes die jonger zijn dan 18 maanden. Jonge valkparkieten zullen waarschijnlijk ook minder goede ouders zijn.^[11]XBron Als je meerdere jonge valkparkieten hebt van verschillende geslachten, of waarvan je de geslachten niet weet, overweeg dan om ze uit elkaar te houden totdat ze volwassen zijn. Of je moet ze goed in de gaten houden om eventuele tekenen van een paringsritueel op tijd te zien.
Koppeltjes vechten soms met elkaar, maar het is zeldzaam dat hierdoor verwondingen ontstaan.^[12]XBron

Advertentie