Cách để Tránh trở nên lúng túng với xã hội

Sự lúng túng trong giao tiếp xuất phát từ cảm giác thấy bản thân không "bình thường" hay không "hòa nhập với xã hội" dưới cách nhìn của người khác. Bắt nguồn từ nỗi sợ hãi cũng như lo lắng của chúng ta về việc người khác nghĩ gì về mình và từ những kỳ vọng của xã hội. Sự lúng túng này sẽ gây ra những hạn chế trong cách tương tác của bạn với mọi người vì bạn luôn lo sợ bị chế giễu hay phê phán. Một khi bạn nhận ra rằng bất cứ ai cũng sợ mình tỏ ra vụng về trong giao tiếp xã hội và có rất nhiều cách để tiếp tục đối thoại từ những tình huống lúng túng, chỉ cần bình tĩnh và tự tin, bạn sẽ luôn kiểm soát được những tương tác xã hội thay vì sợ hãi chúng.

Phần 1

Phần 1 của 3:

Thay đổi cách suy nghĩ

Tải về bản PDF

1
Nhận ra rằng bạn không đơn độc. Bạn có thể cho rằng mọi người xung quanh bạn hòa nhập xã hội rất dễ dàng, nhưng trên thực tế, ai cũng lo lắng về sự vụng về của bản thân trong giao tiếp ở nơi công cộng. Họ lo âu về việc người khác có thích họ hay không, liệu ấn tượng mà họ đem đến là tốt đẹp hay nhàm chán.
- Bạn có thể cho rằng những người xung quanh bạn sở hữu sự tự tin thiên bẩm và chẳng bao giờ phải lo lắng về cách tiếp cận mọi người, tuy nhiên mỗi người đều có nỗi bất an riêng về một vài mặt trong tương tác xã hội. Chúng ta ai cũng muốn mình được yêu thích và có nhiều bạn.
2
Hãy tự hỏi bản thân rằng những cảm giác lúng túng này đến từ đâu. Nhiều người trải qua sự lúng túng trong giao tiếp thường là do họ quá lo lắng, sợ hãi, bất an hay tự ti về bản thân. Bất kỳ lý do nào cũng có thể khắc phục được nếu bạn sẵn sàng vượt qua giới hạn của mình và tìm cách xây dựng lòng tự tin. Trong mỗi tình huống, thử xác định nguyên nhân khiến cho bạn không thoải mái từ đó giải quyết một cách trực diện. Biết được nguyên nhân thật sự càng sớm thì bạn càng mau chóng khắc phục được điều này.
- Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự tự ti, chẳng hạn như có một quá khứ không mấy tốt đẹp, cảm thấy không ai hiểu bạn, cảm thấy áp lực khi phải tương tác trong tình huống (công việc, bạn bè hay sức ép từ bố mẹ, vân vân) hay băn khoăn về sự hối thúc và hành động của họ khi ở gần bạn.
3
Nỗ lực để vượt qua sự nhút nhát. E thẹn có thể cản trở bạn trong tương tác xã hội. Sự nhút nhát có thể biến đổi từ cảm giác e thẹn với tất cả mọi người xung quanh cho đến sợ sệt đối với vài nhóm người nhất định. Bạn trở nên ngại tiếp xúc vì sợ cảm thấy xấu hổ.^{[1]XNguồn nghiên cứu} Hãy thư giãn trong khi tương tác xã hội và bước ra khỏi lớp vỏ bọc của mình.
