Overleven in een grot

Speleologie, het verkennen van grotten en spelonken, kan een leuke, spannende hobby zijn en een waardevol instrument voor wetenschappelijke ontdekking. De verborgen wereld van grotten kan echter net zo gevaarlijk zijn als fascinerend, en zelfs de meest ervaren speleologen kunnen gemakkelijk gewond raken of verdwalen in een grot. Wanneer er iets misgaat onder de grond verkeer je voor je het weet in een overlevingssituatie. Lees verder om te ontdekken hoe je daar levend uit kunt komen.

Stappen

Pdf downloaden

Speleologie is inherent gevaarlijk, maar je kunt het risico verminderen door de juiste speleologische technieken te leren, de juiste uitrusting mee te nemen en te weten hoe je de technieken moet gebruiken. Vooral als je nieuw bent in de speleologie, ga je niet zonder een ervaren gids naar binnen en verken je grotten nooit alleen. Zorg er altijd voor dat je iemand op de hoogte brengt waar je bent en wanneer je verwacht terug te keren, zodat ze reddingswerkers op de hoogte kunnen brengen als jij dat niet meer kunt. Breng warme kleding mee (GEEN KATOEN), zoals polypropyleen of polyester, en een plastic zak of nooddeken. Het is belangrijk dat alle lagen kleding van synthetisch materiaal zijn, zelfs ondergoed en sokken. Katoen absorbeert en houdt veel meer water vast dan synthetische vezels. Het dragen van standaard katoenen kleding in een grot zal je lichaam zeer snel afkoelen. Als er katoenen lagen worden gedragen (als laatste redmiddel) zorg er dan voor dat deze boven de synthetische lagen liggen. Als je het tegenovergestelde doet, beroof je je lichaam van warmte, omdat de meest natte laag in direct contact komt met de huid. Zorg er ook voor dat je zaklamp of hoofdlamp in goede staat is (en breng een extra lichtbron en batterijen mee). De beste manier om in een grot te overleven is om de grot te kennen en voorbereid te zijn.
Grotten kunnen een doolhof zijn en even verwarrend, maar er is bijna geen enkele reden om in een grot te verdwalen. Wees je altijd bewust van je omgeving en let op herkenningspunten. Zorg er bovendien voor dat je op alle kruispunten de weg naar buiten markeert. Gebruik rotsen om een pijl te maken die in de richting wijst van waaruit je bent gekomen, kras een pijl op de bodem van de grot, laat notities achter, of bind linten vast of laat gloeistaven achter om je de weg terug te wijzen. Zorg ervoor dat je je merktekens kunt onderscheiden van die van andere speleologen. Niet alleen zal het markeren van je pad helpen om je weer veilig naar buiten te leiden, het zal ook redders helpen om je te vinden als je er niet meer alleen uit kunt komen.
Merk je dat je verdwaald bent, gewond of vast bent komen te zitten, raak dan niet in paniek. Beoordeel je situatie en denk helder na over hoe je eruit kunt komen.
Een groep is altijd veiliger, dus blijf bij elkaar. Houd elkaars hand vast als je in het donker moet bewegen, en zorg dat niemand achterblijft.
Grotten zijn vaak koud, en onderkoeling is één van de gevaarlijkste risico's waarmee je geconfronteerd zult worden. Breng altijd warme, niet-katoenen kleren mee en doe een grote plastic zak in je helm als poncho en als isolatiemateriaal. Houd je helm te allen tijde op. Als je door water moet waden (als de grot bijv. is overstroomd, of als je een stroom moet oversteken) doe je kleren dan uit om ze droog te houden, laat die vervolgens droog worden en doe ze weer aan wanneer je het water uit bent. Als je kleren nat worden en je geen vervangingen hebt, wring ze dan grondig uit en draag ze zodat je lichaamswarmte ze kan drogen. Kruip als groep bij elkaar om het warm te krijgen en beperk het contact met de koude grond. Probeer in beweging te blijven (zelfs al is het gewoon bewegen op de plaats) als je het te koud krijgt, maar voorkom dat je gaat zweten.
Als je voor je op weg ging iemand hebt verteld wanneer ze je terug kunnen verwachten — en dat moet je absoluut doen — dan zou er snel hulp moeten komen. Als om wat voor reden dan ook, zoals bij een overstroming of ingestorte grot — het een tijdje kan duren voor reddingswerkers ter plekke zijn, zorg er dan voor dat je voedsel rantsoeneert en je er langere tijd mee voort kunt. Zorg ervoor dat iedereen genoeg water krijgt, maar probeer niet om het zo lang mogelijk te bewaren — blijf letten op je vochthuishouding, zelfs als je geen dorst hebt. Als het water opraakt, kun je water drinken dat je in de grot vindt, maar wees ervan bewust dat het besmet kan zijn en alleen mag worden gebruikt als een laatste redmiddel.
Doe zaklampen uit wanneer je niet onderweg bent, en gebruik slechts een per keer. Maak een ketting van mensen die één persoon met een zaklamp volgen. Gebruik je een hoofdlamp, gebruik dan de laagste instelling voor de lichtsterkte.
Behalve als je vrij zeker weet dat er geen hulp zal komen, mag je je niet verplaatsen zonder licht. Een grot is een gevaarlijke, onvoorspelbare omgeving, en het risico van een verwonding is groter dan alle andere gevaren. Moet je je verplaatsen zonder licht, ga dan verder, maar wees zeer voorzichtig. Kruipen is waarschijnlijk de beste optie om valpartijen te voorkomen.
Advertentie

