Omgaan met de driftbuien van je kind

Als ouder zijn de driftbuien van je kind een van de stressvolste en frustrerendste situaties waar je mee te maken kunt hebben, helemaal als je kind in de twee-is-nee-fase zit. Volgens kinderpsychologen zijn driftbuien echter niet een manier van het kind om stout te zijn of om je te manipuleren. Het schreeuwen is meer een symptoom van woede en frustratie omdat ze op dat moment nog niet het juiste vocabulaire hebben om je uit te leggen wat er is. Rustig blijven en proberen uit te vinden wat er aan de hand is, helpt je om de situatie effectief onder controle te krijgen.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Praat met je kind

Pdf downloaden

Het ergste wat een ouder kan doen is een driftbui krijgen over de driftbui van het kind. Kinderen hebben een rustige invloedssfeer nodig, zeker als ze een woedeaanval krijgen. Als jij daar niet voor kunt zorgen, kun je ook niet verwachten dat je kind rustig wordt. Haal een paar keer diep adem en wacht op zijn minst een paar seconden voordat je reageert op je kind.
2
Zorg ervoor dat het kind in zijn behoeftes is voorzien. Een driftbui hoeft voor een kind niet per se een manier te zijn om zijn of haar zin te krijgen, maar kan simpelweg het resultaat zijn van frustratie over gemiste of gewilde aandacht van jou. Misschien krijgt je kind een nieuw tandje, moet zijn luier verschoond worden, of is het moe. Probeer in dit soort gevallen niet te onderhandelen, maar geef je kind wat het nodig heeft. Je zult zien dat de driftbui overwaait.
- Het is heel normaal voor kinderen om een woedeaanval te krijgen als ze moe zijn. Als dit de oorzaak is, dan kan een regelmatig slaapschema deze driftbuien voorkomen.
- Als je onderweg bent, zorg er dan voor dat je altijd iets gezonds te eten bij je hebt. Zo voorkom je driftbuien die voortkomen uit honger.
3
Vraag wat er aan de hand is. Kinderen willen ook gewoon gehoord worden. Een woedeaanval krijgen is soms de beste manier die ze kunnen bedenken om zichzelf te uiten. Neem je kind serieus en vraag wat er aan de hand is. Door echt te luisteren naar het antwoord kun je je kind helpen. Houd je kind vast, geef het je volle aandacht en laat je kind rustig uitleggen wat er mis is.
- Dit betekent niet dat je toegeeft aan alles wat je kind wil. Het punt is dat je op een respectvolle manier naar je kind luistert, net zoals jij dat bij je beste vriend(in) zou doen. Of je kind nou om nieuw speelgoed vraagt of niet naar school wil, dat maakt niet uit. Je kind heeft het recht hier een mening over te hebben.
4
Leg duidelijk uit waarom je "nee" zegt. Veel ouders zeggen “nee” en “omdat ik dat zeg” zonder uit te leggen wat de reden is. Dat is frustrerend voor een kind. Dit betekent niet dat je je kind een uitgebreide verklaring schuldig bent, maar geef wel een reden op. Het helpt je kind om te snappen wat er gebeurt en daardoor meer controle te hebben over de situatie.
- Als je bijvoorbeeld in de supermarkt bent en je kind krijgt een driftbui omdat hij of zij dat leuke pak cornflakes met die plaatjes erop wil, zeg dan tegen je kind dat hij of zij toch van pap houdt voor het ontbijt? Dan is er geen noodzaak om ook nog cornflakes te kopen.
5
