Juliaanse kalender
Die Juliaanse kalender het die Romeinse kalender in 45 v.C. vervang nadat Julius Caesar dit die vorige jaar bekendgestel het. Dit is waarskynlik ontwerp om ooreen te stem met die tropiese jaar (die jaar gebaseer op die verloop van die seisoene). Die Juliaanse kalender het ’n normale jaar van 365 dae wat in twaalf maande verdeel word, met ’n skrikkeljaar wat elke vier jaar by Februarie gevoeg word. Die Juliaanse jaar is dus gemiddeld 365,25 dae lank.
Die Juliaanse kalender is tussen die 16de en 20ste eeu geleidelik vervang deur die Gregoriaanse kalender, wat eintlik net ’n aanpassing van eersgenoemde is.
Die maande wysig
In die ou Romeinse kalender het die jaar op 1 Martius begin. Dit kan steeds gesien word in die name van die maande September ('septem' = sewe), Oktober ('octo' = agt), November ('novem' = nege) en Desember ('decem' = tien).
In die Juliaanse kalender is die maande van die ou kalender behou, maar hulle is aangepas en die begin van die jaar op 1 Januarie vasgestel. Die skrikkeljaar van die ou kalender het ook verdwyn.
| Voor Julius Caesar | Tydens Caesar | Vanaf Augustus | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Naam | Duur | Naam | Duur | Naam | Duur |
| Martius | 31 | Martius | 31 | Martius | 31 |
| Aprilis | 29 | Aprilis | 30 | Aprilis | 30 |
| Maius | 31 | Maius | 31 | Maius | 31 |
| Iunius | 29 | Iunius | 30 | Iunius | 30 |
| Quintilis | 31 | Iulius | 31 | Iulius | 31 |
| Sextilis | 29 | Sextilis | 30 | Augustus | 31 |
| Septembris | 29 | Septembris | 31 | Septembris | 30 |
| Octobris | 31 | Octobris | 30 | Octobris | 31 |
| Novembris | 29 | Novembris | 31 | Novembris | 30 |
| Decembris | 29 | Decembris | 30 | Decembris | 31 |
| Ianuarius | 29 | Ianuarius | 31 | Ianuarius | 31 |
| Februarius | 28 of 22/23 | Februarius | 29 of 30 | Februarius | 28 of 29 |
| Intercalaris | 0 of 27 | ||||
| totaal | 355, 376 of 377 | 365 of 366 | 365 of 366 | ||
Gebruik wysig
Die Juliaanse kalender is in amper die hele Romeinse Ryk gebruik. Met die opkoms van die Christendom is dit ook gebruik om die tyd van die Christelike feesdae, veral Paasfees, te bepaal. Die kerk het dus besondere waarde aan die kalender geheg.
Die Juliaanse kalender word tans nog deur sommige Oosters-Ortodokse kerke gebruik. In dié kerke, soos die Russies-Ortodokse Kerk, val Kersfees op 7 Januarie, wat volgens die Juliaanse kalender 25 Desember van die vorige jaar is. Ander Ortodokse kerke gebruik die Gregoriaanse kalender, wat hulle die Nieu-Juliaanse, Hersiene Juliaanse of Griekse kalender noem, vir vaste Christelike feesdae soos Kersfees, maar die Juliaanse kalender vir feesdae wat met Paasfees verband hou.
Onder invloed van die Kerk het Rusland die Juliaanse kalender nog tot in 1918 gebruik. So het die Russiese Revolusie van 1917, wat in Russies die Oktober-revolusie (октябрьская революция, Oktjabrskaja revoljoetsia) genoem word, in die Westerse maand November plaasgevind. Wanneer na datums voor 1918 verwys word, word O.S (Ou Styl) vir die Juliaanse kalender en N.S. (Nuwe Styl) vir die Gregoriaanse kalender dikwels tussen hakies aangegee.
Sien ook wysig
Eksterne skakels wysig
- Calendars through the ages op WebExhibits.
- Calendar FAQ
- Roman Dates Geargiveer 5 April 2005 op Wayback Machine
- The Roman Calendar
- Synoptical Julian-Gregorian Calendar – vergelyk die Juliaanse en die Gregoriaanse kalender.
- Date Conversion Geargiveer 11 September 2010 op Wayback Machine
- Calendar Converter — Berekenings tussen verskeie kalenders