Makaleyi İndirMakaleyi İndir

Budama, ağaçların güçlü büyümesine, düzenli ve çekici görünmesine yardımcı olur. Budama hasarlı dalları kesmek, yeni dalların büyümesini sağlamak veya özgün bir şekil oluşturmak için yapılır. Ağaca zarar vermemek için bunu doğru yapmak önemlidir. Temel bilgileri öğrenmek için okumaya devam et.

Kısım 1
Kısım 1 / 2:

Neyi Budayacağına Karar Vermek

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Neden budama yapmak istediğini düşün.
    Ağacı gölge veya yüksekliği için mi şekillendirmek istiyorsun? Yakın zamanda ağaç budandı mı? Başlamadan önce ne elde etmeye çalıştığını belirle ve hedef koy.[1]
    • Budama nedenin budama yapacağın zamanı da etkileyecektir. Hafif budama yapabilir veya ölü dalları istediğin zaman budayabilirsin fakat eğer amacın daha büyükse bunu mevsime göre planlaman gerekecektir.
    • Örneğin, kışın budama yapmak ilkbahar boyunca çok fazla büyümeyle sonuçlanacaktır. Yazın budama yapmak kesilen dalın büyümesini yavaşlatacaktır, bu nedenle, ağacını şekillendirmeye veya istemediğin dalların büyümesini yavaşlatmaya çalışıyorsan bu iyi bir stratejidir.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Ağacı değerlendir.
    Kısa bir süre ağacın boyutuna ve şekline bakarak işin bittiğinde nasıl görünmesi gerektiğini hayal et.
  3. Step 3 Ağacın "iskeletini" oluşturan ana dalları belirle.
    Bu dalları kesmekten kaçın.[2]
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Önce hasar belirtileri gösteren dalları temizle.
    Fırtına veya başka bir nedenle zarar gören, kırılan dalların, hâlâ aldıkları su ve besinlerin sağlıklı dallara yeniden dağıtılması için budanması gerekir.[3]
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Dallarla kalabalıklaşan bölgeleri seyrelt.
    Birbiriyle kesişen dalları temizle, sonra havanın dolaşması ve ışığın bitkinin her bölgesine ulaşması için bitkiyi aç. Ağaçların sağlıklı bir şekilde büyümesi için dalların etrafında iyi hava dolaşımına ihtiyaçları vardır. Birbirine yakın olan dallar mantarların büyümesine sebep olur ve daha çok böcek çeker.
    • İçeriye, ağacın ortasına doğru büyüyen dalları ortadan kaldır. Bunlar yığılmaya neden olur ve bu durum sağlıklı değildir.
  6. How.com.vn Türkçe: Step 6 Engel olan dalları buda.
    Geçiş yolunu tıkayan alçak dalları veya telefon kablolarını tehdit eden, çatına sürten veya evine yaklaşan daha yüksek dalları temizle. Rahatsızlık yaratan dalları budamak sorun olmaz.
  7. How.com.vn Türkçe: Step 7 Ağacı şekillendirmek için dalları buda.
    Eğer ağacının daha yuvarlak veya düzgün şekilli olmasını istiyorsan garip şekilde çıkıntı yapan dalları buda; birkaç budama bile büyük bir fark yaratacaktır.[4]
  8. How.com.vn Türkçe: Step 8 Olabildiğince az budama yap.
    Her yaptığın budama ağacın koruma sistemini zayıf düşürür ve ağacı potansiyel mantar ve böcek istilasına açık hâle getirir. Kesinlikle budaman gerektiği kadar budama yap ve asla ağacın dallarının %25’inden fazlasını budama.
    • Türlere göre değişiklik gösterse de, yaprak döken ağaçların çoğu için ağaç dallarının en az 3’te 2’sinin canlı olduğundan emin ol. Ağacın hayatta kalmasını sağlamak için gövdenin tek başına yeterli olmadığını unutma. Tüm dalları kesmek bitki için son derece streslidir.
    • Bir mevsimde birden fazla ağır budama yapma. Bir fırtına daha fazla dalı kırmadıkça bir kereden fazla budama yapmaman gerekir çünkü ağacın iyileşmek için zamana ihtiyacı vardır.
    Reklam
Kısım 2
Kısım 2 / 2:

Hasarı Asgariye İndirmek İçin Budamak

Makaleyi İndir
  1. How.com.vn Türkçe: Step 1 Dinlenme döneminde budama araçlarını çıkar.
    Sonbaharın sonlarında veya kışın başlarında budama yapmak bitki özü kaybını azaltacağından ağaçta daha az strese neden olur. Yılın bu zamanlarında budama yapmak ağaç için de iyidir çünkü açacağın "yaraların" sonbaharın sonlarında ve kışın başlarında da nispeten aktif olan böcek ve mantarlar tarafından enfekte olma ihtimali de daha düşüktür.[5]
    • Budama için iyi bir zaman da yaprakların dökülmesinden sonradır. Bu, ağacın ilkbaharın başlarına kadar uykuda olduğu anlamına gelir.
    • Yılın farklı bir döneminde fırtına nedeniyle dallar kırılırsa kışı beklemek yerine ağacı hemen budamak uygundur.
  2. How.com.vn Türkçe: Step 2 Dalın alt tarafına bir kesik at.
    Bu ilk kesik dalın diğer tarafına kadar gitmemeli. Bu, dalın ağırlığı düşmeye hazır olduğunda dalın ağacın gövdesinin çok yakınından çatlamasını önlemek için yapılır.[6]
    • Kesim çot denen kısmın dal tarafında yapılmalıdır. Bu, her dalın çıktığı küçük kabuk dudağıdır. Çotu sağlam bırakmak için gövde ile aynı hizada kesme.
  3. How.com.vn Türkçe: Step 3 Dalları gövdeden birkaç santim uzakta kes.
    İkinci kesiğin, yaptığın ilk kesiğin dışından (gövdeden daha uzakta) dalı kesecektir. Dalı alandan çıkar; geride dal kökü kalmalıdır.[7]
  4. How.com.vn Türkçe: Step 4 Kökü çıkarmak için hassas bir kesim yap.
    Şimdi neredeyse çota doğru başka bir kesim yapabilirsin. Bu, ağacın hızlı ve sağlıklı bir şekilde iyileşmesini sağlar.
    • Çotu gerçekten kesmediğinden emin ol. Bunun bozulmadan kalması gerekir.
  5. How.com.vn Türkçe: Step 5 Budama ekipmanını temizle.
    Ağacın yarasını ve açıkça hastalıklı kısımlarını kesmekten kaçınıyorsan muhtemelen budama ekipmanını dezenfekte etmen gerekmese de, her hastalıklı ağaç kesiminden sonra güvenli tarafta durmak ve budama aletlerini ispirtoyla (veya herhangi bir ev temizleyicisi) dezenfekte etmek muhtemelen daha iyidir. Sağlıklı bir ağacın budanması tamamlandıktan sonra ve bir sonraki ağaca veya çalılığa geçmeden önce bıçakları dezenfektan emdirilmiş bir bezle ovalamalısın. Hastalıklar bazen kirli budama ekipmanları ve budama aletleriyle yayılır.
    Reklam

İpuçları

  • Ölü ya da ölmekte olan odun herhangi bir zamanda kesilebilir.
  • Coğrafi bölgendeki belirli ağaçları yılın hangi zamanında budanacağını öğrenmek için bahçecilikle ilgili kaynaklara (örneğin, tarım kooperatifi) danış.
  • Küçük dallar için budama makası kullan. Orta büyüklükte (2,5 cm+ çap) budama makası (örs veya baypas) kullan. 5-7,5 cm'den büyük herhangi bir şey için ağaç testeresi kullan. Ağaçları budarken çalı makası kullanma.
  • Dökülmeyecek ve budama ekipmanını içine daldırabileceğin kadar büyük bir kapta az miktarda izopropil alkol veya başka bir ev temizleyicisi taşı. Budama, ağaçtan ağaca kolayca hastalık taşıyabilir ve kesici alet(ler)in sık sık temizlenmesi bu riski ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Bu, özellikle yoğun ve küçük meyve bahçelerinde önemlidir.
Reklam

Uyarılar

  • Kozalaklı ağaçları, özellikle de bir çit bitkisi olarak kullanılıyorsa dikkatle buda. Kozalaklı ağaçlar sadece yeşil ağaçtan yeni budak verir. Yani, kozalaklı ağaç bir çit bitkisi olarak kullanılıyorsa ve onu yeşil görünmeyene kadar budarsan o şekilde kalacaktır.
  • Gölgelik ağaçların tepesini kesme. Bir ağacın tepesini kesmek onun yüksekliğini budamak için yapılır; gölgelik ağaçların uzaması gerekir. Tepe kesmenin dal yapısı/gücü ve genel ağaç sağlığı ile ilgili ciddi etkileri vardır. Büyük bir ağacın yüksekliğini tepesini keserek kontrol etmeye çalışma. Bunun yerine farklı bir ağaç dik.
  • Daima güvenli bir şekilde budama yap. Uzun kollu bir gömlek, ellerini korumak için eldiven giy ve yabancı cisimlerin gözüne zarar vermemesi için koruyucu gözlük kullan.
Reklam

İhtiyacın Olan Şeyler

  • Bahçıvan makası (küçük, ince dallar için)
  • Kollu Budama Makası
  • El testeresi
  • Tepe testeresi (ulaşılması zor dallar için)
  • Merdiven
  • Temizlik maddesi (örn. izopropil alkol)

Bu How.com.vn makalesi hakkında

How.com.vn Türkçe: Andrew Carberry, MPH
Ortak yazarlar :
Gıda Uzmanı
Bu makaledeki ortak yazar Andrew Carberry, MPH. Andrew Carberry 2008 yılından bu yana çocuklara bahçe ve çifliklerde yiyecek yetiştirme eğitimi verilen okul bahçelerinde ve farm to school (çiftlikten okula) programlarında çalışmıştır. Şu anda Winrock International’da Topluluk Tabanlı Gıda Ekibi’nde Program Üyesi’dir. Bu makale 3.450 defa görüntülenmiştir.
Kategoriler: Ev ve Bahçe
Bu sayfaya 3.450 defa erişilmiş.

Bu makale işine yaradı mı?

⚠️ Disclaimer:

Content from Wiki How Türkçe language website. Text is available under the Creative Commons Attribution-Share Alike License; additional terms may apply.
Wiki How does not encourage the violation of any laws, and cannot be responsible for any violations of such laws, should you link to this domain, or use, reproduce, or republish the information contained herein.

Notices:
  • - A few of these subjects are frequently censored by educational, governmental, corporate, parental and other filtering schemes.
  • - Some articles may contain names, images, artworks or descriptions of events that some cultures restrict access to
  • - Please note: Wiki How does not give you opinion about the law, or advice about medical. If you need specific advice (for example, medical, legal, financial or risk management), please seek a professional who is licensed or knowledgeable in that area.
  • - Readers should not judge the importance of topics based on their coverage on Wiki How, nor think a topic is important just because it is the subject of a Wiki article.

Reklam