Դեղանյութեր

Դեղանյութեր (դեղամիջոցներ կամ դեղեր), ախտորոշման, խնամքի, բուժման կամ հիվանդությունների կանխարգելման նպատակով օգտագործվող նյութեր^[1][2][3]։ Դեղորայքով բուժումը (դեղաբուժությունը) բժշկության կարևոր մասն է կազմում և հենվում է դեղաբուժության շարունակական առաջընթացի և դեղագիտության կառավարման վրա։

Լսել հոդվածի ներածությունը · (տեղ.)

Ձայնային ֆայլն ստեղծվել է հետևյալ տարբերակի հիման վրա (հունիսի 20, 2019) և չի պարունակում այս ամսաթվից հետո կատարված փոփոխությունները։ Տես նաև ֆայլի մասին տեղեկությունները կամ բեռնիր ձայնագրությունը Վիքիպահեստից։ (Գտնել այլ աուդիո հոդվածներ)

Դեղերը դասակարգվում են տարբեր ճանապարհներով։ Մի դեպքում դասակարգվում է ըստ վերահսկողության, դեղատոմսով բաց թողնվող դեղեր (սրանք դեղագործը բաց է թողնում միայն բժշկի, բժշկի օգնականի և որակավորված բուժքրոջ պատվերով) և առանց դեղատոմսի (սրանք հաճախորդը կարող է պատվիրել ինքնուրույն)։ Մեկ այլ դասակարգումով՝ ավանդական փոքր մոլեկուլային դեղեր՝, սովորաբար ստացված քիմիական սինթեզից և կենսաբանական նյութերից, որոնք ներառում են ռեկոմբինանտ սպիտակուցներ, վակցինաներ, արյան բաղադրամասեր և օգտագործվում են բուժական նպատակով, օրինակ գենային և բջջային թերապիայում (օրինակ՝ ցողունային բջիջներով բուժում)։ Այլ ճանապարհով դասակագվում են ըստ գործառույթի, ազդման մեխանիզմի, կենսաբանական համակարգի վրա ազդեցության կամ բուժական ազդեցության։ Լայն տարածում ունի անատոմիական, քիմիական, բուժական դասակարգման համակարգը (ATC համակարգ)։

Դեղերի հայտնագործումը և զարգացումը դեղագործական ընկերությունների, ակադեմիկոսների և կառավարությունների համատեղ և թանկարժեք ջանքերի արդյունք է։ Որպես այս համագործակցության արդյունք դեղերը հայտնագործումից անցնում են դեղագործական շուկա։ Կառավարությունը գլխավորապես կանոնավորում է դեղերի շուկան, ինչպես են դեղերը վաճառվում, որոշ օրենքներ և դեղերի գները։ Վերահսկում է դեղամիջոցների գնման և օգտագործման հետ կապված տարաձայնությունները։

ՆկարագրությունԴեղագործական արդյունաբերության մեջ առավել եկամտաբեր դեղամիջոցը այն է, որը ձեռք է բերվում բժիշկների դեղատոմսով որպես թերապևտիկ ստանդարտ, ամենից առաջ տարածված քրոնիկ /բայց ոչ սուր/ վիճակների դեպքում։ Հիվանդները հաճախ ընդունում են դեղամիջոցները երկար ժամակաշրջանով"^[22]

Պատմություն Definition and classification of Drug or Pharmaceutical Regulatory aspects of drug approval Archived 2017-07-22 at the Wayback Machine. Accessed 30 December 2013.

↑ US Federal Food, Drug, and Cosmetic Act, SEC. 210., (g)(1)(B). Archived 2009-05-12 at the Wayback Machine. Accessed 17 August 2008.

↑ Directive 2004/27/EC of the European Parliament and of the Council of 31 March 2004 amending Directive 2001/83/EC on the Community code relating to [[Medicine|medicinal products for human use. Article 1.] Published 31 March 2004. Accessed 17 August 2008.

↑ Directive 2004/27/EC Official Journal of the European Union. 30 April 2004 L136

↑ FDA Glossary

↑ Qato DM, Wilder J, Schumm L, Gillet V, Alexander G (ապրիլի 1, 2016)։ «Changes in prescription and over-the-counter medication and dietary supplement use among older adults in the united states, 2005 vs 2011»։ JAMA Internal Medicine 176 (4): 473–482։ PMID 26998708։ doi:10.1001/jamainternmed.2015.8581 

↑ http://www.epgonline.org database of prescription pharmaceutical products including drug classifications [1] Archived 2011-10-07 at the Wayback Machine.

