Lo mandarin es la lenga chinesa mai importanta de totas las lengas chinesas.Lo mandarin estandard es basat sul dialècte mandarin de Beijing e es la lenga oficiala de la Republica Populara de China, de Taiwan e de Singapor. Los dialèctes mandarins son parlats per mai d'un miliard de personas en 2015.

En 2013 lo siti ethnologue[1] estimava a 897 000 000 las personas qu'an un dialècte mandarin coma langa mairala e a 194 000 000 los que parlan un dialècte mandarin coma lenga segonda (siá un total de 1 091 000 000).

Lo mandarin es la lenga mai parlada pels Han mas es tanben venguda la lenga mairala de mai d'una minoritat (manchó, hui, she...). Es una lenga en expansion, en China coma dins la diaspora chinesa.

Nom chinés modificar

Lo tèrme chinés mai general que recampa totas las varietats del mandarin, es "běifānghuà" (北方话, parlar del nòrd) o "guānhuà" (官话, parlar dels mandarins).

La varietat oficiala del mandarin, o mandarin estandard, se sona "pǔtōnghuà" (普通话, parlar comun) dins la Republica Populara de China e "guóyǔ" (国语, lenga nacionala) a Taiwan.

Distribucion territoriala modificar

Mandarin e jin dialèctes

Lo mandarin es parlat istoricament dins lo nòrd de China, en particular dins la plana septentrionala de China. S'espandiguèt dins totas las direccions dempuèi l'an 1000. A l'ora d'ara es una lenga en expansion, emai dins las grandas vilas meridionalas (Shenzhen, Shanghai...) que los immigrants del nòrd i son nombroses. Fòra la Republica Populara de China, los dialèctes mandarins son parlats, sensa èsser majoritaris, a Taiwan, Singapor e dins la diaspora chinesa.

Classificacion dels dialèctes modificar

Mandarin de Beijing北京官话北京官話
  • dialècte de Beijing北京话北京話
      • Mandarin estandard普通话 Putonghua (PRC)
国语 Guoyu (ROC)
标准华语 Biaozhun Huayu (Singapor)
普通話 Putonghua (PRC)
國語 Guoyu (ROC)
標準華語 Biaozhun Huayu (Singapor)
  • Mandarin de las Filipinas菲律宾华语菲律賓華語
  • Mandarin de Malàisia马来西亚华语馬來西亞華語
  • dialècte de Chengde承德话承德話
  • dialècte de Chifeng赤峰话赤峰話
  • dialècte de Hailar海拉尔话海拉爾話
Ji–Lu冀鲁官话冀魯官話
  • dialècte de Baoding保定话保定話
  • dialècte de Jinan济南话濟南話
  • dialècte de Shijiazhuang石家庄话石家莊話
  • dialècte de Tianjin天津话天津話
Jianghuai江淮官话江淮官話
  • dialècte de Hefei合肥话合肥話
  • dialècte de Hainan Junjia军家话軍家話
  • dialècte de Nanjing南京话南京話
  • dialècte de Nantong南通话南通話
  • dialècte de Xiaogan孝感话孝感話
  • dialècte de Yangzhou扬州话揚州話
Jiao–Liao胶辽官话膠遼官話
  • dialècte de Dalian大连话大連話
  • dialècte de Qingdao青岛话青島話
  • dialècte de Weihai威海话威海話
  • dialècte de Yantai烟台话煙台話
Lan–Yin兰银官话蘭銀官話
  • dialècte de Lanzhou兰州话蘭州話
  • dialècte de Xining西宁话西寧話
  • dialècte de Yinchuan银川话銀川話
Mandarin del Nòrd-Èst东北官话東北官話
  • dialècte de Changchun长春话長春話
  • dialècte de Harbin哈尔浜话哈爾濱話
  • dialècte de Qiqihar斉斉哈尔话齊齊哈爾話
  • dialècte de Shenyang沈阳话瀋陽話
Mandarin del Sud-Oèst西南官话西南官話
  • dialècte de Changde常德话常德話
  • dialècte de Chengdu成都话成都話
  • dialècte de Chongqing重庆话重慶話
  • dialècte de Dali大理话大理話
  • dialècte de Guiyang贵阳话貴陽話
  • dialècte de Kunming昆明话昆明話
  • dialècte de Liuzhou柳州话柳州話
  • dialècte de Wuhan武汉话武漢話
  • dialècte de Xichang西昌话西昌話
  • dialècte de Yichang宜昌话宜昌話
  • dialècte de Hanzhong汉中话漢中話
Zhongyuan中原官话中原官話
  • Dungan东干语東干語
  • dialècte de Gangou甘沟话甘溝語
  • dialècte de Kaifeng开封话開封話
  • dialècte de Luoyang洛阳话洛陽話
  • dialècte de Nanyang南阳话南陽話
  • dialècte de Qufu曲埠话曲埠話
  • dialècte de Tianshui天水话天水話
  • dialècte de Xi'an西安话西安話
  • dialècte de Xuzhou徐州话徐州話
  • dialècte de Yan'an延安话延安話
  • dialècte de Zhengzhou郑州话鄭州話
non classificat
  • Gyami

Referéncias modificar

  1. http://www.ethnologue.com/language/cmn