فلاند
مختصات: شرقی°۲۷ شمالی°۶۵ / °۰۲۷شرقی °۶۵شمالی
فَنلاند یا فلّاند اتا کشور نوم هسته که و اروپا دله دَره. این کشور نیشتنگا (=پایتخت) هلسینکی هسته. فنلاند ۵٫۴ میلیون نفر جمعیت دانّه و حدوداً یک میلیون نفر فقط ونه نیشتنگا دله دَرنه. فنلاند ِگتی (=مساحت) سَر اروپای ِهشتمین کشور هسته و ونه جمعیت همه‌ی ِکشورون جه این قاره دِله تَنِک‌ته (=کم‌تراکم‌تر) هستنه.
Suomen tasavalta Republiken Finland فنلاند | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| ملی شعار: - | ||||||
| ملی سرود: اَمه وطن | ||||||
 | ||||||
| نیشتنگا (و گتترین شهر) | هلسینکی شرقی′۴°۱۸ شمالی′۲۱°۵۹ / ۱۸٫۰۶۷غرب ۵۹٫۳۵جنوب | |||||
| رسمی زوون | فلاندی و سوئدی | |||||
| حکومت ِنوع | جمهوری | |||||
| حاکمون نوع نخست وزیر | سانا مارین | |||||
| موارد منجر به تشکیل روسیه جه | ۱۹۱۷ | |||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۳۳۸،۱۴۵کیلومتر مربع (۶۴ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۱۰٬۰ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۵٫۳۲۵٫۶۴۲ (۱۱۱ام) | ||||
| - | جمعیت انبسی | ۱۶/km۲ (۲۰۱ام) | ||||
| جی‌دی‌پی | (تخمین ۲۰۰۷) | |||||
| - | مجموع | ۱۸۶ میلیارد یورو ۲۰۰۸ | ||||
| - | سرانه | ۲۷۱۰۰ یورو ۲۰۰۹ نرخ تورم=۲٫۷ % (۲۰۰۸)بیکاری= ۶٫۴ % ۲۰۰۸نرخ سواد= در حدود ۱۰۰% رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۱۲ام | ||||
| اچ‌دی‌آی (۲۰۰۷) | ۰٫۹۵۲ دلار (بالا) (۱۱ام) | |||||
| پول یکا | یورو (EUR) | |||||
| زمونی منطقه | EET (جهونی ساعت+۲) | |||||
| - | تابستونی (DST) | DST (جهونی ساعت) | ||||
| اینترنتی دامنه | .fl | |||||
| تلفن پیش‌شماره | +۳۵۸+ | |||||
دِتا فنلاندی و سوئدی زوون این کشور دله رسمیت دارنه. ۹۰ درصد این کشور دله فنلاندی‌زوون هستنه و سوئدی فقط چنتا ساحلی منطقه دله غرب، جنوب، و اُلند ِجزیره دله گپ بَزه وانه. این کشور دله حدوداً ۷۸ درصد لوتری‌مذهب هَستنه که مسیحیت ِپه‌روونه و ۲۰ درصد دیگه بی‌دین هستنه.[۱] فنلاند ره فنلاندی زوون دله سوئومی (Suomi) گانّه و فَنلاند ِ کلمه ره فرانسوی جه بَییتنه.
فنلاند قرن دوازَّهم جه تا اوائِل قرن نوزدهم سوئد ِسامون دله دَیّه و اون گادِر جه روسیه‌ی شه‌گردون مناطق جه بیّه و این وضعیت ره تا روسیه انقلاب زمون ادامه هِدا. فنلاند اروپای اتحادیه عضو هم هسته و ونه پول ِیکا یورو هسته. فلاند سال ۲۰۲۳ ناتو دله عضو بیّه. این کشور ِمردِم ِزندگی خله راحته و وشون ِزندگی کیفیت بالا دَره.
جغرافی دچی‌ین
فنلاند شمال جه نروژ، شرق جه روسیه و غرب جه سوئد جه هم‌سامون هَسته. بوتنی خلیج ونه غرب، فنلاند ِخلیج ونه جنوب و بالتیک دریا ونه جنوب‌غربی دَرنه. فنلاند ره دریامونائون (=دریاچه‌ها) و جنگلون ِکشور دونّه چون ونه ۱۰ درصد ره دریامونائون دَپوشِنینه و ۷۳ درصد جنگل دارنه. رشته‌کوهون هم ونه شمالی نیمه دله زیادنه. این کشور دله ۲۰٬۰۰۰تا جزیره دانّه که سرجمع وشون گَتی ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع وانه. تابستون‌ها فنلاند دله کوتا و زمستون‌ها بلندنه. لاپلند (فنلاند ِشمالی ایالت) دله، زمستون بیّه په، دِ ماه خورشید دَرنِنه و تابستون هم دِ ماه خورشید مار نَشونه. فنلاند دومین کشوری هسته که بالاترین مناطق دله دَرنه و فقط ایسلند ِمختصات ونجه بالاته هسته.
