Een waterval bouwen

Een waterval is het perfecte accent voor een achtertuin. Het zachte, kalmerende geluid van water dat over keien stroomt overstemt het geluid van lawaaiige auto's en neemt je mee naar een rustigere omgeving. Of je nu een doorgewinterde klusser of een nieuwsgierige huiseigenaar bent, het is erg leuk om een waterval te bouwen. Je hebt alleen maar een beetje inzicht nodig in hoe je zelf een mooi stromende waterval aanlegt, en je zult klaar zijn om er zelf een te maken.

Deel 1

Deel 1 van 4:

De waterval plannen

Pdf downloaden

1
Kies een locatie. Je kunt een waterval bouwen op een natuurlijke helling of heuvel, of je kunt de helling zelf uitgraven. Als de bodem of ondergrond in je tuin lastig uit te graven is, denk er dan over om de waterval bovengronds te bouwen en een combinatie van keien en grind als basis te gebruiken.
- Hoe groot moet het verval zijn tussen het hoogste en laagste punt? Het absolute minimum is een daling van 5 centimeter voor elke 3 meter van de waterval.^[1]XBron Natuurlijk is het zo dat des te steiler de helling is, des te sneller het water zal stromen en des te lawaaiiger de waterval zal zijn.
Het is handig om het onderste waterreservoir, dat het water weer naar het hoogste punt van de waterval pompt, in de buurt van een elektriciteitsbron te plaatsen. Op deze manier hoef je geen lelijk verlengsnoer door je prachtige tuin te leggen.
3
Bedenk hoe groot je de beekloop wilt maken. Als je weet hoeveel water er door je beekloop en waterval stroomt, helpt dit je om te kunnen bepalen hoe groot het bovenste en onderste waterreservoir moeten zijn. Je wilt natuurlijk niet dat je tuin overstroomt wanneer je de pomp uitzet. Hier volgt hoe je dat kunt doen:
- Schat eerst de hoeveelheid water die door 30 centimeter van je beekloop stroomt. Als de beekloop relatief klein is--laten we zeggen 60 tot 90 centimeter breed en 5 tot 7,5 centimeter diep--moet je uitgaan van ongeveer 20 liter per 30 centimeter. Pas je schatting naar boven of beneden aan aan de hand van de breedte en diepte van je geplande beekloop.
- Bepaal nu de totale capaciteit van de beekloop. Meet nu op hoe lang je beekloop is. Zorg er vervolgens voor dat je bovenste of onderste waterreservoir een grotere inhoud heeft dan de totale watercapaciteit van de beekloop. Als de capaciteit van je beekloop dus 400 liter is, zullen een waterreservoir met een inhoud van 200 liter en een reservoir met een inhoud van 800 liter de beekloop gemakkelijk aankunnen.
4
Haal rotsblokken, keien en grind. Een waterval bevat over het algemeen stenen van drie verschillende groottes: rotsblokken of grotere stenen die om de waterval heen liggen, keien of middelgrote stenen die als verbindingsstenen dienen, en grind dat op de bodem van de beekloop ligt en de kieren en spleten opvult.
- Bezoek een tuincentrum of een handelaar in natuursteen om een idee te krijgen welke soorten stenen goed bij je waterval passen. Dit is een veel betere manier om precies te krijgen wat je wilt, in plaats van gewoon een hoeveelheid stenen te bestellen en hopen dat ze goed in je tuin passen.
- Dit zijn de hoeveelheden die je kunt verwachten wanneer het tijd is om stenen te kopen voor je waterval:
  - 1,5 tot 2 ton grote (30 tot 60 centimeter) rotsblokken voor het bovenste en onderste waterreservoir, plus 2 tot 6 ton extra voor elke 3 meter van de beekloop die bovengronds stroomt.
  - Driekwart ton middelgrote (15 tot 60 centimeter) keien voor elke 3 meter van de beekloop.
  - Een halve ton klein (1,25 tot 5 centimeter) grind voor elke 3 meter van de beekloop, plus 1 tot 2 ton voor zowel het bovenste als het onderste waterreservoir.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 4:

