William Shakespeare
William Shakespeare, (batejat lo 26 d'abril de 1564 - mòrt lo 23 d'abril de 1616) èra un poèta e dramaturg anglés, generalament considerat coma lo mai grand escrivan de lenga anglesa e lo dramaturg màger de tota la literatura. Es sovent escaissat lo «poèta nacional d'Anglatèrra» o lo «Bard of Avon».Las òbras que daissa, entre las qualas qualques trabalhs collaboratius, son constituidas per 38 pèças de teatre, 154 sonets, dos longs poèmas narratius, e mantun autre poèma. Sas pèças foguèron traduchas dins un grand nombre de lengas e son demest las pus jogadas al mond.
| William Shakespeare | |
 Unic retrach reconegut de William Shakespeare. | |
| Pseudonim | poèta nacional d'Anglatèrra Bard of Avon |
|---|---|
| Naissença | batejat lo 26 d'abril de 1564, Stratford-upon-Avon, Warwickshire, (Anglatèrra) |
| Decès | 23 d'abril de 1616, Stratford-upon-Avon, Warwickshire, (Anglatèrra) |
| Occupacion | dramaturg, poèta |
| Genre | Comèdia Tragèdia Poesia |
Biografia modificar
Shakespeare nasquèt e cresquèt a Stratford-upon-Avon. A 18 ans, se maridèt a Anne Hathaway, que li balhèt tres mainatges: Susanna, e los bessons Hamnet e Judith. Entre 1585 e 1592, comencèt d'aver de succès a Londres coma actor, escrivan, e proprietari de parts dins una tropa d'actors dicha Lord Chamberlain's Men, que serà mai tard sonada King's Men. Sembla que se retirèt a Stratford cap a 1613, ont moriguèt tres ans pus tard.
Shakespeare produsiguèt la màger part de sas òbras famosas entre 1589 e 1613. Sas primièras pèças èran mai que mai de comedias e d'istòrias, genre que portèt a son trescòl de sofisticacion e de qualitat artistica a la fin del sègle XVI. Escriguèt alara mantuna tragedia fins cap a 1608, entre las qualas Hamlet, King Lear, e Macbeth, consideradas coma èsser demest las melhoras òbras en lenga anglesa.
Se moriguèt lo 23 d'abril de 1616, a sonque dequ'unas paucas oras après lo siu e màger condiscípol espanhòl en Miguel de Cervantes y Saavedra.
L'òbra modificar
Las pèças modificar
| Òbras de las «pèças» | ||
|---|---|---|
| Comèdias | Istòrias | Tragèdias |
| The Tempest | King John | Troilus and Cressida ** |
| Two Gentlemen of Verona | Richard II | Coriolanus |
| The Merry Wives of Windsor | Henry IV, Partida 1 | Titus Andronicus |
| Measure for Measure ** | Henry IV, Partida 2 | Romeo and Juliet |
| The Comedy of Errors | Henry V | Timon of Athens ** |
| Much Ado About Nothing | Henry VI, Partida 1 | Julius Caesar |
| Love's Labour's Lost | Henry VI, Partida 2 | Macbeth |
| A Midsummer Night's Dream | Henry VI, Partida 3 | Hamlet |
| The Merchant of Venice ** | Richard III | King Lear |
| As You Like It | Henry VIII | Othello |
| The Taming of the Shrew | Antony and Cleopatra | |
| All's Well That Ends Well | Cymbeline * | |
| Twelfth Night | ||
| The Winter's Tale *,** | ||
| Pericles, Prince of Tyre *,*** | ||
| The Two Noble Kinsmen *,*** | ||
| nota bene: Las pèças marcada d'un asterisc (*) son ara abitualament consideradas coma "darrièras romanças". Las pèças marcadas amb dos asteriscs (**) son a vegadas nomenadas "pèças problematicas". Las doas pèças marcadas de tres asteriscs (***) son pas incluidas dins lo Primièr Fòlio. | ||
Los sonets modificar
Los sonets de Shakespeare es lo títol d'una colleccion de 154 sonets que cobrís de tèmas coma lo passatge del temps, l'amor, la beutat e la mortalitat. Los primièrs 126 sonets son adressats a un jovent; los darrièrs 28 a una joventa.
Los sonets al jovent exprimisson de biais irresistible, l'amor obsessional.[1] Lo tèma màger del debat es de totjorn se demora platonic o ven fisic.[2] Los primièrs 17 poèmas, (procreation sonnets), son adreissats al jovent li demandant de que se marride e aja d'enfants per qu'immortalizèsse sa beutat la passant a la generacion venenta.[3] D'autres sonets exprimisson l'amor de l'orator pel jovent; groar de solitud, mort, e la brevetat de la vida; sembla criticar lo jovent per estimar mai un poèta rival; exprimís de sentiments ambigús per la mestressa de l'orator; e fa un jòc de mot sul nom del pèta. Los darrièrs dos sonets son de tractaments allegorics dels epigramas grècs en referéncia al "pichon dieu de l'amor" Cupidon.
Referéncias modificar
- ↑ Sobran, Joseph Shakespeare's Disgrace, Shakespeare Oxford Newsletter, Spring 1997
- ↑ Ogburn, Charlton The Mysterious William Shakespeare: The Myth & The Reality, EPM Publications, 1992, p342
- ↑ Stanley Wells and Michael Dobson, eds., The Oxford Companion to Shakespeare Oxford University Press, 2001, p. 439.
(Traducccion d'una part de l'article de la Wikipèdia en anglés)
