Հոհենցոլերններ
Հոհենցոլերններ, նախկին գերմանացի արքայազների, կուրֆյուրստների, թագավորների և կայսրերի տոհմ, որոնք կառավարել են Հոհենցոլեռն, Բրանդենբուրգում, Պրուսիայում, Գերմանական կայսրությունում և Ռումինիայում։ Այս ընտանիքը ծնունդ է առել Սվաբիայի Հեխինգեն քաղաքից 11-րդ դարում և իր անունը ստացել է Հոհենցոլեռն ամրոցից[2]։ Հոհենցոլերների մասին առաջին հիշատակումները եղել են 1061 թվականին։
| Հոհենցոլերններ | |
|---|---|
 | |
| գերմ.՝ Hohenzollern | |
| Տեսակ | արքայատոհմ և ազնվական տոհմ |
| Երկիր | .svg){kind=small} Գերմանական կայսրություն |
| Տիրույթներ | Հոհենցոլեռն ամրոց |
| Տիտղոսներ | Նյուրնբերգի բուրգգրաֆ Ցոլեռնի կոմս Բրանդենբուրգի մարկկոմս Բայրոյտի մարկկոմս Պրուսիական դուքս Բայրոյտի մարկկոմս Բրանդենբուրգ Անսբախի մարկկոմս Գերմանական կայսր Նոշատելի իշխան Ռումինիայի թագավոր Հեխինգենի իշխան Զիգմարնգենի իշխան |
| Հիմնադիր | Ֆրիդրիխ I (Նյուրնբերգի բուրգգրաֆ) Բրուկհարդ I Ցոլեռնի կոմս[1] |
| Հիմնում | 11-րդ դար |
| Ավարտ | Հերմանիա և Պրուսիա Գերմանական հեղափոխություն (1918) Ռումինիա Ստալինյան բռնագրավում (1947) |
| Ազգային պատկանելիություն | գերմանացիներ |
| Կրտսեր ճյուղեր | Hohenzollern-Hechingen?, Hohenzollern-Sigmaringen? և Hohenzollern-Haigerloch? |
Հոհենցոլերների ընտանիքը բաժանված էր երկու ճյուղի կաթոլիկ Սվեբական ճյուղ և բողոքական Ֆրանկոնյան ճյուղ[3], որը հետագայում դարձավ Բրանդենբուրգ-Պրուսական ճյուղ։ Սվեբական ճյուղի ներկայացուցիչները ղեկավարում էին Հոհենցոլերն-Հեղինգեն և Հոհենցոլերն-Սիգմարինգեն իշխանությունները մինչև 1849 թվականը և ղեկավարում էին Ռումինիան 1866-ից 1947 թվականներին։ Ֆրանկոնյան ճյուղի ներկայացուցիչները դարձան Բրանդենբուրգի մարգրաֆներ 1415 թվականին և Պրուսիայի դքսեր 1525 թվականին։
Բրանդենբուգի մարգրաֆությունը և Պրոսիայի դքսությունը միավորվեցին 1618 թվականին և կոչվեցին Բրանդենբուրգ-Պրուսիա։ Պրուսիայի թագավորությունը հիմնադրվեց 1701 թվականին՝ առաջնորդելով Գերմանիայի վերամիավորումը և կազմավորելով Գերմանական կայսրությունը 1871 թվականին, որի կայսր դարձավ Հոհենցոլերների ընտանիքի անդամը, որը միաժամանակ Պրուսիայի թագավորն էր։
Գերմանիայի պարտություն Առաջին համաշխարհային պատերազմում 1918 թվականին բերեց Գերմանական հեղափոխության։ Հոհենցոլերները գահընկեց եղան և հիմնադրվեց Վայմարյան հանրապետությունը` այսպիսով վերջ դնելով միապետության Գերմանիայում։ Պրուսիայի արքայազն Գեորգ Ֆրիդրիխը Հոհենցոլերների Ֆրանկոնյան ճյուղի ներկայիս առաջնորդն է, իսկ Կառլ Ֆրիդրիխ Սվեբական ճյուղի առաջնորդն է[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Schmid, Ludwig (1862). "Geschichte der Grafen von Zollern-Hohenberg. Google Book: Gebrüder Scheitlin. p. XXV.
- ↑ Encyclopædia Britannica. Hohenzollern Dynasty
- ↑ 3,0 3,1 Genealogisches Handbuch des Adels, Fürstliche Häuser XIX. "Haus Hohenzollern". C.A. Starke Verlag, 2011, pp. 30–33. 978-3-7980-0849-6.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հոհենցոլերններ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 525)։  |