Echte jade leren herkennen

Jade is een prachtige steen die groen, oranje of wit kan zijn. De waarde van de steen wordt bepaald door de volgende factoren: doorzichtigheid, kleur, bewerking, zeldzaamheid, schoonheid en echtheid. Het is handig om zelf te kunnen vaststellen of de jade die je wilt gaan kopen of het antieke stuk jade dat je hebt echt of imitatie betreft. Met behulp van eenvoudige en snelle tests kun je echt van imitatie leren onderscheiden en je je aankopen op hun werkelijke waarde schatten. Lees hieronder verder voor de instructies.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Jade leren herkennen

Pdf downloaden

1
Probeer meer te weten te komen over jade. Alleen jadeiet jade en nefriet jade worden tot de echte jade gerekend.
- De duurste en meest gewilde jade (Burmese jadeiet, Burmese jade, de 'Imperial' jade of Chinese jade) komt meestal uit Myanmar (het voormalige Burma). Er worden echter ook kleine hoeveelheden jade gewonnen in Guatemala, Mexico en Rusland.
- 75% van alle nefriet jade op aarde komt uit de mijnen van Brits Columbia (aan de Westkust van Canada), Taiwan, de Verenigde Staten en (in kleine hoeveelheden) in Australië.^[1]XBron
2
Wees je ervan bewust wat voor steen de imitatie jade werkelijk is. De volgende stenen worden vaak als zijnde jade verkocht:
- Serpentijn.
- Prehniet.
- Groene aventurijn.
- Transvaal jade (dat is granaat die in kleur en textuur op jade lijkt).
- Chrysopraas (de 'Australische jade' – meestal uit Queensland, Australië).
- Maleisische jade (een blijvend geverfde transparante kwarts die genoemd wordt naar zijn kleur – rode, gele en blauwe jade.
- Ondoorzichtig dolomiet marmer (uit Azië, gekleurd in heldere kleuren).
- De zogenaamde 'Greenstone' of 'Pounamu' staat in Nieuw Zeeland in hoog aanzien bij de Maori. Maori onderscheiden vier soorten pounamu op basis van de kleur en mate van doorzichtigheid: 'kawakawa, kahurangi, īnanga'. Deze drie soorten vallen onder nefriet jade. De vierde soort pounamu – 'de 'tangiwai'- komt uit Milford Sound. Hoewel de tangiwai over het algemeen zeer gewaardeerd wordt is het eigenlijk boweniet, geen nefriet.
3
Houd de jade tegen een fel licht. Probeer de binnenste structuur te bestuderen met een 10x loep. Zie je de kleine vezelige, korrelige en fluweelachtige stukjes zien? De structuur lijkt ook wel op die van asbest. Als dat het geval is heb je waarschijnlijk te maken met echte nefriet of jadeiet. Chrysopraas bestaat uit dicht opeengepakte microscopisch kleine kwartskristalletjes waardoor deze soorten makkelijk met elkaar verward kunnen worden.^[2]XBron
- Als je iets wat op verschillende lagen lijkt waarneemt met de 10x loep heb je waarschijnlijk te maken met jadeiet die is 'verdubbeld' of zelfs 'verdriedubbeld' (er wordt dan een dunne laag jadeiet op een ander gesteente gelijmd).
4
Leer de verschillende methoden van bedrog en misleiding kennen. Want hoewel de jade soms echt is kan er toch sprake van kunstmatig bewerking zijn door middel van verven, bleken, verhitting, het aanbrengen van een laagje polymeerhars en het verdubbelen of verdriedubbelen zoals hierboven genoemd. Jade kan op basis van al deze mogelijkheden onderverdeeld worden in drie categorieën:
- Type A – Natuurlijk, onbehandeld, heeft een traditioneel proces ondergaan (wassen met pruimensap en polijsten met bijenwas), geen kunstmatige behandelingen (verhitting of hoge druk-behandelingen). De kleur is 'echt'.^[3]XBron
- Type B – chemisch gebleekt om oneffenheden te verwijderen; er is met een centrifuge polymeer geïnjecteerd zodat de steen transparanter is geworden; bedekt met hard en transparant plastic zoals nagellak. Deze soort is zwak en verkleurt mettertijd omdat de polymeer afbrokkelt door warmte of schoonmaakmiddelen; toch zijn de stenen die onder deze categorie vallen 100 % jade met een natuurlijke kleur.
- Type C – chemisch gebleekt; kunstmatig gekleurd om een jade kleur te creëren; verkleuring treedt mettertijd op door contact met fel licht, lichaamswarmte of schoonmaakmiddelen.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Het uitvoeren van eenvoudige tests