- Người nhút nhát cũng mong muốn tham gia các hoạt động xã hội nhưng lại sợ cảm giác xấu hổ hay thừa thãi.
- Hãy đọc thêm bài viết Vượt qua sự nhút nhát để tìm hiểu và nhận ra rằng sự nhút nhát là thứ mà chúng ta có thể kiểm soát được.
4
Ngừng lo lắng về những gì người khác nghĩ về bạn. Mặc dù nói thì dễ nhưng cách chủ yếu để tránh bị lúng túng trong giao tiếp xã hội là đừng quan tâm đến việc người khác nghĩ về bạn như thế nào. Hầu hết mọi người đều lo lắng không biết người khác nghĩ sao về họ, đó là điều đáng để bạn nhắc nhở bản thân mỗi khi bắt đầu lo lắng thái quá.^{[2]XNguồn nghiên cứu} Khi quá bận rộn để lo lắng về việc những người xung quanh nghĩ gì về bạn, bạn sẽ không bao giờ có thể thư giãn hay tận hưởng trọn vẹn tương tác xã hội đó. Chỉ khi nào bạn giũ bỏ được nỗi lo âu này thì bạn mới thoải mái là chính mình và nói chuyện một cách tự nhiên, điềm tĩnh.
- Nhắc nhở bản thân điều gì mới là quan trọng. Có thể ai đó không thích bạn, nhưng liệu bạn có còn gặp họ nữa không? Những người bạn thật sự sẽ luôn ở bên bạn cho dù bạn vẫn thường gây rắc rối ở nơi này hay nơi khác.
5
Nhận biết nếu bạn mắc hội chứng lo âu xã hội. Lo âu xã hội là một trạng thái rối loạn tâm lý khiến cho người nào đó không thể hòa nhập vào những hoạt động đời sống bình thường như trường học, nơi làm việc hay những sự kiện xã hội. Người mắc hội chứng này có xu hướng khép mình với gia đình hoặc bạn bè thân cận và tránh xa tất cả các mối quan hệ khác ngoài xã hội. Hội chứng lo âu xã hội xuất phát từ nỗi sợ hãi triền miên về việc người khác cứ chăm chăm vào nạn nhân nhằm mục đích gây khó dễ hay làm nhục họ.^{[3]XNguồn nghiên cứu}
- Tìm đọc thêm bài viết Vượt qua chứng lo âu xã hội để biết thêm thông tin về hội chứng này.
6
Hiểu rõ cảm xúc của bạn. Ý thức được mỗi khi bạn cảm thấy lúng túng. Quan tâm hơn về cảm nhận của bản thân mỗi khi bạn cảm thấy khó xử và lo lắng, bạn sẽ nhận thức một cách có ý thức rằng adrenaline trong người bạn đang dâng cao khiến cho bạn muốn bỏ chạy hay trốn tránh.
- Hãy cảnh giác nếu bạn thường xuyên cảm thấy nóng người, đổ mồ hôi, giật mình, bứt rứt hay đa nghi thái quá. Theo dõi những suy nghĩ của bạn nếu chúng trở nên hoảng loạn quá mức về cách giao tiếp xã hội của bản thân cũng như mỗi khi bắt đầu cảm thấy bản thân mình vô dụng. Làm quen với những cảm giác này để học cách nhận biết chúng.
Quảng cáo

