Chroom verwijderen

Verchromen is een proces waarbij een dunne laag chroom wordt aangebracht op een metalen oppervlak door middel van galvanisatie (gewoonlijk op een nikkellaag). Het ultraglanzende resultaat is decoratief, corrosie- en aanslagbestendig, en zeer duurzaam. Toch wordt de chroomlaag om vele redenen routinematig verwijderd. Ondanks de duurzaamheid van chroom kan het bijvoorbeeld door slijtage worden beschadigd en lelijk worden, zodat het moet worden verwijderd. Er zijn verschillende maniener om chroom te verwijderen, sommige met behulp van gewone en alledaagse materialen en andere met behulp van zeer giftige chemische oplossingen – welke methode je ook kiest, ga met de nodige voorzichtigheid te werk en neem de relevante veiligheidsprotocollen in acht.

Methode 1

Methode 1 van 3:

Chroom verwijderen met daarvoor bestemde machines

Pdf downloaden

1
Gebruik een straalketel. Stralen (bv. zandstralen, parelstralen, enz.) is een proces waarbij materialen worden geschuurd met een nevel van fijnkorrelig poeder of kleine korreltjes. Vaak hebben carrosseriebedrijven en bouwbedrijven de beschikking over dergelijke apparaten. Langdurig stralen kan de chroomlaag van een voorwerp verwijderen, maar het is mogelijk dat de moeilijk bereikbare plaatsen van het voorwerp naderhand moeten worden bijgewerkt.
- Je kunt het beste een relatief fijnkorrelig medium (bijvoorbeeld korrel 400) gebruiken bij het stralen van het chroom om schade aan het onderliggende metaal te voorkomen.
- Houd er rekening mee dat het stof en het bezinksel in de lucht dat vrijkomt bij het afbijten van kleine stukjes chroom bij gebruik van een straalketel giftig kan zijn, gebruik daarom geschikte gezichts- en mondbescherming.
2
Gebruik een ultrasoonreiniger. Ultrasoonreinigers zijn speciale apparaten die gebruik maken van geluidsgolven om fragiele en moeilijk schoon te maken voorwerpen zoals sieraden te reinigen. Deze reinigers kunnen in sommige situaties zelfs chroom verwijderen (vooral als het chroom al met een andere methode is losgemaakt). Leg de verchroomde voorwerpen in de mand van de ultrasoonreiniger en dompel ze onder in een reinigingsoplossing (vaak gewoon water) en laat de reiniger vervolgens volgens de instructies werken.
- Door in plaats van water een oplosmiddel te gebruiken dat chroom kan oplossen (bijvoorbeeld bleekmiddel, zoals hierboven vermeld) kan de chroomverwijderende kracht van een ultrasoonreiniger worden vergroot. Doe dit echter alleen als de oplossing die je gebruikt de reiniger niet aantast of er anderszins op reageert. Zoals hieronder opgemerkt, reageert loog bijvoorbeeld met aluminium houders.
- Denk eraan dat, hoewel ultrasone apparaten er in verschillende maten zijn, in de meeste slechts betrekkelijk kleine voorwerpen passen, zoals juwelen, moeren, gereedschap, ornamenten, enz.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Chroom verwijderen met chemische oplossingen