Geef je kind een aantal opties hoe het om kan gaan met de driftbui. Voorbeeld: je zoon of dochter wil een ijsje, maar het is al bijna etenstijd. Zeg dan: “Jan/Ellis, ik zie dat je boos wordt. Doe maar rustig, anders moet je naar je kamer.” Je hebt je kind nu een keuze gegeven: of rustig worden, of (als dat niet lukt) naar een plek gaan waar rustig worden wel lukt. Als je kind de juiste (eerste) keus maakt, vergeet dan niet een compliment te geven. Bijvoorbeeld zo: “je vroeg om ijs en ik zei nee. Ik wil je bedanken dat je naar me luisterde."
- Andersom zorg je er ook voor dat de consequenties worden doorgevoerd als je kind toch boos wordt. Begeleid je kind naar zijn of haar kamer en benadruk dat het er bijvoorbeeld pas weer uit mag als het rustig is geworden. Dit is makkelijker bij een tweejarige dan bij een achtjarige, dus hoe eerder je het leerproces begint, hoe beter het zal zijn.
Wees empathisch maar ook duidelijk als je met je kind praat. Als je rustig je redenen hebt uitgelegd, kom er dan niet op terug. Of je kind nou meteen rustig wordt of niet, het leert dat een driftbui niet leidt tot het gewenste resultaat. De volgende keer als je kind iets wil, heb je kans dat het niet weer voor de driftbui-strategie kiest.
7
Zorg ervoor dat je kind zich niet kan bezeren. Sommige kinderen kunnen behoorlijk wild worden tijdens een woedeaanval. Als dat gebeurt, haal dan om ongelukken te voorkomen alle gevaarlijke objecten weg die zich binnen handbereik van je kind bevinden.
- Probeer te voorkomen dat je een kind in de houdgreep neemt tijdens een driftbui. Soms is het echter wel nodig en kan het zelfs een troostende werking hebben. Doe het zo zacht mogelijk, met zo min mogelijk kracht. Houd je kind stevig vast en spreek je kind vastberaden toe. Dit kan helpen als de driftbui het resultaat is van teleurstelling, frustratie of als je kind zich in een onbekende omgeving bevindt.
8
Verlies je eigen geduld niet. Het is belangrijk dat jij als rolmodel fungeert en laat zien welk gedrag gewenst is. Als jij je kalmte verliest en begint te schreeuwen dan ziet je kind dit als gedrag dat blijkbaar oké is. Het is ontzettend moeilijk, maar probeer kalm te blijven en jezelf onder controle te houden. Dit is het beste wat je kunt doen voor jezelf én voor je kind. Als het nodig is, neem dan een paar minuten de tijd om af te koelen. Zorg dat je partner of iemand anders die je vertrouwt even oplet, terwijl jij rustig wordt. Of zet je kind even in zijn of haar kamer als dat nodig is.
- Sla je kind niet en schreeuw er niet tegen. Als jij de controle verliest is dat alleen maar verwarrend en beangstigend voor je kind. Het leidt niet tot een gezonde vertrouwensbasis.
- Het voordoen van de juiste manieren van communicatie en omgaan met frustratie door zowel jijzelf als je partner is heel belangrijk. Voorkom ruzie waar je kind bij is, of boos worden als jij je zin niet krijgt.
9
Zorg ervoor dat je kind zich te allen tijde geliefd voelt, ondanks zijn of haar gedrag. Sommige kinderen krijgen driftbuien omdat ze extra liefde en aandacht nodig hebben. Liefde onthouden als straf is nooit een goed idee. Je kind moet weten dat je van hem of haar houdt, ongeacht wat het doet.
- Geef je kind liever geen standje tijdens een driftbui. Zeg geen dingen als: “Ik ben zo teleurgesteld in je.”
- Geef je kind liever een knuffel en zeg dat je van hem of haar houdt, ook al ben je gefrustreerd over zijn of haar gedrag.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Probeer een time-out

