Кулон

кулон
Мерен систем	изведена SI-единица
Единица за	електричен полнеж
Ознака	C
Именувана по	Шарл Огистен де Кулон
Претворање на единици
1 кулон во ...	... е еднакво на ...
основни SI-единици	1 A s
СГС	2997924580 statC
атомски единици	(6,24150965 ± (16))⋅1018 e

Кулон (симб C, Кл) е изведена SI-единица за електричен набој, наречена по францускиот физичар Шарл Огистен де Кулон (1736 -1806). Се дефинира како полнежот што минува низ постојана струја од еден ампер за време од една секунда:

1\mathrm {C} =1\mathrm {A} \times 1\mathrm {s}

Еден кулон е и одвишокот напон на позивитната страна на капацитетот од еден фарад со разлика на потенцијалот од еден волт:

1\mathrm {C} =1\mathrm {F} \times 1\mathrm {V}

Дефиниција уреди

Во системот SI, кулонот се дефинира според амперот и секундата: 1C = 1A × 1s.^[2] Секундата се дефинира според честотата на природното зрачење на атомите на цезиумот.^[3] Амперот се дефинира со Амперовиот закон за силата;^[4] дефиницијата делумно се заснова на масата на меѓународниот еталон на килограмот, кој е метален цилиндар што е чува во Франција.^[5] Во практика, за одредување на амперажата со најголема можна точност цел се користи ватажна вага.^[5]

Претставки во SI уреди

Содржатели на единицата „кулон“ (C) во SI
Вредност	Симбол	Назив	Вредност	Симбол	Назив
Помали			Поголеми
10⁻¹ C	dC	децикулон	10¹ C	daC	декакулон
10⁻² C	cC	центикулон	10² C	hC	хектокулон
10⁻³ C	mC	миликулон	10³ C	kC	килокулон
10⁻⁶ C	µC	микрокулон	10⁶ C	MC	мегакулон
10⁻⁹ C	nC	нанокулон	10⁹ C	GC	гигакулон
10⁻¹² C	pC	пикокулон	10¹² C	TC	теракулон
10⁻¹⁵ C	fC	фемтокулон	10¹⁵ C	PC	петакулон
10⁻¹⁸ C	aC	атокулон	10¹⁸ C	EC	ексакулон
10⁻²¹ C	zC	—	10²¹ C	ZC	зетакулон
10⁻²⁴ C	yC	—	10²⁴ C	YC	јотакулон
Најзастапените содржатели се задебелени.

Претворање уреди

Величината на електричниот полнеж од еден мол елементарен полнеж (приближно 6,022×10²³, или Авогадров број) се нарекува фарадеева единица за набој (тесноповрзана со Фарадеевата константа). Еден фарадеј е еднаков на 96485,3399 кулони. Изразено во Авогадровиот број, (N_A), еден кулон е еднаков на прибл. 1,036 × N_A ×10⁻⁵ елементарни полнежи.
еден ампер-час = 3600 C, 1 mAh = 3,6 C
елементарниот полнеж изнесува 1,602176487×10⁻¹⁹ C^[1]
еден статкулон (statC), електростатичка единица за набој во СГС (esu), е приближно еднаква на 3,3356×10⁻¹⁰ C или околу 1/3 nC.
еден кулон е величината (апсолутна вредност) на електричниот набој во (6,24150965 ± (16))⋅10¹⁸ протони или електрони.^[1]

Однос со елементарниот полнеж уреди

Елементарниот полнеж (позитивниот набој на протонот или негативниот набој на електронот) изнесува прибл. (1,602176487 ± (40))⋅10^-19 coulomb.^[1] Во SI, елементарниот полнеж во кулони е приближна вредност: не постои опит кој може да даде апсолутна точност. Меѓутоа во другите системи, елементарниот полнеж има точно определена дефиниција, а другите полнежи се изразуваат во однос на него.^[6] На пример, кај обичајните електротехнички единици, вредностите на Џозефсоновата константа K_J и фон Клицинговата константа R_K се точно утврдени вредности (се запишуваат како K_J-90 и R_K-90), и оттука следува дека елементарниот полнеж $e=2/(K_{J}R_{K})$ исто така има точно определена вредност во рамките на тој систем.^[6] Поконкретно, изнесува точно $e_{90}=(2\times 10^{-9})/(25812,807\times 483597,9)C$ .^[6]

Поврзано уреди

Наводи уреди

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Mohr, Peter J.; Barry N., Taylor; David B., Newell (2008). „CODATA Recommended Values of the Fundamental Physical Constants: 2006“ (PDF). Rev. Mod. Phys. 80: 633–730. Bibcode:2008RvMP...80..633M. doi:10.1103/RevModPhys.80.633. Непосредна врска до вредноста. Обратната вредност (бројот на елементарни полнежи во 1 C) се добива со 1/[1,602176487(40)×10^-19] = 6,24150965(16)×10¹⁸.
↑ „Брошура на SI, став 2.2.2“. МБТМ. (англиски)
↑ „Брошура на SI, став 2.2.1.3“. МБТМ.
↑ „Брошура на SI, став 2.2.1.4“. МБТМ.
↑ ^5,0 ^5,1 „Ватажна вага“. МБТМ.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 doi:10.1088/0026-1394/42/2/001
Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно

[CODATA-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Mohr, Peter J.; Barry N., Taylor; David B., Newell (2008). „CODATA Recommended Values of the Fundamental Physical Constants: 2006“ (PDF). Rev. Mod. Phys. 80: 633–730. Bibcode:2008RvMP...80..633M. doi:10.1103/RevModPhys.80.633. Непосредна врска до вредноста. Обратната вредност (бројот на елементарни полнежи во 1 C) се добива со 1/[1,602176487(40)×10^-19] = 6,24150965(16)×10¹⁸.

[2] „Брошура на SI, став 2.2.2“. МБТМ. (англиски)

[3] „Брошура на SI, став 2.2.1.3“. МБТМ.

[ampere-4] „Брошура на SI, став 2.2.1.4“. МБТМ.

[wattbalance-5] 5,0 ^5,1 „Ватажна вага“. МБТМ.

[mills-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 doi:10.1088/0026-1394/42/2/001
Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]