Biurakańskie Obserwatorium Astrofizyczne

obserwatorium astronomiczne w Armenii

Biurakańskie Obserwatorium Astrofizyczne (lub w skrócie Obserwatorium Biurakańskie) – obserwatorium astronomiczne znajdujące się w armeńskiej miejscowości Biurakan, około 30 km na północny zachód od stolicy Armenii, Erywania[2]. Znajduje się na południowym stoku góry Aragac, na wysokości 1405 m n.p.m.[2] Jest jedną z najważniejszych instytucji Armeńskiej Akademii Nauk[2]. Badania naukowe prowadzone w obserwatorium dotyczą głównie zjawisk niestabilnych zachodzących we Wszechświecie[2].

Biurakańskie Obserwatorium Astrofizyczne
Ilustracja
Teleskopy w obserwatorium
Państwo

 Armenia

Położenie

Aragac

Wysokość

1405 n.p.m.

Zarządzający

Armeńska Akademia Nauk

Kod obserwatorium

123[1]

Położenie na mapie Armenii
Mapa konturowa Armenii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Biurakańskie Obserwatorium Astrofizyczne”
Ziemia40°19′51″N 44°16′06″E/40,330833 44,268333
Strona internetowa

Obserwatorium zostało założone w 1946 roku z inicjatywy słynnego ormiańskiego astronoma Wiktora Ambarcumiana, który został pierwszym dyrektorem obserwatorium i kierował nim aż do 1988 roku (od 1998 roku obserwatorium nosi jego imię). Budynki zaprojektował ormiański architekt Samvel Safarian. Pierwszym odkryciem dokonanym w obserwatorium, kiedy znajdowało się jeszcze w trakcie budowy, było odkrycie asocjacji gwiazdowych przez Wiktora Ambarcumiana w 1947 roku. Obserwatorium zostało oficjalnie otwarte 19 września 1956 roku. Do odkryć, których tu dokonano należą: opracowanie hipotezy o aktywności jąder galaktycznych (Ambarcumian, 1958), odkrycie i badania wielu galaktyk Seyferta i kwazarów, odkrycie ponad 1000 gwiazd rozbłyskowych, kilkudziesięciu supernowych, setek obiektów Herbiga-Haro i mgławic wyglądem przypominających komety, cenne prace nad teorią transportu promieniowania. Pod kierunkiem Beniamina Markariana przeprowadzono dwa ważne przeglądy nieba w poszukiwaniu głównie galaktyk: First Byurakan Survey (FBS, w latach 1965–1980) i Second Byurakan Survey (SBS, 1978–1991)[3].

Po rozpadzie Związku Radzieckiego i początku kryzysu ekonomicznego, nadeszły ciężkie czasy dla armeńskiej astronomii i innych dziedzin nauki. Wielu badaczy wyjechało z kraju bądź porzuciło działalność naukową. Obecnie w obserwatorium pracuje około 70 naukowców[3].

Obecnie znajduje się tutaj sześć teleskopów, z których największe to 2,6-metrowy teleskop Cassegraina (oddany do użytku w 1976 roku[2]) oraz 1-metrowy teleskop Schmidta[4].

W obserwatorium odbywają się spotkania naukowców, m.in. zorganizowano tu kilka sympozjów i kolokwium Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Oprócz prac badawczych obserwatorium prowadzi działalność informacyjną, a także organizuje wycieczki i wykłady dla amatorów astronomii[5].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. List Of Observatory Codes. [w:] Minor Planet Center [on-line]. [dostęp 2023-01-06]. (ang.).
  2. a b c d e HISTORY OF THE BYURAKAN ASTROPHYSICAL OBSERVATORY. Armenian Astronomical Society. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
  3. a b BYURAKAN ASTROPHYSICAL OBSERVATORY. Armenian Astronomical Society. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
  4. SCIENTIFIC INSTRUMENTS AND DATABASES. [w:] BYURAKAN ASTROPHYSICAL OBSERVATORY [on-line]. Armenian Astronomical Society. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
  5. Oficjalna strona obserwatorium. [dostęp 2017-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-04)]. (ang.).