Առնանդամի գլխիկ
Առնանդամի գլխիկ, (լատ.՝ Glans penis[1]) տղամարդու առնանդամի եզրային հատվածը, որը ծածկված է առնանդամի թլիփով[2].: Առնանդամի երկու բաժիններից մեկը։ Գլխիկը ծածկող թլիփը շարժուն է և կարող է առաջացնել ծալքեր։
Առնանդամի գլխիկի և թլիփի մասի ներսային մասը ծածկված է բազմաթիվ գեղձերով, որոնք արտադրում են սմեգմա։ Սմեգման իր հերթին ներկայացնում է Անդամի գլխիկի թեքում կարող է նկատվել կարճ սանձիկի դեպքում։ Բացի այդ, առնանդամի թեքում կարող է առաջացնեն առնանդամի հյուսվածքներում առաջացող շարակցահյուսվածքային վահանիկները, ինչպես նաև արյան համակարգի որոշ հիվանդություններ[3][4][5]։
Առնանդամի գլխիկը բաժանված է երկու բաժինների միջև։ Երկու անցքերի մեջից անցնում է միզուկի ծակը, որի միջոցով դուրս են գալիս սերմնահեղուկը և մեզը։ Այն համարվում է մարդու արական սեռական օրգանի գլխավոր մասը, որը մասնակցում է սեռական հարաբերությանը։
Առնանդամի գլխիկի միջոցով սպերմատոզոիդները անցնում են ձվաբջջի մեջ և բեղմնավրում այն։ Սեռահասունությունից հետո, առնանդամի գլխիկը ևս հասունանում է։ Առնանդամի թլիփը ծալքերի առաջացումից հետո ենթարկվում է գրգռման։
Համարվում է առնանդամի գործողությունների ղեկավարը։ Սեռական գրգռման ժամանակ, ինչպես բոլոր սեռական օրգանները բնութագրվում է լորձաթաղանթի այտուցվածությամբ։ Դրանից հետո առնանդամի գլխիկը դիպչելիս դառնում է չափազանց զգայուն։
Հիգիենա
Մինչև սեռական հասունությունը, թլիփը սովորաբար չի առանձնանում գլխիկից, կամ դժվարությամբ է առանձնանում։ Սեռական հասունությունից հետո, առնանդամի գլխիկը կորանում է և առանձնանում առնանդամի մարմնից։ Առնանդամի գլխիկը դյուրագրգիռ է և խոնավ պայմաններում կարող է հեշտությամբ գրգռվել։ Դրանից բացի, գրգռումից հետո նա կարող է առաջացնել տհաճ հոտ ստեղծելով այնպիսի միջավայր, որը կարող է նպաստել բակտերիաների բազմացմանը։
Դրա հետևանքով առնանդամի գլխիկը կարող է բորբոքվել։ Սակայն այս ամենը կարող է տեղի չունենալ, եթե պահպանվի հիգիենայի կանոնները։ Կեղտոտ լինելու պայմաններում կարող է բորբոքվել արտաքին մաշը, որի արդյունք կարող է դառնալ Ֆիմոզ հիվանդությունը։
Բժիշկները կարծում են, որ անապատային շոգ կլիման կարող է պատճառ դառնալ տղամարդկանց մոտ տարբեր հիվանդությունների առաջացման։ Հիվանդությունների առաջացմանը նպաստում է նաև իսլամի ավանդույթներից մեկը՝ թլպատումը։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- Halata Zdenek, A. Spaethe (1997)։ Sensory innervation of the human penis։ Advances in experimental medicine and biology։ Advances in Experimental Medicine and Biology 424։ էջեր 265–6։ ISBN 978-0-306-45696-1։ PMID 9361804։ doi:10.1007/978-1-4615-5913-9_48։ Վերցված է 2006-07-07
- Masters William H., Virginia E. Johnson (1966)։ Human Sexual Response։ Boston: Little, Brown & Co։ էջեր 189–91։ ISBN 0-316-54987-8 (выдержки)
- Gallup Gordon, Rebecca L. Burch, Mary L. Zappieri, Rizwan A. Parvez, Malinda L. Stockwell, Jennifer A. Davis (Июль 2003)։ «The human penis as a semen displacement device»։ Evolution and Human Behavior 24 (4): 277–289։ doi:10.1016/S1090-5138(03)00016-3(չաշխատող հղում)