Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812

Die Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812 of Tweede Amerikaanse Onafhanklikheidsoorlog (Engels: War of 1812) was 'n gewapende stryd tussen die Verenigde State van Amerika en die Britse Ryk, wat met die oorlogsverklaring van die VSA op 18 Junie 1812 begin en met die Verdrag van Ghent op 18 Februarie 1815 geëindig het.

Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812

Die Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812
Datum18 Junie 1812 - 18 Februarie 1815
LiggingVerenigde State van Amerika en Kanada, Atlantiese en Stille Oseaan
ResultaatVerdrag van Ghent
Status quo ante bellum
Strydende partye
Verenigde State van Amerika
Choctaw

Cherokee
Creek

Britse Ryk

Shawnee
Creek Red Sticks
Ojibway
Chickamauga
Fox
Iroquois
Miami
Mingo
Ottawa
Kickapoo
Delaware (Lenape)
Mascouten
Potawatomi
Sauk
Wyandot

Bevelvoerders
James Madison
Henry Dearborn
Jacob Brown
Winfield Scott
Andrew Jackson
William Henry Harrison
William Hull
Robert Jenkinson
George Prévost
Isaac Brock (†)
Roger Hale Sheaffe
Gordon Drummond
Robert Ross (†)
Edward Pakenham (†)
Charles de Salaberry
Tecumseh (†)
Sterkte
1812: 7 000 soldate
1815: 35 800 soldate
3 049 rangers
458 463 milisie
6 fregatte
14 ander skepe
1812: 5 200 soldate
1815: 48 160 soldate
10 000 rangers
4 000 milisie
11 slagskepe
34 fregatte
52 ander skepe
Ongevalle
Totaal: 15 000
2 260 dood
4 505 gewond
Totaal: 3 321
1 600 dood
3 679 gewond
Die oorlogsgebied in Noord-Amerika.
Die verloop van die oorlog.

Die hoofoorsaak van die oorlog het gespruit uit die VSA se begeerte om neutraal te staan ten opsigte van die Verenigde Koninkryk se konflik met Frankryk onder Napoléon Bonaparte. Brittanje wou hierdie reg nie erken nie en het 'n handelsboikot teen die VSA ingestel om veral sy handel met Frankryk in die wiele te ry. Ander bydraende faktore was die Britte se militêre steun aan Indiaanse stamme wat die uitbreiding van die Amerikaanse staat in die Noordweste teengestaan het.

In Kanada word die oorlog beskou as 'n suksesvolle verweer teen die anneksie deur die VSA, wat tot 'n groei van die nasionale bewussyn en die gevoel van gemeenskap in die Britse en Franse bevolking gelei het. In teenstelling daarvan beskou die VSA die oorlog as 'n verdediging van sy onafhanklikheid en 'n verweer teen 'n nuwe verowering deur die voormalige koloniale mag Groot-Brittanje. Die oorlog was ook die laaste een, waarin die inheemse bevolking 'n belangrike rol gespeel het.

Tydens die oorlog het die Britte daarin geslaag om die Withuis aan die brand te steek.

Oorsake wysig

Die oorlog het verskeie oorsake gehad. President Madison het die volgende redes in sy boodskap aan die Kongres aangehaal:

  • Ontvoering van (Amerikaanse) matrose wat volgens die Britte nie Amerikaners was nie, maar Britte en wat toe gedwing is om in die Koninklike Vloot te dien. Die Britse vloot het “die vrede en regte van ons kus versteur”, is gesê.
  • Die Britse blokkade van Amerikaanse hawens.
  • Die Britse verbod op handel tussen neutrale lande en Europese lande.
  • Die aanhitsing van Indiane om geweld teen die Amerikaners te pleeg.[1][2]

Hedendaagse historici noem ook die volgende redes:

  • Ná die Britse oorwinning oor die Franse in die Sewejarige Oorlog het die Britte in Noord-Amerika verder wes begin koloniseer.
  • In 1807 het HMS Leopard op die USS Chesapeake geskiet ná 'n dispuut oor 'n betreding. Alhoewel die voorval nie veel beteken het nie, het dit die kwessie van Amerikaanse burgerskap aan die kaak gestel.
  • Daar was baie weerstand teen die oorlog in die Verenigde State. Die Federaliste het geen belangstelling daarin gehad nie, en die afkeer was hoofsaaklik in Nieu-Engeland gekonsentreer.
  • Die oorlog word uiteindelik wel deur die Amerikaanse Senaat goedgekeur, met 'n stemming van 19 teen 13.[3][4]

Verwysings wysig

  1. Goodman 1941, p. 171.
  2. Horsman 1987, p. 4.
  3. Maass 2014, pp. 70–97.
  4. Maass, Richard W. (2020). The Picky Eagle: How Democracy and Xenophobia Limited U.S. Territorial Expansion (in Engels). Cornell University Press. p. 93. ISBN 978-1-5017-4875-2.

Sien ook wysig

Bronne wysig

  • Ernest A. Cruikshank, ed. Documents relating to the invasion of Canada and the surrender of Detroit, 1812 (1912) reprinted 1971
  • Cruikshank, Ernest Alexander (1854-1939) (editor) The Documentary History of the Campaign upon the Niagara Frontier in the Year 1812, Arno Press, New York, ISBN 0405028385, 1971
  • Dudley, W., (ed.) The Naval War of 1812: a Documentary History , 4 vols (1985-)
  • Gellner, J. (ed), Recollections of the War of 1812: Three Eyewitnesses'Accounts (1964)
  • Graves, D. (ed), Merry hearts make light days: the War of 1812 journal of Lieutenant John Le Couteur, 104th Foot (1993)
  • Graves, D. (ed), Soldiers of 1814: American Enlisted Men's Memoirs of the Niagara Campaign (1996)
  • Klinck, C. & Talman, J. (eds), The Journal of Major John Norton, 1816 (1970)
  • Wood, W. (ed), Select British Documents of the Canadian War of 1812, 4 vols (1920-28)