Պաուլա Հիտլեր (գերմ.՝ Paula Hitler, 1936-1957 թվականներին՝ Պաուլա Վոլֆ (գերմ.՝ Paula Wolff)հունվարի 21, 1896(1896-01-21)[1], Hafeld, Fischlham, Wels-Land District, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա[2] - հունիսի 1, 1960(1960-06-01)[1], Բերխտեսգադեն, Բերխտեսգադեն, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[3]), Ադոլֆ Հիտլերի կրտսեր քույրը՝ Ալոիս Հիտլերի և նրա երրորդ կնոջ՝ Կլարա Հիտլերի վերջին երեխան։ Պաուլան և Ադոլֆը միակ հարազատ (լիարժեք ազգակցական) եղբայրն ու քույրն էին։

Պաուլա Հիտլեր
գերմ.՝ Paula Hitler
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 21, 1896(1896-01-21)[1]
ԾննդավայրHafeld, Fischlham, Wels-Land District, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա[2]
Մահացել էհունիսի 1, 1960(1960-06-01)[1] (64 տարեկան)
Մահվան վայրԲերխտեսգադեն, Բերխտեսգադեն, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
ԳերեզմանՇյոնաո ամ Կյոնիգսզե
Քաղաքացիություն Ավստրիա,  Նացիստական Գերմանիա և  Ցիսլեյտանիա
Մասնագիտությունքարտուղար և housekeeper
ԱշխատավայրUniqa Insurance Group?
Ծնողներհայր՝ Ալոիս Հիտլեր, մայր՝ Կլարա Հիտլեր

Կենսագրություն խմբագրել

Պաուլա Հիտլերի հայրը՝ Ալոիս Հիտլերը (1837-1903), սկզբում կոշկակար էր, իսկ հետո՝ մաքսային ծառայող, մայրը` Կլարան (1860-1907),  ի ծնե Պելցլը, Ալոիսի զարմուհին էր (նրա քրոջ դուստրը) և սկզբում աշխատել է որպես տնային տնտեսուհի։ 6 տարեկանում Պաուլան կորցրեց հորը, իսկ երբ նա 11 տարեկան էր, մայրը՝ Կլարան, մահացավ։

Նրա եղբայրը՝ Ադոլֆը, 1908 թվականի փետրվարին մոր մահից հետո որբանոցային թոշակ է ձևակերպել իր և քրոջ համար[4]։ 1911 թվականի մայիսին նա հրաժարվեց իր որբացած կենսաթոշակից՝ հօգուտ Պաուլայի, քանի որ սեփական նկարների վաճառքը սկսեց նրան բավարար եկամուտ բերել։

1920-1930 թվականներին Պաուլա Հիտլերը աշխատել է որպես Վիեննայի «Praterstraße» ապահովագրական ընկերության քարտուղար։

1920 թվականին նրան այցելել է եղբայրը։ 1907 թվականին մոր մահից հետո նրանք գրեթե չէին շփվում։ 1923 թվականի ապրիլին Պաուլա Հիտլերն առաջին անգամ մեկնել է արտերկիր՝ այցելելով Մյունխեն, որտեղ նրա եղբայրը դարձել է նշանավոր քաղաքական գործիչ և Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցության առաջնորդ։ Հիտլեր-Լյուդենդորֆի հեղաշրջումից հետո, ի տարբերություն իր խորթ քրոջ՝ Անգելայի և նրա երեխաների, նա չի այցելել իր եղբորը Լանդսբերգում նրա բանտարկության ժամանակ։ Նրանց միջև հարաբերությունները բավականին հեռավոր էին, Պաուլա Հիտլերը չէր ցանկանում տեղափոխվել Մյունխեն։ 1929 թվականին Հիտլերը հանձնարարեց իր զարմուհուն՝ Գելի Ռաուբալին, ով ապրում էր իր հետ, ամբողջ ընտանիքին հրավիրել Նյուրնբերգում կայանալիք Նացիոնալ-սոցիալիստական կուսակցության համագումարին։ Նրա հրամանով իր հարազատներին արգելված էր միանալ կուսակցությանը։ Ի տարբերություն Գյորինգի, ով իր հարազատներին տարբեր պաշտոնների էր նշանակում, Հիտլերի հարազատներին որևէ պաշտոնական գործառույթ կամ պաշտոն չէր տրվում, ֆյուրերը խստորեն ստվերում էր պահում իր հարազատներին։

