लुं

मू लेख :लुं
आइ.	प्रा. %	हाफलाइफ	ध्व.मो.	ध्व.उ. (एम् इ भी)	ध्व. लि.
¹⁹⁵Au	syn	186.10 d	ε	0.227	¹⁹⁵Pt
¹⁹⁶Au	syn	6.183 d	ε	1.506	¹⁹⁶Pt
¹⁹⁶Au	syn	6.183 d	β^-	0.686	¹⁹⁶Hg
¹⁹⁷Au	100%	Au एलेमेन्ट 118 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
¹⁹⁸Au	syn	2.69517 d	β^-	1.372	¹⁹⁸Hg
¹⁹⁹Au	syn	3.169 d	β^-	0.453	¹⁹⁹Hg

स्रोत

लुँ रसायनिक चिं Au (ल्याटिन भाषा: औरम, aurum ) व रसायनिक ल्याखँ ७९ दूगु छगू रसायन ख। थ्व छगू उच्च मांग दूगु बहुमूल्य धातु ख। थुकियात मूर्तिकला, अलंकरण, तिसा आदिइ इतिहासया शुरुवात निसें हे उच्च कोटी बिया छ्येलातःगु खने दु। थ्व धातु nuggets वा grainया रुपय् लोंहय् व alluvial डिपोजिटय् आपालं लुइगु या। लुँ छगू ताकुगु (dense), नाइसेच्वंगु, रश्मियुक्त व ज्ञात धातुइ दक्ले अप्व लचक दूगु (malleable) व धालेयाछिंगु (ductile) धातु ख। शुद्ध लुँया फे, निभा व लखँ मस्येंकिगु व खतं मनैगु प्वाला-प्वाला थाइगु म्हासुइसे च्वंगु रंग व आलोकयात पारम्परिक कथं आकर्षक धका हनिगु या। थ्व छगू मौद्रिक धातु (coinage metal) नं ख व सन् १९७१य् ब्रेटन वुड्स व्यवस्थाया पतन स्वया न्ह्यः गोल्ड स्ट्यान्डर्डया आधार नं थ्व हे धातुं देकाःतल।

आधुनिक औद्योगिक लागाय् लुँयात थुकिया अक्सिदेतिभ करोजनया विरुद्धया प्रतिरोधात्मक लक्षणया निंतिं दन्त चिकित्सा व इलेक्ट्रोनिक्सय् छ्येलिगु या। रसायनिक कथं लुँ छगू संक्रमण धातु (transition metal) ख व थुकिलिं सल्भेसनय् (solvation) त्रिसंयोजक (trivalent) व एकल संयोजक (univalent) क्याटायन देकेफु। एसटीपीइ थुकियात एक्वा रेजिया (एसिडतेगु छगू मिश्रण)द्वारा रियाक्सन याना क्लोरोऔरिक एसिड व सायनाइडया अल्कालाइन सोलुसनं रियाक्सन यायेफु तर छगू जक एसिड(अम्ल) दसु हिड्रोक्लोरिक, नाइट्रिक, सल्फ्युरिक आदि एसिडं धाःसा थ्व तत्त्वनाप रियाक्सन याये मफु। लुँ पारोय् घोलेजुया मिश्र धातु (amalgam alloy) देकी तर पारोनाप रसायनिक प्रक्रिया धाःसा याइमखु।

स्वयादिसँ सम्पादन

रसायनशास्त्र

विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु:Gold