Թթենի

Բունը մուգ է՝ խոր ճեղքվածքներով, պսակը՝ խոշոր, լայն, բրգաձև, բարձր.՝ 12-20 մ։ Տերևները մուգ կանաչ են, հերթադիր, սրտաձև, ձվաձև, ամբողջական կամ ատամևաեզր, երբեմն՝ թույլ բլթակավոր։ Ծաղկաբույլը կատվիկանման է, գլանաձև, կախ ընկած։ Ծաղիկները միասեռ են, երկտուն կամ միատուն։ Ծաղկում է վաղ գարնանը։ Պտղաբույլը՝ խոշոր, սպիտակ, վարդագույն, կարմիր, հյութալի, քաղցր, կիսաքաղցր և այլն։

Պտուղներն օգտագործվում են որպես սնունդ, իսկ տերևները հումք են հանդիսանում մետաքսի համար։ Դեռևս հնագույն ժամանակներից այն դեղաբույս է համարվել։ Չինական, ճապոնական, հնդկական բժշկության մեջ օգտագործվում են թթենու տերևները, ծառի արմատները, կեղևն ու պտուղները՝ շաքարային դիաբետի, ջրգողության, սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների ժամանակ։

Պտուղը պարունակում է շաքարներ, թթուներ, վիտամին C և այլն։ Օգտագործվում է թարմ և վերամշակված (դոշաբ, մուրաբա, հյութ, չիր), ստանում են նաև օղի, սպիրտ։ Բնափայտն ամուր է, կիրառվում է շինարարության, ատաղձագործության, երաժշտական գործիքների արտադրության մեջ։ Բնափայտից և կեղևից ստացվում է բարձրորակ դեղին ներկանյութ, իսկ տերևները լավորակ կեր են շերամորդի համար։ Բազմանում է կտրոններով, պատվաստներով և սերմերով։ Մեղրատու է։ Հայաստանում մշակվում է Արարատյան դաշտում, հարավային, հյուսիսարևելյան գոտիներում, Արագածոտնի, Կոտայքի, Սյունիքի մարզերում և այլն։

Հայտնի է մոտ 700 տեսակ^[1]։ Հայաստանում մշակության մեջ տարածված են

• թթենի սպիտակը (Morus alba)
• թթենի սև (Morus nigra)։

• «Թթենի», Զորայր Խալափյանի պատմվածքը։
• «Թթենի», 1979 թվականին նկարահանված հայկական ֆիլմ՝ Զորայր Խալափյան համանուն պատմվածքի էկրանավորումը։