Pdf downloaden

1
Gooi de steen in de lucht en vang hem op met je hand. Echte jade heeft een hoge dichtheid waardoor het wat zwaarder voelt dan het eruit ziet. Als het zwaarder dan de meeste stenen van grofweg dezelfde grootte aanvoelt en de oogtest doorstaat is de kans aanwezig dat het echte jade betreft.^[4]XBron
- Dit is natuurlijk geen wetenschappelijke of precieze test maar wel een effectieve die vaak door handelaren en kopers van edelstenen wordt gebruikt.
2
Laat de stenen tegen elkaar aan ketsen. Nog een traditionele manier om de dichtheid van stenen te meten is om naar het geluid van plastic kralen die tegen elkaar ketsen te luisteren. Als je een echt stuk jade hebt, laat het dan tegen de steen in kwestie ketsen. As dat geluid klinkt als de twee plastic kralen die tegen elkaar ketsen betreft het waarschijnlijk imitatie. Als het geluid echter dieper is en met meer resonantie zou het best eens echt kunnen zijn.
Als het echte jade is voelt het koud, glad en een beetje zeepachtig in je hand aan. Het zou een tijdje moeten duren voordat het warm wordt. Je kan deze test goed uitvoeren als je de veronderstelde jade kan vergelijken met een stuk jade van ongeveer dezelfde grootte en vorm waarvan je zeker weet dat het echte jade betreft.
4
Voer een krastest uit. Jadeiet is zeer hard; het kan krassen op glas en zelfs metaal veroorzaken. Nefriet is vaak veel zachter dus een krastest kan een echt stuk jade toch beschadigen. Als het stuk krassen op glas of staal achterlaat kan het echter nog steeds een van de vele alternatieven van jade zijn alsook varianten van groene kwarts en prehniet.
- Gebruik de stompe punt van een schaar en druk zachtjes op de steen terwijl je een lijn trekt. Doe dit altijd aan de onderkant zodat je het snij- en polijstwerk niet beschadigt.
- Voer het niet uit op verweerde stukken omdat deze vaak veel zachter zijn en makkelijk beschadigd kunnen raken. Als de kras een witte lijn achterlaat veeg die dan voorzichtig weg (dit kan het residu van het metaal van de schaar zijn). Zit er hierna nog steeds een kras? Dan is het waarschijnlijk geen echte jade.^[5]XBron
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Een dichtheidstest uitvoeren

Pdf downloaden

1
Deel het gewicht van de jade door het volume. Zowel jadeiet als nefriet hebben een hoge dichtheidsgraad (jadeiet - 3.3; nefriet - 2.95).
Als er geen klem bij de weegschaal zit kun je ook een touwtje, elastiekje of haarspeld gebruiken.^[6]XBron
3
Weeg het object met een veerbalans en schrijf het resultaat op. Het is belangrijk dat de veerbalans het gewicht in grammen aangeeft.
4
Leg het object voorzichtig in een emmer die je met water gevuld hebt en schrijf het gewicht op in water. De klem mag het water ook aanraken; het zou niet erg van invloed moeten zijn op het gewicht.
- Als je je hier echter toch zorgen om maakt voer dan een van de andere tests uit die hierboven beschreven zijn. Omdat deze test echter gebaseerd is op het verschil in gewicht zal het verschil hetzelfde zijn zolang je erop let dat het touwtje, elastiekje of klem zowel in het water als in de lucht aan de jade vastzit en dus meegerekend wordt.
5
Reken het volume van het object uit. Verdeel het gewicht in de lucht door 1000 (of 981 als je een rekenmachine bij de hand hebt) en trek hier het gewicht van het object in water vanaf, ook gedeeld door 1000 (of 981 als je een rekenmachine bij de hand hebt). Nu kun je het volume in cc vaststellen.
6
Vergelijk je uitkomst met de cijfers van echte jade. Jadeiet heeft een dichtheid van 3.20-3.33 g./cc en nephriet heeft een dichtheid van 2.98 - 3.33 g./cc.

Advertentie

Tips

Als je echt van jade houdt en stukken van hoge kwaliteit wilt kopen zorg dan dat je er een certificaat uit een laboratorium bij krijgt waarop aangegeven is dat het stuk "A" kwaliteit heeft. De meeste erkende exclusieve juweliers verkopen alleen de A kwaliteit.
Als er belletjes in de jade te zien zijn is het niet echt.

Advertentie

Waarschuwingen

Wees je ervan bewust dat je met een krastest een prachtig stuk nefriet jade kan beschadigen.
Doe nooit een krastest op een stuk dat niet van jou is. Want als je het stuk beschadigt moet jij de schade betalen. Maak het even met alcohol schoon alvorens je begint.
Antieke jade objecten zijn meestal uniek. Als je ziet dat een antiekhandelaar meerdere stukken verkoopt die er ongeveer hetzelfde uitzien is dit een teken dat er waarschijnlijk iets aan de hand is. Stel veel vragen en vraag om een echtheidscertificaat.

Advertentie

Benodigdheden

Voor de dichtheidstest:

Een veerbalans (100 g., 500 g. of 2500 g., afhankelijk van het gewicht van het object dat je test)
Emmer die groot genoeg is om de jade objecten in te dopen
Touwtjes, een haarspeld of elastiekjes
Keukenpapier (om de stenen mee af te drogen)