Pdf downloaden

Je kunt geen redelijk gesprek voeren met een kind dat midden in een driftbui zit. Geef hem of haar wat tijd om af te reageren. Je kunt het kind helpen door het van vocabulaire te voorzien. Zeg zinnetjes als ”Je zult wel moe zijn na zo’n lange dag” of “Je zult wel gefrustreerd zijn dat je nu niet krijgt wat je wilt”. Je laat zo niet alleen empathisch gedrag zien zonder dat je toegeeft, maar je voorziet je kind ook van mogelijkheden om zich in de toekomst zelf beter uit te drukken. Op dit moment is je beste optie waarschijnlijk je kind de ruimte geven om rustig te worden.
2
Vertel je kind dat het tijd is voor een time-out of dat het tijd is om rustig te worden. Als je peuter volledig instort en het onmogelijk is om een gesprek te voeren, dan is het soms beter om een time-out in te stellen. Vertel dat het tijd is om rustig te worden, totdat het kind afgekoeld is en zich weer beter voelt.
- Blijf zelf kalm zodat je een goed voorbeeld bent voor je kind.
- Dreig niet met een time-out. Gebruik het niet als straf, maar meer als manier om je kind ruimte te geven om rustig te worden.
3
Zet je kind in een veilige omgeving. Dit kan de slaapkamer zijn of een andere veilige plek in huis. Het moet een plek zijn waar jij je kind met een goed gevoel even alleen kunt laten. Er moeten geen afleidingen zijn, zoals een tv, computer of een videospelletje. Kies een rustige plek die je kind associeert met kalmte.
- Sluit het kind niet in een kamer op. Dit is gevaarlijk en zal als straf geïnterpreteerd worden.
Dit helpt je kind om te snappen dat het niet aan hem ligt, maar aan zijn gedrag. Als je kind rustig is geworden, bespreek dan samen de driftbui en waar het nou door kwam.
5
Praat met je kind op het juiste moment. Als je kind rustig en weer aanspreekbaar is, dan kun je pas bespreken wat er nou aan de hand was. Beschuldig je kind niet ergens van, maar vraag rustig waarom ze zo boos was. Leg ook jouw kant van het verhaal uit.
- Het is belangrijk om je kind niet als de vijand te behandelen. Ook al ben je boos op haar, geef haar een knuffel en praat liefdevol tegen je kind, ook als je uitlegt dat ze niet altijd haar zin kan krijgen.
Kinderen hebben structuur nodig; dat geeft ze een gevoel van veiligheid en controle. Als ze nooit weten wat ze kunnen verwachten als ze zich op een bepaalde manier gedragen, zullen ze dat met hun gedrag kenbaar maken. Als je bijvoorbeeld elke keer als je kind een driftbui krijgt een time-out gebruikt, dan zal je kind leren dat schreeuwen en trappen niet zo effectief zijn als rustig worden en het uitpraten.
Als je het geen prettig idee vindt om je kind in een andere kamer te zetten, dan zijn er ook andere manieren waarop je een time-out kunt instellen, bijvoorbeeld door je aandacht op iets anders te richten. Als je kind een driftbui heeft, zeg dan dat je over de bui gaat schrijven. Pak een schriftje en schrijf op wat er gebeurde en hoe je je eronder voelt. Vraag je kind om te vertellen hoe het zich voelt, zodat je dat ook op kunt schrijven. Je kind zal erbij betrokken willen zijn en vergeten dat het aan het schreeuwen en huilen was.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Weet wanneer je professionele raad moet vragen

Pdf downloaden

Elk kind reageert weer anders op een corrigerende maatregel. Probeer een aantal verschillende manieren uit om te kijken wat het beste werkt. Als de driftbuien aanhouden en niks lijkt te helpen, dan is het wellicht tijd om een dokter of therapeut om hulp te vragen. Zij hebben een groot scala aan ideeën en oplossingen die misschien beter passen bij jouw situatie.
2
Kijk of de driftbuien te maken hebben met een omgevingsfactor. Sommige stimuli in je omgeving zouden de oorzaak kunnen zijn van de driftbui van je kind. Kinderen kunnen gevoelig zijn voor sommige soorten voedsel (vooral suikers), licht, mensenmassa’s of muziek. Onderzoek of er factoren zijn die je kind zo irriteren of frustreren dat het zich uit in een woedeaanval.
- Observeer je kind tijdens een driftbui om erachter te komen of het zou kunnen komen door een omgevingsfactor. Neem deze dan weg en kijk wat er gebeurt.
- Vraag professioneel advies als je er niet achter komt wat de oorzaak van de driftbuien zijn.
3
Bekijk of de driftbuien blijven bestaan als het kind ouder wordt. De meeste kinderen ontgroeien hun woedeaanvallen, omdat ze effectievere communicatievormen leren. Als je kind driftbuien blijft houden na de peuterfase dan is er misschien iets anders aan de hand. Overweeg om met een arts of therapeut te praten om erachter te komen of er misschien iets anders aan de hand is.
- Ga met je kind naar de dokter als de driftbuien regelmatig plaatsvinden of agressief zijn. Als je kind meerdere keren per dag een driftbui heeft of de woedeaanval erg agressief en uitputtend is, dan is het een goed idee om met je kind naar de dokter te gaan. Zo kun je uitzoeken of je kind wellicht iets mist. Gewelddadige en regelmatige driftbuien kunnen symptomen zijn van een probleem in de ontwikkeling.
Advertentie

