Oobleck (Ublek) Nasıl Yapılır?

Oobleck (ublek ya da akışkan hamur olarak da bilinir) ilginç fiziksel özelliklere sahip, kolayca hazırlanan bir maddedir. Oobleck, Newton yasalarına uymayan bir akışkandır. Su ve alkol gibi yaygın bulunan birçok sıvının viskozitesi yani akışkanlığı sabittir. Ancak Oobleck avucunda gevşekçe tuttuğunda sıvı, hızla vurduğunda katı gibi davranabilir. Oobleck’in ismi, Dr. Seuss’un 1949’da yazdığı Bartholomew ve Oobleck (Barholomew and the Oobleck) adındaki çocuk kitabından geliyor. Bu kitap, krallığındaki hava durumundan sıkılan ve gökten yepyeni bir şeyin yağmasını dileyen bir kralı anlatıyor.^{[1]XKaynağı araştır}

Kısım 1

Kısım 1 / 2:

Oobleck Yapmak

Makaleyi İndir

Dokusuna alışmak için ellerinle biraz karıştırabilirsin de. Çatalla biraz çırpıp içindeki topaklardan kurtulursan daha sonra karıştırma aşamasında kolaylık olur.
2
Renkli yapmak istersen yarım bardak suya 4-5 damla gıda boyası ekle. Oobleck yapmak için gıda boyası şart olmasa da birçok insan Oobleck’i daha eğlenceli hale getirmek için bundan yararlanıyor çünkü beyaz bir hamurla oynamaktan daha zevkli. Ancak Oobleck’e gıda boyası ekleyeceksen doğrudan mısır nişastasına değil önce suya ekleyip karıştır. O zaman daha homojen dağılır.^{[2]XKaynağı araştır}
- Renklerin daha canlı olması için daha fazla gıda boyası kullanabilirsin.
Daima mısır nişastasının yarısı kadar su kullanmalısın. Ölçüsü hep 2 su bardağı mısır nişastasına 1 su bardağı su olmalı. Elinle ya da kaşık kullanarak mısır nişastasını olabildiğince iyi karıştır.
4
Oobleck’i test etmek için bir avuç alıp top yapmaya çalış. İşin en zor yanı tarifi tutturmak. İki ölçek mısır nişastası ve bir ölçek suyla tam kararında Oobleck yapmak kolay iş değil. Nem, gıda boyasının miktarı ve suyun sıcaklığı küçük farklara yol açacaktır. Oobleck’in avucunda erir gibi bir his vermesi gerekiyor.^{[3]XKaynağı araştır}
- Eğer top yapamıyorsan (aşırı cıvıksa) her seferinde birer çorba kaşığı mısır nişastası ekle. Her kaşıktan sonra karıştırıp test et.
- Avucuna aldığında sıvı gibi akmıyorsa çok koyu olmuş demektir. Her seferinde birer çorba kaşığı su ekle.
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 2:

Oobleck’i Kullanmak

Makaleyi İndir

1
Oobleck’le oyna. Önce avucuna al, yoğur, vur, yuvarlayıp küçük bir topa dönüştür, avucundan kâseye damlat ve kalıp kullanarak farklı şekiller ver. İstersen şunları da yapabilirsin:
- Tasarımlar yapmak için başka renklerle karıştır ve eşleştir.
- Oobleck’i süzgeçten, elekten ve delikli meyve kasalarından geçirip nasıl sudan farklı aktığını gözlemleyebilirsin.
2
Oobleck’le deneyler yap. Biraz alıştıktan sonra, çok sıktığında ne olduğuna ya da birkaç dakika avucundan bırakıp tekrar aldığında ne olduğuna bak. İşte yapabileceğin bazı Oobleck deneyleri:
- Avucunda hızla yuvarlayarak bir Oobleck topu yap. Sonra karışıma basınç uygulamayı bıraktığında avucundan akıp gidecek.
- Geniş ve düz bir tabağa kalın bir katman halinde Oobleck dök, sonra açık avucunla yüzeyine hızla vur. Uyguladığın kuvvet yüzünden tüm sıvının tabakta kalmasına şaşıracaksın.
- Tabak deneyini büyüterek koca bir leğeni ya da kovayı Oobleck’le doldur, sonra üstünde zıpla.
- Oobleck’i buzluğa koy, sonra oyna. Isıttıktan sonra da oyna. Arada fark var mı?
3
Oobleck’i temizle. Ilık suyla Oobleck’i ellerinden, kıyafetlerinden ve hatta tezgâhın üstünden çıkarabilirsin. Kâsedeki Oobleck’i de suyla durulayabilirsin ama lavaboya çok fazla Oobleck dökülmemesine dikkat et.
- Kurumasına izin verirsen, normal süpürgeyle ya da elektrikli süpürgeyle kolayca temizlenebilen ya da bezle silinebilen bir toza dönüşür.
4
Oobleck’i sakla. Oobleck’i ağzı kilitli bir naylon poşete ya da hava geçirmez bir saklama kabına koy. Daha sonra tekrar çıkarıp keyifle oynayabilirsin. Oobleck’ten sıkıldıysan sakın lavaboya dökme çünkü boruları tıkayabilir. Onun yerine, çöpe at.
- Oobleck’le ikinci bir kez oynamak istiyorsan büyük olasılıkla tekrar sulandırman gerekecek.
Reklam

İpuçları

İçine koyduğun her şeyi (mesela küçük dinozor oyuncaklarını) sonra su ve sabunla temizleyebilirsin.
Oobleck kuruduğunda elektrik süpürgesiyle kolayca temizlenebilir.
Hava geçirmez bir kapta sakla. Ara sıra karıştır.
Oobleck’ten kurtulmak için, çok miktarda sıcak suyla karıştırıp akışkan bir bulamaca dönüştür. Bunu da sıcak su akarken lavaboya azar azar dök.
Oobleck’e ara sıra su eklemeyi unutma. Bu, kurumasını önler.
Daha koyu renkli olmasını istiyorsan içine fazladan bir damla gıda boyası damlat.
Ellerin batmasın diye eldiven tak
Mısır nişastası yoksa şampuan, duş jeli ve hatta çamaşır deterjanı kullanabilirsin.
4-10 damla gıda boyası koy.
Mısır nişastasından daha fazla su koyma yoksa çok cıvık olur.

Reklam

Uyarılar

Bir şeylerin üstüne sıçratırsan çok üzülme, azıcık suyla ıslatırsan çıkar.
Eski kıyafetler giy çünkü Oobleck ortalığı batırır.
Unutma ki Oobleck uzun süre açıkta kalırsa kuruyup tekrar mısır nişastasına dönüşür. İşin bitince çöpe at.
Malzemeleri karıştırırken plastik kaşık kullanma. Aşırı basınç uygularsan kırılabilir.
Kanepeye, ahşap zemine ya da kaldırıma dökme. Bazı yüzeylerden temizlemesi çok zordur.
Oobleck zehirli değildir ama tadı berbattır. Oynadıktan sonra ellerini yıka. Çocuklar yetişkin gözetiminde oynamalı.
Kabın hava geçirmediğinden emin ol yoksa Oobleck kurur.
Gereğinden fazla mısır nişastası koyma yoksa doğru düzgün şekil almaz.
Masaya ya da yere sıçramaması için altına birkaç kat eski gazete ser.
Mısır nişastasını homojen olacak şekilde serp.

Reklam