تاریخ دچی‌ین
فنلاند ِتاریخ مهمترین اتفاقات اینان هَستنه:
- فنلاند ِقدیمی مردمون ِنژاد فین بی‌یه که اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم میلادی شه مهاجرت ره شروع هاکِرد بینه.
- قرن دوازدهم فنلاندی‌ها که خاستنه شه سامون ره روس‌ها حمله جه دَرامان دارِن، سوئد جه کومِک بِخاستنه و اینتی فنلاند سوئد ِمستعمره بیّه.
- سوئد سال ۱۸۰۹ فنلاند ره هِدائه الکساندر اول (روسیه‌ی ِتزار) ره و روس‌ها سال ۱۹۰۱ فنلاند ِمردم وسّه قانونگذاری ِمجلس و رأی ِحق هِدانه.
- بلشویک‌ها که روسیه دله سال ۱۹۱۷ انقلاب هاکِردنه، همون مجلس فنلاند ِاستقلال ره اعلام هاکرده و سال ۱۹۲۰ شوروی هم فنلاند ِاستقلال ره رسمیت بِشناسی‌یه.
- جهونی جنگ دوم په، فنلاند شه وضعیت ره طبیعی هاکرده و روسیه جه دِباره تجاری هم‌باز بَیّه.
سیاست دچی‌ین
فنلاند ِسیاسی نظام جمهوری هسته که مجلس وه ره اداره کانده. رئیس‌جمهور فقط ونه این کشور دله نخست‌وزیر ره انتخاب هاکِنه و کابینه ره نخست‌وزیر اداره کانده. نخست‌وزیر و ونه کابینه ونه بتونِن مجلس جه رای اعتماد بَییرن. فنلاند ِمجلس ۲۰۰تا کارسی دانّه و هر نماینده چار سال کار کانده. رئیس‌جمهور اتا مسئولیت دیگه هم دانّه که خارجی سیاستون ِاداره هسته. رئیس‌جمهور ره هر شیش سال ات‌بار انتخاباتی انجمن عوض کانده.
سیاسی تقسیمات دچی‌ین
| نشون | فارسی جه | فنلاندی جه | سوئدی جه | نیشتنگا | نقشه |
|---|---|---|---|---|---|
 | لاپلند | Lappi | Lappland | رووانیه‌می | |
 | شمالی اوستروبوتنیا | Pohjois-Pohjanmaa | Norra Österbotten | اولو | |
 | کاینو | Kainuu | Kajanaland | کایانی | |
 | شمالی کارلیا | Pohjois-Karjala | Norra Karelen | یوئنسو | |
 | شمالی ساوونیا | Pohjois-Savo | Norra Savolax | کوئوپیو | |
 | جنوبی ساوونیا | Etelä-Savo | Södra Savolax | میکلی | |
 | جنوبی اوستروبوتنیا | Etelä-Pohjanmaa | Södra Österbotten | سینه‌یوکی | |
 | مرکزی اوستروبوتنیا | Keski-Pohjanmaa | Mellersta Österbotten | کوکولا | |
 | اوستروبوتنیا | Pohjanmaa | Österbotten | واسا | |
 | پیرکانما | Pirkanmaa | Birkaland | تامپره | |
 | مرکزی فلاند | Keski-Suomi | Mellersta Finland | ییوسکیله | |
 | ساتاکونتا | Satakunta | Satakunda | پوری | |
 | اصلی فلاند | Varsinais-Suomi | Egentliga Finland | تورکو | |
