Իրանի նահանգներ

Իրանի նահանգներ, երկրի վարչատարածքային բաժանման խոշորագույն և առաջին կարգի միավորներ։ Իրանը բաժանված է երեսունմեկ նահանգների (պարս.՝ استان օսթան՝ «ոստան», պարս.՝ استانها օսթանհա)։ Դրանցից յուրաքանչյուրը կառավարվում է կենտրոնից (պարս.՝ مرکز, կենտրոն), որը սովորաբար ամենախոշոր քաղաքն է։ Իշխանությունը գլխավորում է նահանգապետը (պարս.՝ استاندار օսթանդար), որը նշանակվում է ներքին գործերի նախարարի կողմից` ենթակա կառավարության հաստատմանը։

2017 թվականի դրությամբ Իրանի նահանգներն ունեցել են հետևյալ տեսքը^[1].

	նահանգ	քաղաք	տարածություն	բնակչություն	գավառ	նշումներ	քարտեզ
1	Ալբորզ	Քարաջ	5,833 կմ2	2,712,400	4	մինչև 2010 թվականի հունիսի 23-ը Թեհրանի նահանգի մաս էր կազմում
2	Արդաբիլ	Արդաբիլ	17,800 կմ2	1,270,420	9	մինչև 1993 թվականը Արևելյան Ադրբեջանի մաս էր կազմում[2]
3	Արևելյան Ադրբեջան	Թավրիզ	45,650 կմ2	3,909,652	19
4	Արևմտյան Ադրբեջան	Ուրմիա	37,437 կմ2	3,265,219	14
5	Բուշեհր	Բուշեհր	22,743 կմ2	1,163,400	9	Եղել է Ֆարսի նահանգի մաս
6	Գիլան	Ռաշթ	14,042 կմ2	2,530,696	16	Նահանգից առանձնացել են Զանջանը և Քուրդիստանը
7	Գոլեսթան	Գորգան	20,195 կմ2	1,868,819	9	1997 թվականի մայիսի 31-ին առանձնացել է Մազանդարանից
8	Թեհրան	Թեհրան	18,814 կմ2	13,267,637	13	1986 թվականին առանձնացել է Կենտրոնական նահանգից։ 1995 թվականին անջատվում է Ղոմի գավառը՝ որպես առանձին նահանգ, իսկ մինչև 2010 թվականը այս նահանգի տարածքի մեջ էր մտնում նաև Ալբորզը
9	Զանջան	Զանջան	21,773 կմ2	1,057,461	7	Եղել է Գիլանի նահանգի մի մաս, նրան միացել են որոշ շրջաններ Կենտրոնական նահանգից։ 1996 թվականին դրանից անջատվել է Ղազվինի նահանգը
10	Իլամ	Իլամ	20,133 կմ2	580,158	7	Եղել է Քերմանշահի նահանգի մաս
11	Լոռեսթան	Խորամաբադ	28,294 կմ2	1,760,649	9	Եղել է Խուզեսթանի նահանգի մաս
12	Խուզեսթան	Ահվազ	64,055 կմ2	4,710,509	18	Նահանգից առանձնացել են Լոռսեթանը, Քոհգիլուե և Բոյեր-Ահմադը
13	Մարքազի (Կենտրոնական)	Արաք	29,130 կմ2	1,429,475	10	Եղել է Մազանդարանի նահանգի մաս, որոշ շրջաններ անջատվել և միացվել են հարևան նահանգներին՝ Զանջան, Սեմնան, Սպահան
14	Համադան	Համադան	19,368 կմ2	1,738,234	8	Եղել է Քերմանշահի նահանգի մաս
15	Հարավային Խորասան	Բիրջանդ	151,913 կմ2	768,898	8	2004 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Իրանի Խորասան նահանգը բաժանվել է երեք մասի՝ հյուսիսային, հարավային և Ռազավի Խորասան[3]
16	Հորմոզգան	Բանդար Աբբաս	70,669 կմ2	1,776,415	11	Եղել է Քերմանի նահանգի մասը
17	Հյուսիսային Խորասան	Բոջնուրդ	28,434 կմ2	863,092	6	2004 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Իրանի Խորասան նահանգը բաժանվել է երեք մասի՝ հյուսիսային, հարավային և Ռազավի Խորասան[3]
18	Ղազվին	Ղազվին	15,549 կմ2	1,273,761	5	1996 թվականի դեկտեմբերի 31-ին անջատվել է Զանջանի նահանգից
19	Ղոմ	Ղոմ	11,526 կմ2	1,292,283	1	1995 թվականին Թեհրանի նահանգից առանձնանում է Ղոմի գավառը՝ որպես առանձին նահանգ
20	Մազանդարան	Սարի	23,701 կմ2	3,283,582	15	1997 թվականին նահանգից անջատվել է Գոլեսթանը
21	Յազդ	Յազդ	129,285 կմ2	1,138,533	10	Եղել է Սպահանի նահանգի մաս, 1986 թվականից նրան կցվել են որոշ շրջաններ
22	Չհարմահալ և Բախտիարի	Շահրքորդ	16,332 կմ2	947,763	6	Մինչև 1973 թվականը եղել է Սպահանի նահանգի կազմում
23	Ռազավի Խորասան	Մաշհադ	118,884 կմ2	6,434,501	29	2004 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Իրանի Խորասան նահանգը բաժանվել է երեք մասի՝ հյուսիսային, հարավային և Ռազավի Խորասան[3]
24	Սեմնան	Սեմնան	97,491 կմ2	702,360	4	Եղել է Մազանդարանի նահանգի մաս, որոշ շրջաններ անջատվել և միացվել են հարևան նահանգներին՝ Զանջան, Սեմնան, Սպահան
25	Սիստան և Բելուջիստան	Զահեդան	180,726 կմ2	2,775,014	8
26	Սպահան	Սպահան	107,029 կմ2	5,120,850	21	Նահանգից անջատվել են Յազդը, Չհարմահալ և Բախտիարին
27	Քերման	Քերման	183,285 կմ2	3,164,718	14	Նահանգից առանձնացել է Հորմոզգանի նահանգը
28	Քոհգիլուե և Բոյեր Ահմադ	Յասուջ	15,504 կմ2	713,052	5	Եղել է Խուզեսթանի նահանգի մաս
29	Քերմանշահ	Քերմանշահ	24,998 կմ2	1,952,434	13	Նահանգից առանձնացել են Իլամ, Համադան նահանգները
30	Քուրդիստան	Սանանդաջ	29,137 կմ2	1,603,011	9	Եղել է Գիլանի նահանգի մի մաս
31	Ֆարս	Շիրազ	122,608 կմ2	4,851,274	23	Նահանգից առանձնացել է Բուշեհրը
	Իրան	Թեհրան	1,628,554 կմ2	79,926,270	342