De basis aanleggen

Pdf downloaden

Markeer de omtrek van de waterval met spuitverf en neem contact op met de benodigde instanties zodat je weet waar eventuele leidingen en kabels liggen. Het markeren van de omtrek van de beekloop en waterval zal erg helpen wanneer het tijd is om te gaan graven. Het is belangrijk om contact op te nemen met het Kadaster om ervoor te zorgen dat je geen leidingen, afvoeren of kabels beschadigt bij je graafwerk.^[2]XBron
Graaf die delen van de waterval uit die zich ondergronds zullen bevinden. Graaf vervolgens genoeg grond weg voor het onderste waterreservoir en zorg dat je ruimte overlaat voor het grind en de stenen eromheen. Leg tot slot middelgrote keien en grotere rotsblokken om de beekloop heen, zodat de beekloop omheind wordt.
3
Meet zowel het vijvervlies als de rubberen vijverfolie op en knip ze op maat. Begin met het vijvervlies en eindig met de folie. Vouw ze over de hele waterval uit, in het laagste waterreservoir en over de vijver (als die er is). Leg wat van de keien op het plastic folie om het op zijn plaats te houden, of gebruik platen imitatiesteen om tijd te besparen.
- Wanneer je het vijvervlies en de vijverfolie aanbrengt, moet je zorgen dat je het onderaan de waterval niet te strak neerlegt. Als je keien en rotsblokken op deze plekken neerlegt, kan dit ervoor zorgen dat de vijverfolie uitrekt, waardoor er scheuren en gaten kunnen ontstaan als de folie te strak ligt.
4
Installeer het onderste waterreservoir. Boor er gaten in als het reservoir deze nog niet heeft. (Zie hieronder voor meer instructies.) Plaats het waterreservoir in het gat dat je onderaan de waterval uitgegraven hebt, bovenop het vijvervlies en de vijverfolie. Installeer de pomp in het waterreservoir en sluit vervolgens de waterslang aan. Zorg ervoor dat de slang helemaal tot bovenaan bij het bovenste reservoir komt. Wanneer je het reservoir geïnstalleerd hebt, leg je er lagen kleine tot middelgrote keien (geen grind) omheen, zodat het stevig blijft staan. Plaats het deksel op het reservoir.
- Sommige waterreservoirs hebben al voorgeboorde gaten, maar veel ook niet. Een waterreservoir heeft gaten nodig zodat het water erin kan stromen. Als je zelf gaten in het reservoir moet boren, weet dan dat dit geen lastige klus is. Begin onderaan en boor een gat in de zijkant van het reservoir met een boorkop van 5 centimeter. Draai het reservoir om en boor om de 10 centimeter een gat. Nadat je rondom het reservoir gaten hebt geboord, boor je ongeveer 5 centimeter hoger nog een gat en ga je zo nog eens het reservoir bij langs.
- Wanneer je gaten hebt geboord in het onderste derde deel van het reservoir, gebruik je een boorkop van 2,5 centimeter voor het middelste derde deel en tot slot een boorkop van 1 cm voor het bovenste derde deel.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 4:

Afzonderlijke watervallen maken

Pdf downloaden

1
Begin onderaan en leg de grotere rotsblokken eerst neer. Begin altijd onderaan de waterval en werk naar boven toe wanneer je de eerste keien neerlegt. Het is een goede strategie om eerst de grootste rotsblokken op hun plek te leggen zodat ze structuur en contrast aanbrengen. Schep aarde onder grote rotsblokken wanneer dit nodig is en let daarbij vooral op rotsblokken die op een hogere plek liggen.
- Een goede manier om je waterval dimensie te geven is om een groter, karakteristiek rotsblok direct achter het eigenlijke begin van de waterval te leggen. Het is ook een goed idee om karakteristieke rotsen aan de zijkanten van je waterval te plaatsen.
In natuurlijke beekjes spoelen kleinere stenen en kiezels vaak met de stroming mee weg, vooral in de buurt van een waterval. Dit is waarom grotere stenen er in de buurt van een waterval natuurlijker uitzien. Als je denkt dat je waterval er onecht uitziet, houd het dan bij een combinatie van middelgrote en grotere stenen om het geheel er natuurlijker uit te laten zien.
Wanneer je de stenen neerlegt, krijg je een goede indruk van hoe alles er van dichtbij uitziet. Het geeft je echter geen idee van hoe je waterval er van een afstandje uitziet. Doe dus af en toe wat stappen achteruit wanneer je stenen aan het neerleggen bent en kijk of je tevreden bent met hoe de stenen liggen. Het kan zijn dat je een enkele steen of rotsblok vier of vijf keer verplaatst voordat je tevreden bent met de plek waar deze ligt.
4
Leg de stenen voor de overlaat zorgvuldig neer. Leisteen is hier uitstekend geschikt voor. Wees niet bang om kleinere stenen of zelfs kleine kiezels als basis voor je overlaat te gebruiken. Hier zijn enkele andere dingen waar je rekening mee moet houden wanneer je een overlaat aanlegt:
- Als het lastig voor je is om de stenen voor de overlaat goed op hun plaats te houden, dan kun je er een grotere steen op neerleggen. De stenen blijven dan liggen terwijl jij het fundament kunt aanleggen.
- Meet de helling van de overlaat altijd op met een waterpas. Er zijn twee redenen waarom dit belangrijk is. Ten eerste moeten de stenen voor de overlaat vlak zijn of lichtjes aflopen; als ze schuin oplopen zal het water er namelijk niet netjes bij naar beneden stromen. Als je de stenen zijdelings bekijkt, moet je er ook opletten dat ze vlak liggen. Dit zorgt er namelijk voor dat het water op een gelijkmatige manier over het gehele oppervlak stroomt en zich niet aan een kant ophoopt.
- Kleine, ronde keien of stenen die van onder de overlaat uitsteken kunnen mooie accenten zijn voor een waterval die er anders gelijkmatig uitziet.
Advertentie