Tips

Bij gebrek aan tocht stijgt rook altijd op. Je kunt proberen iets kleins aan te steken dat rook creëert en het te volgen. Vergeet niet dat rook gevaarlijk is in smalle ruimtes, omdat je erdoor kunt stikken. Je moet er ook voor zorgen dat je alles wat je brandt onder controle hebt.
Doe je mobiele telefoon, aansteker en lucifers altijd in een ritszakje om ze droog te houden.
Mobiele telefoons, horloges en soortgelijke apparaten kunnen worden gebruikt voor back-up verlichting.
Als je je diep in de grot bevindt, probeer dan te voelen waar de lucht stroomt en volg deze naar de bron. Er zijn meestal meerdere manieren om uit een grot te komen.
Zorg dat je altijd een zaklamp bij je hebt als je de grot binnenkomt. En heb altijd een reservelamp of batterijen bij je voor het geval de eerste zaklamp zonder stroom komt te zitten.
Als je in een grot bent in de buurt van water, let dan op wanneer het hoog- en laagwater is, zodat je niet verdrinkt.
Ga met minstens vier personen zodat als één persoon gewond raakt, iemand bij hem of haar kan blijven terwijl de andere twee personen hulp halen.
Houd het weer in de gaten. Een regenbui van 15 minuten kan je doen verdrinken. Vergeet niet dat grotten voornamelijk door water zijn uitgesleten.
Als je in een groep reist, laat de grootste persoon dan in het midden lopen. Op die manier kunnen mensen aan beide uiteinden helpen om de persoon te bevrijden als hij of zij vast komt te zitten in een krappe plek.
Als jullie met een groep zijn, houd dan een beetje afstand zolang jullie elkaar wel kunnen zien. Slechts een meter onderling kan helpen om verwondingen van meerdere mensen te voorkomen als één persoon struikelt, of als een deel van de grot instort. Bij het klimmen mag er maar één persoon tegelijk klimmen, en de anderen moeten wegblijven van het gebied onder de klimmer, waar stenen (of de klimmer) kan vallen en anderen verwonden.

Advertentie

Waarschuwingen

Klim niet verticaal over natte rotsen, omdat die bijzonder gevoelig zijn voor instorting.
Drink geen grotwater met een sterke geur of waarvan je weet dat het verontreinigd is.
Let op scherpe stenen en gladde rotsen tijdens het verplaatsen in een grot.
Er zijn nogal wat steile hellingen in grotten die je noodlottig kunnen worden als je erin valt. Als je zonder licht loopt, controleer dan altijd, Altijd ALTIJD het gebied rondom je en op de plek waar je naartoe gaat.
Het water in een grot, vooral tijdens een overstroming. Het kan moeilijk zijn om de diepte van het water te bepalen en er kan een verborgen stroming zijn.
Probeer een zwaargewonde persoon niet te bewegen. Houd het slachtoffer bewegingsloos en warm en schakel de hulp in van ervaren, gespecialiseerde reddingswerkers, om de persoon te bevrijden.

Advertentie