↑ «Specialty Pharmaceuticals»։ Health Policy Briefs։ Health Affairs (Bethesda, Maryland)։ What's The Background?։ նոյեմբերի 25, 2013։ Վերցված է օգոստոսի 28, 2015  |vauthors= պարամետրը գոյություն չունի (օգնություն)

↑ Finkel Richard, Cubeddu Luigi, Clark Michelle (2009)։ Lippencott's Illustrated Reviews: Pharmacology 4th Edition։ Lippencott Williams & Wilkins։ էջեր 1–4։ ISBN 978-0-7817-7155-9 

↑ Anson Blake D., Ma Junyi, He Jia-Qiang (մայիսի 1, 2009)։ «Identifying Cardiotoxic Compounds»։ Genetic Engineering & Biotechnology News։ TechNote 29 (9) (Mary Ann Liebert)։ էջեր 34–35։ ISSN 1935-472X։ OCLC 77706455։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-07-25-ին։ Վերցված է հուլիսի 25, 2009 

↑ Steven M. Paul, Daniel S. Mytelka, Christopher T. Dunwiddie, Charles C. Persinger, Bernard H. Munos, Stacy R. Lindborg, Aaron L. Schacht (2010)։ «How to improve R&D productivity: the pharmaceutical industry's grand challenge»։ Nature Reviews Drug Discovery 9 (3): 203–214։ PMID 20168317։ doi:10.1038/nrd3078 

↑ Strovel Jeffrey, Sittampalam Sitta, Coussens Nathan P., Hughes Michael, Inglese James, Kurtz Andrew, Andalibi Ali, Patton Lavonne, Austin Chris, Baltezor Michael, Beckloff Michael, Weingarten Michael, Weir Scott (հուլիսի 1, 2016)։ «Early Drug Discovery and Development Guidelines: For Academic Researchers, Collaborators, and Start-up Companies»։ Assay Guidance Manual։ Eli Lilly & Company and the National Center for Advancing Translational Sciences 

↑ Taylor David (2015)։ «The Pharmaceutical Industry and the Future of Drug Development»։ Issues in Environmental Science and Technology (անգլերեն) (Royal Society of Chemistry): 1–33։ doi:10.1039/9781782622345-00001 

↑ «PPRS: payment percentage 2017 – Details»։ դեկտեմբերի 23, 2016 

↑ «Schedule 7 – International Therapeutic Class Comparison Test» 

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝price-comparison2 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Fonseca Massard da, Shadlen Kenneth C. (ապրիլի 20, 2017)։ «Promoting and regulating generic medicines: Brazil in comparative perspective»։ Revista Panamericana de Salud Pública/Pan American Journal of Public Health։ 41 (e5): pg. 2 

↑ S. Van Wormer, Katherine։ Social welfare policy for a sustainable future : the U.S. in global context։ Link, Rosemary J.։ Los Angeles։ ISBN 1452240310։ OCLC 899880624 

↑ Kesselheim Aaron S., Avorn Jerry, Sarpatwari Ameet (օգոստոսի 23, 2016)։ «The High Cost of Prescription Drugs in the United States»։ JAMA 316 (8): 858։ doi:10.1001/jama.2016.11237 

↑ ""Blockbuster medicine" is defined as being one which achieves annual revenues of over US$1 billion at global level." in European Commission, Pharmaceutical Sector Inquiry, Preliminary Report (DG Competition Staff Working Paper), 28 November 2008, page 17 (pdf, 1.95 MB).

↑ Whitney, Jake (February 2006)։ «Pharmaceutical Sales 101: Me-Too Drugs»։ Guernica։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 7, 2008-ին։ Վերցված է հուլիսի 31, 2008  |df= պարամետրը գոյություն չունի (օգնություն)

↑ Finkelstein, Temin "Reasonable Rx: Solving the Drug Price Crisis" 11 January 2008(չաշխատող հղում)

↑ «Chemical & Engineering News: Top Pharmaceuticals: Prontosil» 

↑ Dowling HF (June 1972)։ «Frustration and foundation. Management of pneumonia before antibiotics»։ JAMA 220 (10): 1341–5։ PMID 4553966։ doi:10.1001/jama.1972.03200100053011 

↑ ^{25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5} Tone, Andrea and Elizabeth Watkins, Medicating Modern America: Prescription Drugs in History. New York and London, New York University, 2007. Print.