Deel 4

Deel 4 van 4:

Het geheel in elkaar zetten

Pdf downloaden

Als je een bijzonder grote groep stenen hebt neergelegd voor een grote waterval, wees dan niet bang om ze met mortel vast te metselen. Dit kan helpen om grotere stenen te stabiliseren en ervoor te zorgen dat ze niet omvallen wanneer de grond beweegt.
De waterval ziet er zo ook natuurlijker uit en de lelijke vijverfolie is niet meer te zien.
3
Maak alle kleine kieren en spleten dicht met een speciaal donkergekleurd afdichtmiddel op schuimbasis. Een afdichtmiddel op schuimbasis werkt het beste op koude en vochtige stenen oppervlakken, dus bevochtig de beekloop en waterval van tevoren, als dat nodig is. Breng in het begin slechts een klein beetje afdichtmiddel aan; het schuim zet zich misschien meer uit dan je verwacht. Wanneer je het eenmaal aan hebt gebracht, is het ook moeilijker om het harde materiaal in zijn geheel te verwijderen.
- Je kunt in plaats van een speciaal afdichtmiddel voor watervallen ook een ander afdichtmiddel op schuimbasis gebruiken, maar dit kan giftige chemicaliën bevatten die schadelijk voor vissen zijn. Als je dus van plan bent om vissen in je vijver te laten zwemmen, zorg er dan voor dat je een middel gebruikt dat niet schadelijk voor vissen is.
- Laat het afdichtmiddel tenminste 30 minuten tot een uur volledig drogen. Als je wilt kun je dezelfde dag zowel het afdichtmiddel aanbrengen als je waterval in bedrijf nemen.
- Denk erover om grind in neutrale kleuren of bezinksel bovenop het drogende schuim te strooien. Dit bedekt het zwarte afdichtmiddel en zorgt ervoor dat het minder opvalt.
- Wanneer je het afdichtmiddel aanbrengt, kun je het beste handschoenen dragen en oude kleding waarvan je het niet erg vindt als je het weg moet gooien. Als er per ongeluk schuim op een rotsblok terechtkomt, dan kun je gewoon wachten totdat het droog is en het er dan afschrapen.
Als je koi in je vijver wilt laten zwemmen, dan is dit een goed moment om een bacterietank te plaatsen om de vissen in leven te helpen houden.
Zet de tuinslang aan en spuit water over het gehele oppervlak van de beekloop totdat het waterniveau in het onderste waterreservoir de hoogste stand bereikt heeft.
Wanneer het water helder begint te worden, verplaats je de pomp naar het begin van de waterval en draai je de tuinslang dicht. Zorg dat de pomp minder goed zichtbaar is door hem te bedekken met grind of hem tussen planten te zetten.
Je waterval zou nu zonder de hulp van een tuinslang moeten beginnen te stromen. Controleer of de vijverfolie overal hoog genoeg ligt en of al het opspattende water door stenen tegengehouden wordt.
Plaats waterplanten of semi-waterplanten op moerasachtige plekken in je beekloop en denk erover om vissen aan je vijver toe te voegen. Je kunt als je dat wilt je waterval meer karakter geven door onderwaterlampen of buitenverlichting te installeren.
Advertentie