1930 թվականի օգոստոսի 2-ին ապահովագրական ընկերությունը աշխատանքից հեռացրեց Պաուլու Հիտլերին, պատճառաբանելով, որ նրանց արդեն հայտնի է, թե ով է Պաուլայի եղբայրը։ Նա ապրում էր Վիեննայի 18-րդ թաղամասում։

1934 թվականի ամռանը Պաուլա Հիտլերը գնաց Վալդֆիրտել՝ այցելելու իր մորաքույր Թերեզա Շմիդտին՝ մոր քրոջը։ 1934 թվականի հուլիսին ավստրիացի նացիոնալ-սոցիալիստները ապստամբության կոչ արեցին, գնդակահարվեց կանցլեր Էնգելբերտ Դոլֆուսը, մինչդեռ ավստրիական լեգեոնը հավաքվեց Բավարիայում՝ Ավստրիայում հեղաշրջում կատարելու համար։ Ստորին Ավստրիայի դաշնային երկրամասի անվտանգության ծառայության պետի հուշագրում խուզարկություն է արձանագրվել Հիտլերի ազգականների՝ Շմիդտների տանը. ոստիկանները հայտնաբերել են հողի մեջ թաղված չորս հրացան, 45 փամփուշտ և տարբեր նացիոնալ-սոցիալիստական քարոզչական նյութեր։ Խուզարկությանը ներկա Պաուլա Հիտլերը քննադատել է ոստիկանների գործողությունները որպես «կառավարության կողմից ահաբեկչության գործողություններ», ինչը նա կրկնել է նաև Գմյունդ շրջանի իշխանություններին ավելի ուշ արված հայտարարության մեջ։ Հիտլերի եղբորորդին՝ Անտոն Շմիդտը, վեց շաբաթով ձերբակալվել է ապօրինի զենք պահելու համար։

1936 թվականի ձմռանը Պաուլա Հիտլերը մասնակցեց Գարմիշ-Պարտենկիրխենի Օլիմպիական խաղերին։ Ըստ նրա ցուցմունքի՝ այդ պահին եղբայրը նրան պատժել է ինկոգնիտո ապրելու համար. սեփական անվտանգության համար նա հրաժարվել է Հիտլեր ազգանունից և իրեն անվանել Վոլֆ։ 1938 թվականին Ավստրիայի բռնակցումից հետո Պաուլան ականատես եղավ Վիեննայի Հելդենպլաց քաղաքում Հիտլերի ելույթին։

Նա նշանվել է բժիշկ Էրվին Եկելիուսի հետ, որը պատասխանատու էր Ավստրիայում էվթանազիայի Ազգային Սոցիալիստական ծրագրի համար։ Ինչպես հետևում է 1948 թվականին ԽՍՀՄ գլխավոր զինվորական դատախազության քննիչի կողմից Եկելիուսի հարցաքննության նյութերից, երբ նա խնդրեց իր եղբորը համաձայնություն տալ ամուսնությանը, Հիտլերը հրաժարվեց. նա ցանկանում էր ինքնուրույն որոշել, թե ում կարելի է մոտենալ իր ընտանիքին, իսկ ում՝ ոչ։ Եկելիուսը գնաց Արևելյան ճակատ և 1945 թվականին գերեվարվեց։ 1952 թվականի մայիսին նա մահացավ միզապարկի քաղցկեղից խորհրդային աշխատանքային ճամբարում։

1938 թվականից Պաուլան մենակ էր ապրում Վիեննայի Գերստհոֆերստրասս 36/3 հասցեում։ Այստեղ նա արդեն կրում էր Վոլֆ ազգանունը։ Սակայն Հիտլերի ընտանիքի նախկին ընտանեկան բժիշկ Էդուարդ Բլոխին հաջողվել է գտնել այդ բնակարանը։ Բլոխը ցանկանում էր խնդրել նրան միջնորդել եղբորը, որպեսզի նրան հնարավորություն տրվի արտագաղթել արտերկիր։ Նա թակել է Պաուլա Վոլֆի դուռը, բայց պատասխան չի ստացել։ Հարևանը նրան բացատրել է, որ տիկին Վոլֆը առանց նախազգուշացման ոչ ոքի չի ընդունում։

