Աքիս (լատին․՝ Mustela nivalis), ձմուկ, կզաքիսների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասուն կենդանի։ Հայաստանում տարածված է բոլոր մարզերում։ Հիմնականում ապրելու տեղ չունի։ Բազմացման շրջանում զբաղեցնում է ծառերի փչակները, քարակույտերի ճեղքերը կամ այլ կենդանիների հին բները։Հայաստանում գիշատիչ կենդանիներից ամենափոքրն է։

Աքիս
Աքիս
Գիտական դասակարգում
ԹագավորությունԿենդանիներ
ՏիպՔորդավորներ
ԴասԿաթնասուններ
ԿարգԳիշատիչներ
ԸնտանիքԿզաքիսներ
ՑեղԱքիսներ
ՏեսակԱքիս
Լատիներեն անվանում
Mustela nivalis
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում

ITIS 180554
NCBI 36239

Արտաքին կառուցվածք խմբագրել

Մարմինը բարակ է, երկարությունը՝ 13-28 սմ, պոչինը՝ 1, 3-4 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 40-100 գ՚. Դունչը, ոտքերը և պոչը կարճ են։ Ականջները կլորավուն են՝ ծածկված կարճ մազերով։ Ունի սուր ճանկեր։ Մորթին խիտ ու կարճ մազերով է, ամռանը՝ մուգ դարչնագույն, ձմռանը՝ հիմնականում սպիտակ (ոմանց մոտ սպիտակ գույնը նկատվում է միայն մարմնի կողքերին)։

Սննդառություն խմբագրել

Բացարձակ մսակեր է, սնվում է առավելապես մանր կրծողներով, որսում է նաև հավեր և այլ թռչուններ (գերադասում է որսված կենդանու ուղեղը և թարմ միսը)։

Բազմացում և զարգացում խմբագրել

Ունենում է 3-9 (երբեմն՝ 12) ձագ։

Տնտեսական նշանակություն խմբագրել

Օգտակար է. ոչնչացնում է մեծ քանակությամբ կրծողներ։Մորթին սակավարժեք է։ Գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 165
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աքիս» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աքիս» հոդվածին։