Tips

Zorg voor goede voorwaarden. Als je weet dat je kind een lange dag achter de rug heeft en sinds de lunch niks meer te eten gehad heeft, dan is dat niet het beste moment om boodschappen te gaan doen. Moet je toch echt naar de supermarkt, houd je kind dan zo goed mogelijk bezig en doe de boodschappen zo snel als je kunt. Onthoud dat kleintjes nog moeten leren om geduldig te zijn!
Als je in een openbare ruimte bent, is de beste oplossing soms om weg te gaan, als het moet met een schoppend en schreeuwend kind onder je arm. Blijf kalm en onthoud dat je kind reageert vanuit grote emoties, niet vanuit rede.
Maak oogcontact en zeg met je normale stem dat je naar je kind zult luisteren, zodra je klaar bent met betalen. Probeer er een positieve draai aan te geven en laat je kind helpen. Geef je kind bijvoorbeeld iets om op de band te leggen bij de kassa en zeg erbij dat we dit kopen voor papa omdat hij hier zo van houdt. Bedank je kind als het meedoet. Geef haar het gevoel dat ze het echt heel goed doet. Lach tegen haar en vertel haar bijvoorbeeld dat je het zo ontzettend fijn vindt als ze je helpt!
Er moet gezegd worden dat kinderen met ontwikkelingsproblemen niet altijd in staat zullen zijn om verbale instructies te snappen. Kinderen met dit soort problemen kunnen de instructies soms wel aan je terugvertellen maar snappen niet waar ze over gaan, of ze vinden het moeilijk de instructie om te zetten in actie. Als je zoiets tegenkomt, dan kun je proberen de instructie visueel te maken met plaatjes of pictogrammen. Knip plaatjes uit een tijdschrift of teken het gewenste gedrag of de gewenste actie. Bekijk het samen met je kind en leg het nog eens uit. Het kan zijn dat je kind nu beter snapt wat je wil.
Nog een keer: schreeuw niet tegen je kind tijdens een driftbui. Verhef zelfs je stem niet. Leg uit wat er gebeurt, waarom je dat niet goed vindt en stel een alternatief voor. Bijvoorbeeld: “Sem, je bent aan het schreeuwen en slaan en dat vind ik niet goed. Als je schreeuwt en slaat dan worden andere mensen daar heel erg verdrietig van. Ik wil dat je stopt met schreeuwen en slaan en met me praat. Vertel me eens rustig wat er aan de hand is, want ik kan niet goed naar je luisteren als je schreeuwt.”
Een driftbui is geen manipulatie zolang jij dat niet toestaat. Vaak heeft een driftbui zelfs niet eens te maken met iets wat net gebeurd is. Het kan opgekropte frustratie zijn van je kind dat al dagenlang probeert om iets goed te doen.
Zorg dat je een plan hebt. Als je in een driftbui-gevaarlijke situatie terechtkomt, zoals bij de kassa in de supermarkt, bespreek deze dan van tevoren met je kind. Voorbeeld: “Kees, de laatste paar keer hadden we problemen bij de kassa. Dit is wat we nu gaan doen: Als jij kan laten zien dat jij je kan gedragen bij de kassa, mag jij van mij een pakje kauwgum uitkiezen. Als je gaat schreeuwen, krijg je geen kauwgum. Oké, dus Kees, vertel me eens, wat gaan we doen bij de kassa?” Laat je kind de instructie aan je terugvertellen. Als het plan duidelijk is en gesnapt is, dan hoef je hier bij de kassa niet meer op terug te komen. Als je kind zich gedraagt, krijgt het de beloning. Zo niet, dan niet. Je kind weet wat de afspraak is.
Elk kind reageert weer anders op een situatie of scenario. Er is dus niet één antwoord of oplossing. Onthoud dat jij de ouder bent en jij de controle hebt. Blijf kalm. Als je merkt dat je boos wordt, gefrustreerd, geïrriteerd of wat dan ook, haal jezelf dan uit de situatie en koel af. Daarna kun je je kind pas kalmeren.
Er zijn ook momenten dat het kind moet weten dat ‘nee nee is’. Als het oud genoeg is, kun je het het waarom achter de nee uitleggen.

