Խիստ ցամաքային կլիմա

Խիստ ցամաքային կլիմա, չափավոր կլիմայական գոտուն բնորոշ կլիմայի տեսակ, որը բնորոշ է մայրցամաքների ներքին շրջաններին, որոնք մեկուսացված են համաշխարհային օվկիանոսից և գտնվում են բարձր ճնշման տակ գտնվող տարածքների ազդեցության տակ։

Առանձնահատկություններ խմբագրել

Գրեթե ողջ տարվա ընթացքում այստեղ տիրում է չափավոր կլիմայական գոտու ցամաքային օդը, եղանակի տեսակը՝ անտիցիկլոնային է, տեղումների քանակն աննշան է՝ 400 մմ-ից քիչ, խոնավության մակարդակը այնքան էլ բարձր չէ՝ գործակիցը 1-ից ցածր է։ Քամիները, որպես կանոն, թույլ են։ Բնորոշ են ջերմաստիճանի ամպլիտուդայի մեծ տատանումներ՝ ինչպես տարեկան, այնպես էլ օրական։ Ձմեռները երկարատև են, սակավաձյուն և շատ ցուրտ՝ բևեռում գտնվող Սախա-Յակուտիայի Հանրապետության կենտրոնական և արևելյան շրջաններում հնարավոր են մինչև -65 ˚C սառնամանիքներ[1]։ Ամառը, որպես կանոն, տաք է (ամենատաք ամսվա ջերմաստիճանը կազմում է 15-20 ˚C, միջին առավելագույնը՝ 25 ˚C-ից ավել), բայց կարճ, տեղումները համեմատաբար ավելի շատ են, քան ձմռանը, ամենաշատ տեղումները թափվում են հուլիսին։

Խիստ ցամաքային կլիմա ունեցող շրջաններ խմբագրել

Խիստ ցամաքային կլիման հանդիպում է միայն Հյուսիսային կիսագնդում։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ Հարավային կիսագնդի չափավոր կլիմայական գոտում գրեթե չկա ցամաք, հետևաբար, չկան պայմաններ ցամաքային օդային զանգվածների ձևավորման համար։ Բնորոշ է Հյուսիսային Ամերիկայի և Եվրասիայի ներքին շրջաններին, Ռուսաստանի տարածքում դա Արևելյան և Կենտրոնական Սիբիրն է։ Խիստ ցամաքային կլիմայի օրինակ է Յակուտսկը, որը գտնվում է Սախա-Յակուտիայի Հանրապետության կենտրոնական մասում։

 Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Յակուտսկ
Ամիսհունվփետմարտապրմայհունհուլօգոսսեպհոկնոյդեկտարին
բացարձակ առավելագույնը (°C)−5,8−2,28,321,131,135,138,435,427,018,63,1−3,938,4
միջին առավելագույնը (°C)−35,1−28,6−12,31,713,222,425,521,511,5−3,6−23,1−34,3−3,4
միջին ջերմաստիճանը (°C)−38,6−33,8−20,1−4,87,516,419,515,26,1−7,8−27,0−37,6−8,8
միջին նվազագույնը (°C)−41,5−38,2−27,4−11,81,09,312,78,91,2−12,2−31,0−40,4−14,1
բացարձակ նվազագույնը (°C)−63,0−64,4−54,9−41,0−18,1−5,4−1,5−7,8−14,2−40,9−54,5−59,8−64,4
տեղումների քանակը (մմ)98782035383731181610237
Աղբյուր՝ Եղանակ և կլիմա

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել