Կոլոմնա

Հայտնի է 12-րդ դարից։ Տիրապետում է այն կարծիքը, որ անվանումն ունի ուգրո-ֆիննական ծագում․ առաջացել է կոլմ ― «գերեզման, գերեզմանատուն» բառից։ Ոմանք էլ գտնում են, որ առաջացել է ռուսերեն բարբառային коломень ― «հարևանություն, շրջակայք» բառից (նկատի է ունեցվում Մոսկվայի շրջակայք լինելը)^[2]։

Խորհրդային իշխանության տարիներին այն դարձել է արդյունաբերական, գիտական և մշակութային խոշոր կենտրոն։ Զարգացած է շինանյութերի և սննդի արդյունաբերությունը։ Ունի ջերմաքարշային ԳՀԻ (Գիտահետազոտական ինստիտուտ), Մանկավարժական ինստիտուտ, Համամիութենական հեռակա Պոլիտեխնիկական ինստիտուտի բաժին, Հայրենագիտական թանգարան։

Կոլոմնան առաջին անգամ հիշատակվել է 1177 թվականին։ Քաղաքի կրեմլից պահպանվել են աղյուսե պարիսպները, 6 աշտարակ, մուտքի դարպասները, Ուսպենսկի տաճարը, զանգակատունը։ Փողոցները տարերայնորեն ստեղծվել են կրեմլի շուրջը։ Կոլոմնայում են Հովհաննես Նախակարապետի, Բրուսենսկի մենաստանի և այլ եկեղեցիներ, բարոկկո ոճի բնակելի տներ, կլասիցիզմի ոճով կառուցված Համբարձման եկեղեցի-ռոտոնդան (կառուցվել է 1799 թվականին՝ ճարտարապետ Մատվեյ Կազակովի նախագծով) և այլն։ Խորհրդային շրջանում կառուցվել են հասարակական շենքեր (մշակույթի պալատ, պիոներների տուն և այլն), ինչպես նաև բնակելի միկրոշրջաններ։

Ունի 147 հազար բնակիչ։ Ռուսաստանում բնակչության թվով 8-րդ է։

Կոլոմնայում կլիման բարեխառն ցամաքային է. ուժեղ ցուրտ և բավականին հազվադեպ կիզիչ շոգ։ Տարվա ամենացուրտ ամիսը են հունվարն է (հունվարին ջերմաստիճանը լինում է −10 °C), իսկ ամենաշոգ ամիսը՝ հուլիսն է (միջին ջերմաստիճանը մոտ +18,5 °C)^[3]։ Ամռանը հաճախ են հանդիպում ամպրոպներ։

Զինանշան խմբագրել

• Մլադա Բոլեսլավ, Չեխիա,
• Մոլոդեչնո, Բելառուս,
• Բաուսկա, Լատվիա,
• Ռոլի, ԱՄՆ

• 
  Սառցե պալատը Կոլոմնայում
• 
  Սուրբ Երրորդության եկեղեցին Շչուրովոյում

• Булич О. П. Коломна. — 1928.
• Фехнер М. В. Коломна. — 1963.
• Афонасенко И. М., Ломако Е. Л. Русский провинциальный город екатерининской эпохи: Коломна во второй половине XVIII века. — 2010.
• Голубева Е. П., Гужов А. И. Путеводитель по Коломне / Художник Ю. Жигалов. — Изд. 3-е, исправл. и дополн. — М.: Московский рабочий, 1970. — 104 с. — 30 000 экз.
• Памятники архитектуры Московской области. — Искусство, 1975. — Т. 1. — С. 226—263.
• Ефремцев Г. П., Кузнецов Д. Д. Коломна. — Московский рабочий, 1977.
• Ефремцев Г. П. История коломенского завода. — 2-е изд., дораб. и доп. — Мысль, 1984. — 366 с.
• Вагнер Г. К., Чугунов С. В. По Оке от Коломны до Мурома. — 1980. — С. 184.
• Кириченко В. Ю. Коломна: история в именах. — Коломна, 1993. — 102 с.
• Мазуров А. Б. Археология Коломны. — 1994.
• Подъяпольская Е. Н., Разумовская А. А., Смирнов Г. К. Памятники архитектуры Московской области, вып. 3. — Стройиздат, 1999. — С. 8—94.
• Города Подмосковья. Кн. 3. — М.։ Московский рабочий, 1981. — 736 с., ил. — 35 000 экз.
• Коломна и Коломенская земля: история и культура: Сборник статей / Составители А.Г. Мельник, С.В. Сазонов. — Коломна: Лига, 2009. — 424 с. — ISBN 978-5-98932-013-4

• Коломна Онлайн
• Справочник огранизаций Коломны
• Официальный сайт Администрации городского округа Коломна
• ОНЛАЙН Путеводитель по Коломне Արխիվացված 2014-12-17 Wayback Machine
• Коломенские газеты Արխիվացված 2015-02-23 Wayback Machine
• Коломенская городская информационная служба Արխիվացված 2014-12-17 Wayback Machine
• Шкала истории Коломны
• История герба Коломны
• Исторический очерк: Коломна: 820 лет в истории России
• Храмы города Коломны
• Официальный сайт Коломенского кремля. История Коломны. События Արխիվացված 2014-12-17 Wayback Machine
• Виртуальная прогулка по Коломне 3D Արխիվացված 2011-05-06 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոլոմնա» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 515)։