Ավիակիր
Ավիակիր, վերջրյա ռազմանավ, բարձր մանևրայնություն ունեցող լողացող ավիացիոն բազա[1]։
Ավիակիրների մարտական հիմնական միջոցը ավիացիան է (ինքնաթիռներ և ուղղաթիռներ), զինված հրթիռներով, ռումբերով և տորպեդներով՝ միջակային կամ սովորական լիցքերով։ Ավիակիրներն ունեն նաև զենիթային, հրթիռային տեղակայանքներ և հրետանի[1]։
Տեսակներ խմբագրել
Ժամանակակից ավիակիրները ստորաբաժանվում են՝
- հարվածային և հակասուզանավային,
- սովորական և ատոմային ավիակիրների։
Հարվածային ավիակիրներ խմբագրել
Հարվածային Ավիակիրները նախատեսված են վերերկրյա օբյեկտներին և ցամաքային զորքերին հարվածելու, ծովում ու բազաներում՝ նավերի, օդանավակայաններում և օդում՝ ավիացիայի ոչնչացման,ծովային դեսանտների ափհանման և օվկիանոսային կոմունիկացիաների պահպանման համար։
Հակասուզանավային ավիակիրներ խմբագրել
Հակասուզանավային Ավիակիրները նախատեսված են բաց ծովում սուզանավերի որոնման և ոչնչացման համար։ Ամերիկյան «էնթեր Փրայզ» ավիակիրը։
Ժամանակակից հզոր ավիակիրներ խմբագրել
Ժամանակակից հզոր ավիակիրներից է «էնթեր-փրայզ» ամերիկյան ատոմային հարվածային ավիակիրը, որի ջրատարողությունը մոտավորապես 90 հգ. ա է, ատոմային 8 ռեակտորների հզորությունը՝ 220 Մվա (300 հազար ձիաուժ), առավելագույն արագությունը՝ 65 կմ/ժ, նավարկության հեռավորությունը՝ ավելի քան 700 հազար կմ, թռիչքային տախտակամածի երկարությունը՝ 336 մ, լայնությունը՝ 7 մ, իջեցումը՝ 11,3 մ, զինված է 2 զենիթային հրթիռային տեղակայանքներով։ Նրա վրա բազավորվում էմոտավորապես 100 ինքնաթիռ։
«Էնթեր-փրայգ» ավիակիրի շինարարության արժեքը կազմել է ավելի քան 450 միլիոն դոլար։
| Երկիր | Զինված | Շինարարություն | Ընդհանուր |
|---|---|---|---|
 ԱՄՆ | 11(1)+10 | 1+1 | 12 (13)+10 (11) |
.svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն | 1(1) | 2 | 3(4) |
 Իտալիա | 2 | 0 | 2 |
 Իսպանիա | 1(1) | 0 | 2 |
 Հնդկաստան | 2 | 1 | 4 |
 Ֆրանսիա | 1+1 | 1+1 | 2+2 |
 Ռուսաստան | 1 | 0 | 1 |
 Բրազիլիա | 1 | 0 | 1 |
 Թաիլանդ | 1 | 0 | 1 |
 Չինաստան | 1 | 0 | 1 |
 Ճապոնիա | 3 | 1 | 4 |
 Հարավային Կորեա | 1 | 1 | 2 |
Գրականություն խմբագրել
- Балакин С.А., Дашьян А.В., Морозов М.Э. Авианосцы Второй мировой. — М: Коллекция, Яуза, ЭКСМО, 2006. — ISBN 5-699-17428-1
- Бешанов В.В. Энциклопедия авианосцев. — Мн—М: Харвест—АСТ, 2001. — ISBN 5-17-012485-6
- Доценко В. Д. Флоты в локальных конфликтах второй половины XX века. — М, СпБ: АСТ, Terra Fantastica, 2001. — ISBN 5-17-005627-3
- Каторин Ю. Ф. Авианосцы. — СпБ: Галея-Принт, 2010. — ISBN 978-5-8172-0144-4
- Полмар Н. Авианосцы. Т. II. — М: АСТ, 2001. — ISBN 5-17-010943-1
- Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1922—1946. — London: Conway Maritime Press, 1980. — ISBN 0-85177-146-7
- Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1947—1995. — Annapolis, Maryland, U.S.A.: Naval Institute Press, 1996. — ISBN 978-155-75013-25
- Fontenoy P. Aircraft Carriers. An illustrated history of their impact. — Santa Barbara, USA: ABC-CLIO, 2006. — ISBN 1-85109-573-X
- Jane's Fighting Ships, 2004—2005. — London: Jane's Information Group, 2004. — ISBN 0-7106-2623-1
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 617)։  |