Advertentie

Waarschuwingen

Geef niet toe omdat je je geneert. Je kind ziet dat het loont om zich te misdragen als er veel mensen in de buurt zijn. Ook al heb je het gevoel dat iedereen naar je kijkt, weet dat de meeste mensen blij zullen zijn als ze zien dat jij grenzen stelt voor je kind!
Verwacht geen gedrag van je kind dat (nog) niet hoort bij zijn leeftijd. Natuurlijk hoef je als ouder geen onbeleefd of kwetsend gedrag van je kind te accepteren. Het is goed om grenzen te stellen, maar let op dat ze passen bij de leeftijd van je kind. Onthoud dat fases komen en ook weer voorbij zullen gaan. Het is jouw taak om je kind er zo liefdevol mogelijk doorheen te loodsen en niet om je kind de volgende fase in te forceren.
Een verwend kind kan de dingen alleen maar vervelender voor je maken, zeker als je onder druk staat. Als er brood op de plank moet komen, maakt een schreeuwende peuter het leven er niet makkelijker op. Zoek een plek waar ook jij je woede kunt ventileren en af kunt koelen. Reageer jezelf nooit af op je kind. Die rotdag op je werk is niet zijn schuld.
Geef nooit de macht uit handen tijdens een driftbui. Het zal voor je kind aanvoelen alsof hij gewonnen heeft en controle heeft. Oefen thuis met het aanpakken van je kind. Zo zul je in openbare gelegenheden ook weten wat je moet doen. Je kunt best toegeven bij kleine zaken, zodat een kind een klein beetje het gevoel van controle ervaart. Maar zorg ervoor dat ze snappen dat het loont om rustig te zijn/worden!
Als je het gevoel hebt dat je kind een time-out nodig heeft, doe dat dan. Het is NOOIT oké om je kind te slaan. Het enige dat je kind leert van een lichamelijke afstraffing is om geweld te gebruiken bij anderen (slaan, trappen, etc.).
Als je de strategieën in dit artikel uitgeprobeerd hebt, maar je kind heeft nog steeds regelmatig last van driftbuien, dan is het waarschijnlijk tijd om professionele hulp in te schakelen om uit te vinden wat het beste werkt voor jouw kind. Kinderen met ontwikkelings- of andere problemen hebben mogelijk de vaardigheden en expertise van een specialist nodig. Leg uit wat er gebeurt, zowel voor jou als voor je kind. Neem een artikel zoals dit mee om te laten zien wat je zoal hebt geprobeerd en om te bespreken wat de uitwerking daarvan was. Een dokter heeft wellicht nieuwe suggesties voor je of zal je doorverwijzen voor verder onderzoek.
Je mag nooit je kind slaan of mishandelen. Als je toch lichamelijke straffen wilt toepassen, doe het dan kalm en verantwoordelijk. Wees goed op de hoogte van de wetgeving omtrent lichamelijke straffen in Nederland. Sinds 2007 is het in ons land voor ouders namelijk bij de wet verboden om hun kind te slaan.
Gebruik de afleidtactiek (zoals die met de kauwgum) niet te vaak om een driftbui te voorkomen bij een klein kind. Leer het liever dat driftbuien niet helpen en bied je kind alternatieven aan. Let wel op dat sommige kinderen nou eenmaal emotioneler zijn dan anderen. Sommige kinderen zijn van nature kalm, andere wat dramatischer. Drukke kinderen kunnen een uitlaatklep nodig hebben om hun energie kwijt te raken. Dat is heel normaal. Als je je kind leert om zijn emoties op te potten, dan is het resultaat een volwassene die zijn gevoelens niet kan uiten!

Advertentie