Phần 2

Phần 2 của 3:

Sử dụng các kỹ thuật thư giãn

Tải về bản PDF

1
Thử nói chuyện một mình. Kỹ thuật này sẽ giúp bạn phân tán sự tập trung vào việc lo lắng người khác nghĩ gì về bạn và trấn an bản thân nhằm trở nên thoải mái với chính mình hơn.^{[4]XNguồn nghiên cứu} Vài điều bạn có thể tự nhủ để vượt qua những khoảnh khắc lo âu xã hội bao gồm:
- "Mình sẽ ổn thôi. Cảm giác của mình không phải lúc nào cũng đúng, cứ bình thản và thoải mái nào."
- "Hình như mình đang quá để ý đến những cảm xúc tiêu cực thì phải."
- "Mọi người rất tốt và mình sẽ vui vẻ khi ở bên cạnh họ."
- "Mình đến đây là để thư giãn mà."
2
Học cách thư giãn. Bắt đầu học điều này ở nhà, nơi mà bạn cảm thấy thoải mái nhất. Thư giãn trước khi bạn tham gia vào một tình huống có thể giúp bạn thêm phần cởi mở, thành thật với mọi người và bớt “xù lông nhím” lên khi ở trong môi trường xã hội. Chỉ khi không cảm thấy căng thẳng thì bạn mới sẵn sàng nắm bắt các tình huống giao tiếp thay vì sợ hãi chúng. Thêm nữa, sự thư giãn sẽ xua tan đi cảm giác lo âu.^{[5]XNguồn nghiên cứu}
- Tập hít thở sâu để vượt qua những khoảnh khắc lo lắng.
- Hãy xem bài viết Cách để thiền để có nhiều ý tưởng hơn.
3
Lạc quan lên. Đôi khi những sự việc khó chịu và cực kỳ lúng túng vẫn ngẫu nhiên xảy ra. Hãy thư giãn và tìm ra khía cạnh thú vị trong những khoảnh khắc ngượng ngùng. Không chỉ giúp bạn đặt những sự việc trên vào một góc nhìn tích cực hơn, óc hài hước còn giải tỏa căng thẳng, cho phép người khác bật cười cùng bạn chứ không phải cười nhạo về bạn. Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm để hạn chế trở nên lúng túng với xã hội là đừng tỏ ra quá nghiêm túc. Điều đó sẽ giúp bạn giảm bớt áp lực và thoải mái hơn.
- Đôi khi chúng ta không thể kiểm soát được hết những tình huống ngượng ngùng, chẳng hạn như khoảng lặng kéo dài trong cuộc đối thoại, dạ dày bạn kêu to trong lớp học hay bạn vô tình vấp phải rìa của tấm thảm và ngã khi đang bước lên bục nhận giải thưởng. Hãy cười cho nó qua đi.
4
Tập trung vào những thứ tích cực. Mặc dù sự lúng túng trong giao tiếp có thể khiến chúng ta chỉ tập trung vào sai sót trong lúc đó, nhưng sẽ rất có ích nếu bạn cố tình bắt bản thân tập trung vào những mặt tích cực. Điều gì hay ho đang diễn ra quanh bạn ngay lúc này? Tìm ra thứ gì đó vui vẻ có thể giúp khôi phục quan điểm của bạn về việc làm sao để giảm thiểu tối đa cảm giác ngượng ngùng trong bối cảnh lớn của sự việc.^{[6]XNguồn tin đáng tin cậyHelpGuideĐi tới nguồn}
- Không nên nghiêm trọng hóa những sự kiện tồi tệ và áp dụng nó vào thái độ của bạn nói chung đối với các tương tác xã hội; tập trung nhiều nhất có thể vào tất cả tương tác mà bạn thích hay đã từng làm tốt.
5
Tăng cường lòng tự tin. Kể cả khi bạn không cảm thấy tự tin, hãy thể hiện như bạn vốn dĩ là người tự tin hay nhắc nhở bản thân tỏ ra thân thiện hết mức có thể. Dĩ nhiên để thật sự tự tin trong những tình huống từng mang đến nỗi sợ hãi, lo lắng, bồn chồn mà bạn chỉ muốn trốn tránh hay bỏ chạy là điều không hề dễ.^{[7]XNguồn nghiên cứu}
- Tự hỏi bản thân, "Điều tệ nhất có thể xảy ra là gì?" hay cố gắng làm ít nhất một việc để củng cố với những người xung quanh. Với khởi đầu tích cực này, cơ hội là điều tệ nhất sẽ không xảy đến!
- Hãy đọc bài viết Cách để xây dựng sự tự tin để tìm những gợi ý về cách cải thiện sự tự tin của bạn.
Cảm giác lúng túng trong giao tiếp xã hội không phải là một trạng thái cố định, nó chỉ mang tính tạm thời. Bạn sẽ vượt qua những sự cố cụ thể và qua đó, rút ra được nhiều điều hay ho. Ai cũng từng mắc sai lầm và mỗi người đều có ít nhất một trải nghiệm đáng xấu hổ mà họ có thể kể lại. Một dấu hiệu của sự tử tế với bản thân là khi bạn có thể nhìn lại những sự kiện này với một nụ cười trên môi vì nhận ra bạn không hề gục gã, không những thế chúng còn trở thành câu chuyện vui giải khuây được cho mọi người trong bữa ăn tối.
Quảng cáo

Phần 3

Phần 3 của 3:

Phát triển kỹ năng mềm

Tải về bản PDF

1
Học cách trở thành một người biết lắng nghe. Nếu bạn cảm thấy không tự tin để bắt đầu đối thoại bằng sự duyên dáng thì vẫn còn những cách khác để kết nối với mọi người: đó là tích cực lắng nghe. Điều này giúp giải phóng một phần áp lực trong tương tác xã hội bởi vì bạn không phải lo về việc tỏ ra thông minh hay thú vị; bạn chỉ cần lắng nghe chăm chú và đặt những câu hỏi. Nên nhớ rằng, con người rất thích nói chuyện về bản thân mình, đặc biệt là nếu người đó tỏ ra thích thú thật sự.^{[8]XNguồn nghiên cứu}
- Khi lắng nghe một cách tích cực, cho người đó thấy rằng bạn đang theo dõi câu chuyện sát sao bằng cách diễn dãi thông điệp của họ và lặp lại nó. Bạn có thể nói rằng: "À, anh đang nói đến việc..."
- Đặt ra những câu hỏi theo sát chủ đề. Đừng hỏi những điều không phù hợp hay quá cá nhân, chỉ cần tiếp tục hỏi người đó về ý kiến của họ.
- Thể hiện sự lắng nghe của bạn bằng cách gật gù, thiết lập liên kết bằng mắt hiệu quả, tạo ra âm thanh hay nói những từ nhấn mạnh rằng bạn vẫn đang nghe (chẳng hạn như "Ừm" hay "Vậy hả?").
Không nên tỏ ra khó gần, thay vào đó hãy khơi gợi người khác nói chuyện với bạn bằng việc thể hiện sự cởi mở và chào đón. Cơ thể sẽ truyền tải điều này một cách dễ dàng. Những cử chỉ như khoanh tay hay bắt chéo chân cho thấy bạn thờ ơ với tương tác xã hội đó. Việc tránh nhìn vào mắt cũng cho thấy là bạn bắt đầu không tập trung. Ngoài ra, hạn chế vắt chéo cơ thể, ủ rũ hay cúi đầu, thay vào đó, củng cố giao tiếp bằng mắt và duy trì một tư thế cơ thể mở.^{[9]XNguồn nghiên cứu}
3
Nói chuyện xã giao. Tạo ra những mẩu đối thoại nhỏ là cách khiến cho đối phương cởi mở hơn hay để nói chuyện xã giao với người mà bạn chỉ vừa gặp.^{[10]XNguồn nghiên cứu}
- Hỏi người khác họ khỏe không hay ngày hôm nay của họ thế nào.
- Tìm mặt bằng chung. Tìm những điểm tương đồng giữa bạn với họ chẳng hạn như đội bóng yêu thích, chương trình tivi mà cả hai thích xem hay tình yêu động vật, v.v…
- Môi trường xung quanh sẽ gợi ý cho bạn. Nếu bạn gặp một người trong quán cà phê, hỏi xem cô ấy đã dùng thử bánh nướng tuyệt hảo ở đây chưa. Nếu cả hai đang ở bên ngoài và đó là một ngày đẹp trời, thử đề nghị họ tận dụng thời tiết tuyệt đẹp này để cùng nhau thực hiện hoạt động ngoài trời thú vị nào đó.
Thừa nhận việc ai đó muốn kết nối với bạn cho phép bạn trở nên thân thiện và cởi mở hơn với người đó. Mặc dù cũng có lúc bạn cực kỳ thân thiện, thế nhưng một số người vẫn đáp lại bạn một cách thờ ơ, đừng vì điều này mà bỏ cuộc hay đổ lỗi cho bản thân bạn. Có thể hoàn cảnh sống của họ quá khó khăn hay họ vừa trải qua một ngày tồi tệ. Dù sao đi nữa, đó cũng không phải là hình ảnh về con người bạn. Bằng cách tỏ ra dễ gần, bạn sẽ làm cho người khác cảm thấy dễ chịu, tìm ra cách để phá vỡ tảng băng và khiến họ tự do trở nên cởi mở và không quá cảnh giác khi ở gần bạn.
5
Vui đùa. Đùa không đúng lúc có thể thổi bay "sự tín nhiệm xã hội" của bạn ngay lập tức và khiến cho bạn trở nên ngượng ngùng. Chỉ cần một câu chuyện cười với giọng điệu phù hợp được kể ra vào đúng thời điểm cũng có thể “giải vây” cho khoảnh khắc căng thẳng nhất.
- Cảm nhận đúng đắn đối với tình huống. Nếu mọi thứ trở nên hơi nặng nề, một câu chuyện cười hoàn hảo có thể cải thiện tâm trạng. Nhưng nếu mọi người đang có một cuộc thảo luận thật sự nghiêm túc chẳng hạn như về cái chết của ông/bà họ thì bạn nên tiết chế óc hài hước của mình cho đến khi không khí của cuộc trò chuyện thay đổi chút ít.
6