↑ Griffith, F. Ll. The Petrie Papyri: Hieratic Papyri from Kahun and Gurob

↑ «The Kahun Gynaecological Papyrus»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-04-19-ին։ Վերցված է 2018-02-24 

↑ H. F. J. Horstmanshoff, Marten Stol, Cornelis Tilburg (2004), Magic and Rationality in Ancient Near Eastern and Graeco-Roman Medicine, p. 99, Brill Publishers, 90-04-13666-5.

↑ See Atharvaveda XIX.34.9

↑ Kenneth G. Zysk, Asceticism and Healing in Ancient India: Medicine in the Buddhist Monastery, Oxford University Press, rev. ed. (1998) 0-19-505956-5.

↑ Heinrich von Staden, Herophilus: The Art of Medicine in Early Alexandria (Cambridge: Cambridge University Press, 1989), pp. 1–26.

↑ Everett Nicholas, Gabra Martino (օգոստոսի 8, 2014)։ «The pharmacology of medieval sedatives: the "Great Rest" of the Antidotarium Nicolai»։ Journal of Ethnopharmacology 155 (1): 443–449։ ISSN 1872-7573։ PMID 24905867։ doi:10.1016/j.jep.2014.05.048 

↑ Reasonable Rx: Solving the drug price crisis։ FT Press։ 2008  |vauthors= պարամետրը գոյություն չունի (օգնություն)

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝Reasonable2 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Miller, AA; Miller, PF (editor) (2011)։ Emerging Trends in Antibacterial Discovery: Answering the Call to Arms։ Caister Academic Press։ ISBN 978-1-904455-89-9 

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝Reasonable3 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝Reasonable4 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝Reasonable5 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Helene S (2010)։ «EU Compassionate Use Programmes (CUPs): Regulatory Framework and Points to Consider before CUP Implementation»։ Pharm Med 24 (4): 223–229։ doi:10.1007/bf03256820։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-07-07-ին։ Վերցված է 2018-02-24 

↑ Gina Kolata for the New York Times. 12 September 1994 F.D.A. Debate on Speedy Access to AIDS Drugs Is Reopening

↑ Phillips Lisa (սեպտեմբերի 4, 2008)։ «Contract Law and Ethical Issues Underscore the Latest Lawsuit About Access to Experimental Drugs for Duchenne Muscular Dystrophy» (PDF)։ Neurology Today 8 (17): 20–21։ doi:10.1097/01.nt.0000337676.20893.50։ Արխիվացված է օրիգինալից փետրվարի 3, 2014-ին 

↑ «Andrea Sloan Faces Pharma Firm With History of Indifference»։ Huffington Post։ սեպտեմբերի 26, 2013։ Վերցված է դեկտեմբերի 24, 2013 

↑ «In cancer drug battle, both sides appeal to ethics»։ CNN։ սեպտեմբերի 20, 2013։ Վերցված է դեկտեմբերի 24, 2013 

↑ «The Selection and Use of Essential Medicines – WHO Technical Report Series, No. 914: 4. Other outstanding technical issues: 4.2 Description of essential medicines»։ Apps.who.int։ ապրիլի 14, 2016։ Վերցված է հունիսի 25, 2016 

↑ Stanley P Kowalksy, 2013. Patent Landscape Analysis of Healthcare Innovations Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine.

↑ Banta D.H. (2001)։ «Worldwide Interest in Global Access to Drugs»։ Journal of the American Medical Association 285 (22): 2844–46։ PMID 11401589։ doi:10.1001/jama.285.22.2844 

↑ Ferreira L (2002)։ «Access to Affordable HIV/AIDS Drugs: The Human Rights Obligations of Multinational Pharmaceutical Corporations»։ Fordham Law Review 71 (3): 1133–79։ PMID 12523370 

↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝Banta, D%H% 20012 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:

↑ Barton J.H., Emanuel E.J. (2005)։ «The Patents-Based Pharmaceutical Development Process: Rationale, Problems and Potential Reforms»։ Journal of the American Medical Association 294 (16): 2075–82։ PMID 16249422։ doi:10.1001/jama.294.16.2075 

↑ «Misguided Policy on Patents»։ Generic Pharmaceutical Association (GPhA)։ Վերցված է հոկտեմբերի 8, 2015 

↑ Charlotte Harrison Patent watch Nature Reviews Drug Discovery 12, 336–337 (2013)

↑ U.S. EPA. Pharmaceuticals and Personal Care Products Archived 2015-09-24 at the Wayback Machine.. Accessed 16 March 2009.