Հուսալի աղբյուրների բացակայության պատճառով չի կարելի հստակ ասել, թե արդյոք Ադոլֆ Հիտլերը ֆինանսապես աջակցել է իր քրոջը մինչև 1933 թվականը։ Իր դիմումի համաձայն՝ 1930 թվականից նա նրան ամսական 250 շիլլինգ է տվել, իսկ 1938 թվականից՝ ամսական 500 ռայխսմարք։ Բացի այդ, Հիտլերը նրան նվիրել է ևս 3000 ռայխսմարոկ՝ որպես Սուրբ Ծննդյան նվեր։ Պաուլայի հանդեպ նրա հետաքրքրությունը մեծացավ այն բանից հետո, երբ նա 1938 թվականին վիճեց իր խորթ քրոջ՝ Անգելայի հետ, ով ապրում էր Բերգհոֆում։ Դրա նշանը կարող է լինել Պաուլայի ներկայությունը Բայրոյթի փառատոնում 1939 թվականին։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին նա հիմնականում աշխատել է զինվորական հոսպիտալում որպես քարտուղար։ 1945 թվականի ապրիլի 14-ին, ըստ երևույթին, Մարտին Բորմանի հրամանով նրան տեղափոխում են Բերխտեսգադեն, որտեղ գտնվում էր Հիտլերի ամառային նստավայրը՝ Բերխտեսգադենը։

1945 թվականի մայիսին Պաուլա Հիտլերը ձերբակալվել և հարցաքննվել է ամերիկյան հետախուզության սպաների կողմից։ Բազմաթիվ հարցաքննությունների ընթացքում նրանք չեն կարողացել պարզել ոչ նրա անձնական հանցագործությունները, ոչ էլ կուսակցության անդամակցությունը։ Պատերազմից հետո ռադիոն և թերթերը անընդհատ հաղորդում էին նացիստների վայրագությունների մասին։ «Ես չեմ հավատում, որ եղբայրս հրամայել է հանցագործություններ կատարել համակենտրոնացման ճամբարներում անթիվ մարդկանց դեմ, կամ որ նա նույնիսկ գիտեր այդ հանցագործությունների մասին։ Ես պետք է լավ խոսեմ նրա մասին, չէ որ նա իմ եղբայրն է։ Նա այլևս չի կարող պաշտպանվել»։ Այս հայտարարության սկզբունքային հաստատումը կարելի է գտնել Պաուլա Հիտլերի հետ զրույցի պահպանված հատվածներում, որը նկարահանվել է 1958 թվականին բրիտանացի վավերագրական ռեժիսոր Փիթեր Մորլիի կողմից։

Ազատ արձակվելուց հետո նա վերադարձավ Վիեննա, որտեղ աշխատում էր արվեստի սրահում։ 1952 թվականի դեկտեմբերի 1-ին տեղափոխվել է Բերխտեսգադենում գտնվող 16 քառակուսի մետր մակերեսով մեկ սենյականոց փոքրիկ բնակարան և ապրել սոցիալական աջակցությամբ։ Մահացել է ստամոքսի քաղցկեղից 1960 թվականի հունիսի 1-ին։ Թաղված է Բերխտեսգադենի Բերգֆրիդհոֆ գերեզմանատանը՝ Պաուլա Հիտլեր անունով։

Քանի որ նրա գերեզմանին հետևող հարազատներ չեն մնացել, 2007 թվականի հոկտեմբերին նրա գերեզմանաքարի վրա հայտնվել է ամուսնական զույգի անունով ցուցանակ, որոնց պատկանում էր այդ հողամասը և նրանք թաղվել են այստեղ 2005 և 2006 թվականներին[5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 Konder A. Adolf Hitler’s Family Tree: The Untold Story of the Hitler Family — 1 — Salt Lake City: 2000. — P. 29.
  3. Wolfgang Zdral Die Hitlers. — Frankfurt/M: Campus Verlag GmbH, 2005. — С. 199. — ISBN 3-593-37457-9
  4. Фест И. Адольф Гитлер. В 3 томах. Перевод А. А. Фёдоров, Н. С. Летнева, А. М. Андронов. Пермь: Алетейя, 1993. ISBN 5-87964-006-X.
  5. «Berchtesgaden and the Obersalzberg». Third Reich in Ruins (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.

Գրականություն խմբագրել