 | جنوبی کارلیا | Etelä-Karjala | Södra Karelen | لاپه‌انرانتا | |
 | پی‌ینه تاواستیا | Päijät-Häme | Päijänne Tavastland | لاهتی | |
 | اصلی تاواستایا | Kanta-Häme | Egentliga Tavastland | همه‌انلینا | |
 | اوسیما | Uusimaa | Nyland | هلسینکی | |
 | کیمنلاکسو | Kymenlaakso | Kymmenedalen | کوتکا | |
 | اُلند جزیره‌ئون | Ahvenanmaa | Åland | ماریهام |
مردمون ِآمار دچی‌ین
| تاریخی جمعیت | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | %± |
| ۱۷۵۰ | ۴۲۱٬۰۰۰ | — |
| ۱۷۶۰ | ۴۹۰٬۰۰۰ | ۱۶٫۴ % |
| ۱۷۷۰ | ۵۶۰٬۰۰۰ | ۱۴٫۳ % |
| ۱۷۸۰ | ۶۶۰٬۰۰۰ | ۱۷٫۹ % |
| ۱۷۹۰ | ۷۰۶٬۰۰۰ | ۷٫۰ % |
| ۱۸۰۰ | ۸۳۷٬۰۰۰ | ۱۸٫۶ % |
| ۱۸۱۰ | ۸۶۳٬۰۰۰ | ۳٫۱ % |
| ۱۸۲۰ | ۱٬۱۷۷٬۵۰۰ | ۳۶٫۴ % |
| ۱۸۳۰ | ۱٬۳۷۲٬۱۰۰ | ۱۶٫۵ % |
| ۱۸۴۰ | ۱٬۴۴۵٬۶۰۰ | ۵٫۴ % |
| ۱۸۵۰ | ۱٬۶۳۶٬۹۰۰ | ۱۳٫۲ % |
| ۱۸۶۰ | ۱٬۷۴۶٬۷۰۰ | ۶٫۷ % |
| ۱۸۷۰ | ۱٬۷۶۸٬۸۰۰ | ۱٫۳ % |
| ۱۸۸۰ | ۲٬۰۶۰٬۸۰۰ | ۱۶٫۵ % |
| ۱۸۹۰ | ۲٬۳۸۰٬۱۰۰ | ۱۵٫۵ % |
| ۱۹۰۰ | ۲٬۶۵۵٬۹۰۰ | ۱۱٫۶ % |
| ۱۹۱۰ | ۲٬۹۴۳٬۴۰۰ | ۱۰٫۸ % |
| ۱۹۲۰ | ۳٬۱۴۷٬۶۰۰ | ۶٫۹ % |
| ۱۹۳۰ | ۳٬۴۶۲٬۷۰۰ | ۱۰٫۰ % |
| ۱۹۴۰ | ۳٬۶۹۵٬۶۱۰ | ۶٫۷ % |
| ۱۹۵۰ | ۴٬۰۲۹٬۸۰۰ | ۹٫۰ % |
| ۱۹۶۰ | ۴٬۴۹۶٬۲۲۰ | ۱۱٫۶ % |
| ۱۹۷۰ | ۴٬۵۹۸٬۳۳۰ | ۲٫۳ % |
| ۱۹۸۰ | ۴٬۷۸۷٬۷۷۰ | ۴٫۱ % |
| ۱۹۹۰ | ۴٬۹۹۸٬۴۸۰ | ۴٫۴ % |
| ۲۰۰۰ | ۵٬۱۸۱٬۰۰۰ | ۳٫۷ % |
| ۲۰۱۰ | ۵٬۳۶۵٬۰۰۰ | ۳٫۶ % |
| زوون | ۱۹۹۰ | ۲۰۰۰ | ۲۰۱۰ |
|---|---|---|---|
| فنلاندی | ۴٬۶۷۴٬۰۹۵ | ۴٬۷۸۷٬۲۵۹ | ۴٬۸۵۶٬۵۲۹ |
| سوئدی | ۲۷۳٬۴۹۵ | ۲۶۷٬۴۸۸ | ۲۶۵٬۹۸۲ |
| سامی | ۱٬۷۳۴ | ۱٬۷۳۴ | ۱٬۸۳۲ |
| خارجی زوون | ۲۴٬۵۵۰ | ۹۸٬۸۵۸ | ۲۲۲٬۹۲۶ |
| روسی | ۳٬۸۸۴ | ۲۸٬۱۷۹ | ۵۴٬۵۴۶ |
| استونیایی | ۱٬۳۹۴ | ۱۰٬۱۵۳ | ۲۸٬۳۵۵ |
| سومالی | ۰ | ۶٬۴۵۴ | ۱۲٬۹۸۵ |
| انگلیسی | ۳٬۵۱۸ | ۶٬۸۵۰ | ۱۲٬۷۵۸ |
| عربی | ۱٬۱۳۳ | ۴٬۸۷۵ | ۱۰٬۳۷۹ |
| سال | مرد | زن | هر دِتا جنس |
|---|---|---|---|
| ۱۹۸۶ | ۷۰٫۵ | ۷۸٫۷ | ۷۴٫۷ |
| ۱۹۹۶ | ۷۳٫۰ | ۸۰٫۵ | ۷۶٫۸ |
| ۲۰۰۶ | ۷۵٫۸ | ۸۲٫۸ | ۷۹٫۴ |
| ۲۰۰۸ | ۷۶٫۳ | ۸۳٫۰ | ۷۹٫۷ |
| ۲۰۰۹ | ۷۶٫۵ | ۸۳٫۱ | ۷۹٫۸ |
پانویس دچی‌ین
- ↑ "Finland in Figures". Statistics Finland. Retrieved 2012-04-12.
منابع دچی‌ین
| ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که فلاند خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- وب‌سایت buchmesse.de (انگلیسی)