Mang đến những lời khen ý nghĩa. Khi nói đến những lời khen, điều quan trọng nhất là sự chân thành và tính thời điểm. Nếu bạn không chắc chắn thì đừng khen. Nếu bạn vẫn còn thiếu kinh nghiệm trọng chuyện này, hãy quan sát mọi người xung quanh để học hỏi cách khen đúng lúc và làm theo. Bạn có thể khen ngợi về trang sức, quần áo hay kiểu tóc mới của người ấy, sau đó tiến đến những lời khen sâu sắc hơn khi bạn dần biết rõ về họ.
- Khen ngợi một khía cạnh trong tính cách của người đó, chẳng hạn như nói rằng anh ấy có óc hài hước tuyệt vời hay thật sự biết cách nói chuyện với người mới gặp, những lời khen ấy sẽ khiến họ cảm thấy mình đặc biệt hơn so với những lời khen về ngoại hình.
- Nếu bạn đang khen về mặt hình thể, hãy chắc rằng nó không đi sai hướng. Khi khen ngợi ai về bề ngoài, hãy chọn những khía cạnh như gương mặt, mái tóc, tránh khen về cơ thể họ nếu không lời nhận xét của bạn có thể trở nên quá lời ngoài dự tính.
7
Biết điều gì cần tránh. Mặc dù mỗi tình huống xã hội đều khác nhau, tuy nhiên chúng đều có vài đặc điểm mấu chốt mà bạn cần chú ý nếu muốn trở nên khéo léo trong tương tác xã hội. Có những nhận xét hay hành động nhất định mà bạn nên tránh để giao tiếp không trở nên lúng túng. Sau đây là một số điều cần lưu ý:
- Tránh nói những điều mà bạn cảm thấy ngại. Bạn có thể đoán được kết quả của nó.
- Tránh hỏi người khác những câu hỏi mang tính cá nhân cao nếu bạn không thân với họ, chẳng hạn như vấn đề tình duyên hay cân nặng.
- Mặc dù bạn nên tích cực tiếp cận mọi người nhưng cũng đừng khiến cho họ không thoải mái.
Nếu bạn không biết về chuẩn mực xã hội của nhóm người mà bạn đang tiếp xúc, hãy cố gắng học hỏi. Thiếu hiểu biết về những lễ nghi giao tiếp sẽ khiến cho bạn cảm thấy lúng túng trong tương tác xã hội. Điều này càng đặc biệt rõ ràng khi bạn đi đến một vùng miền hay địa phương khác. Sử dụng phương thức đúng đắn và đừng quên nói “vui lòng” hoặc “cảm ơn.”^{[11]XNguồn nghiên cứu}
9
Ra ngoài. Ở lì trong nhà, ngồi trước màn hình máy tính, trốn trong “pháo đài” của bạn hay tránh né những cuộc hẹn ăn trưa không thể giúp bạn thoát khỏi tất cả khoảnh khắc lúng túng trong giao tiếp xã hội. Nếu bạn dành hầu hết thời gian ở nhà hay ôm máy tính vì nỗi sợ tương tác với mọi người thì bạn sẽ chẳng bao giờ phát triển được kỹ năng mềm của mình.
- Nhận ra những người trịch thượng hay thờ ơ. Họ không phải là đa số cũng như không phải là lý do chính đáng để trốn chạy. Đối với những người này bạn chỉ cần gỡ rối cho bản thân bằng cách giữ phẩm giá của mình, chẳng hạn như gật đầu nhanh và lịch sự "Hân hạnh được gặp bạn" trước khi nhanh chóng quay đi.
- Học cách kết thúc cuộc đối thoại tốt đẹp cũng như cách mà bạn bắt đầu. Nhiều người thường kết thúc cuộc nói chuyện một cách lan man hay cực kỳ nhàm chán và để lại cảm giác lúng túng chỉ vì họ sợ mình trở nên bất lịch sự hay vô tâm.
Quảng cáo

Lời khuyên

Có nhiều người khi lớn lên lại cảm thấy bị lúng túng với xã hội. Sự lúng túng là đặc điểm phổ biến thường thấy ở lứa tuổi thiếu niên, thanh niên và cả những người có tuổi, họ có xu hướng tìm cách vượt qua những cảm giác đã từng bao phủ cuộc sống của họ.

Cảnh báo

Đừng lo lắng và đặc biệt là đừng phức tạp hóa vấn đề. Mục tiêu tương tác xã hội của bạn nên càng đơn giản càng tốt.
Tránh dùng sự phô trương như một cách gây ấn tượng hay cố gắng kết nối với người khác. Nếu bạn cảm thấy mình đang ba hoa quá nhiều về thành tựu hay những thứ mà bạn có thì hãy ngừng lại và xin lỗi họ hay đơn giản là chuyển sang hỏi về người đó.