Pdf downloaden

1
Gebruik zoutzuur (muriaatzuur). Zoutzuur, of muriaat, is een sterk bijtend zuur. In hoge concentraties kan het worden gebruikt om chroom van metalen voorwerpen te verwijderen. Voor het verwijderen van chroom is een zuuroplossing met een concentratie van ongeveer 30 tot 40% voldoende.^[1]XBron Ga als volgt te werk:
- Meng 1/3 deel zoutzuur met 1 deel water in een vat dat voor chemische mengsels wordt gebruikt (zoals een stevige plastic emmer, enz.) om een zuuroplossing van 30% te verkrijgen. Een andere mogelijkheid is om een vooraf gemengde zuuroplossing met voldoende concentratie te kopen.
- Dompel het verchroomde voorwerp in de oplossing tot het chroom eraf is.
- Was het voorwerp grondig met water en zeep, en spoel en droog het vervolgens af.
2
Gebruik natriumhydroxide (loog) om chroom van ferrometalen en koolstofstaal te verwijderen. Natriumhydroxide, gewoonlijk loog genoemd, is een bijtende en sterk basische chemische stof.^[2]XBron Het kan verschillende soorten galvanisaties oplossen, waaronder chroom, maar reageert gevaarlijk met water en aluminium, waarbij het aluminium zelf wordt aangetast en er brandbaar waterstofgas wordt geproduceerd. Daarom mag het alleen worden gebruikt op voorwerpen die geen aluminium als basismateriaal hebben. Ga als volgt te werk:
- Meng 225 tot 350 ml natriumhydroxide met 4 liter water in een vat van neutraal materiaal (zoals een emmer van stevig plastic).
- Laat het verchroomde voorwerp in de oplossing weken tot het chroom loslaat. Dit kan vrij lang duren, dus controleer regelmatig de voortgang van het voorwerp.
- Was het voorwerp grondig af met water en zeep, en spoel en droog het vervolgens af.
3
Voer een omgekeerde galvanisatie uit. Chroom wordt op metaal aangebracht door middel van galvanisatie, waarbij elektrische stroom wordt gebruikt om het chroom op moleculair niveau aan het metaal te binden. Door dit proces om te keren, kan de verchroming uiterst effectief worden verwijderd. Dit kan echter zeer gevaarlijk zijn. Niet alleen staat er elektrische stroom onder spanning, maar bij de reactie komen er ook verschillende giftige en kankerverwekkende chemicaliën vrij. Zeswaardig chroom is bijvoorbeeld een uiterst gevaarlijk product.^{[3]XBetrouwbare bronUS Occupational Safety and Health AdministrationGa naar de bron} Dit proces kan dus het beste worden overgelaten aan professionals – de onderstaande stappen zijn alleen voor informatieve doeleinden.
- Meng chroomzuur en zwavelzuur in water in een verhouding van ongeveer 100:1. Voeg bijvoorbeeld 1 kg chroomzuurkristallen en 10 ml zwavelzuurvloeistof toe aan gedestilleerd water om 4 l te maken. Meng de oplossing in een geschikte dompelvat dat wordt gebruikt voor galvanisatie, materiaaltesten en/of chemische behandelingen.
- Verwarm de oplossing. Houd de temperatuur van de oplossing tussen 35 en 45 graden Celsius voor decoratief chroom. Houd de temperatuur tussen 50 en 65 graden Celsius voor hard chroom.
- Laat een negatieve lading van een gelijkstroombron via een draad door de verchroomoplossing lopen.
- Bevestig de positieve kathode aan het te strippen voorwerp en dompel het voorwerp onder in de oplossing. Het positief geladen chroommetaal aan de buitenkant zal uit het voorwerp worden getrokken.
- Spoel het voorwerp af in stromend water en spoel het vervolgens nogmaals af. Laat afvalproducten vakkundig verwerken en afvoeren.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Nep of licht chroom verwijderen met huishoudelijke materialen

Pdf downloaden

1
Gebruik een zelfgemaakt schuurmiddel om bijzonder dun of zwak chroom te verwijderen. Een van de eenvoudigste en beginnersvriendelijkste manieren om chroom te verwijderen is via een eenvoudige mechanische handeling – d.w.z. schrobben met een schuurmiddel. Meng zuiveringszout of een vast huishoudelijk schoonmaakmiddel met water tot een schurende pasta die je met een zachte doek op het chroom kunt wrijven totdat het chroom begint te wijken. Deze methode werkt het best bij bijzonder dun of zwak chroom of bij 'nep chroom' (bijvoorbeeld kunststof dat met nep chroom is geverfd). Zelfs in deze gevallen kan er veel kracht voor nodig zijn.
- Controleer regelmatig de voortgang tijdens het schrobben. Te lang schrobben kan krassen veroorzaken in het onderliggende materiaal.
2
Gebruik ovenreiniger. Sommige soorten chroom (vooral varianten van nep plastic zoals bij modelauto's e.d.) kunnen worden verwijderd met gewone ovenreinigers. Deze krachtige ontvettingsoplossingen komen meestal in een spuitbus als schuim of vloeibare spray. Breng een royale laag reinigingsmiddel aan op het chroomwerk en laat het gedurende tien minuten inwerken. Veeg het chroom samen met de reiniger af.^[4]XBron
- Sommige ovenreinigers kunnen het onderliggende metaal donkerder maken als je ze te lang laat zitten, dus je moet het proces misschien meerdere malen in korte stappen uitvoeren tot je het gewenste resultaat hebt.
3
Laat het verchroomde voorwerp weken in bleekmiddel.^[5]XBron Een andere favoriete methode van modelautoliefhebbers om chroom te verwijderen is het gebruik van een bleekbad. Bij deze methode worden verchroomde onderdelen gewoon ondergedompeld in bleekmiddel en vervolgens erin gelaten. Na ongeveer een dag, afhankelijk van de dikte, zou het chroom losgemaakt moeten zijn, zo niet volledig gestript.
- Het belangrijkste voordeel van deze methode ten opzichte van de andere is dat het bleekmiddel de primer onder de buitenste chroomlaag intact zou moeten laten.
- Na gebruik van bleekmiddel om chroom te verwijderen, moet het bleekmiddel op de juiste manier worden weggegooid en nooit opnieuw worden gebruikt (voor de was, enz.)
4
Gebruik remvloeistof om chroom te verwijderen. Standaard remvloeistof voor auto's werkt als verfverdunner om chroomlagen van plastic voorwerpen te verwijderen. Het kan echter enkele dagen duren voordat deze methode werkt. Bovendien moet de remvloeistof, die giftig is, op de juiste manier worden behandeld en afgevoerd. Wrijf het chromen voorwerp in met remvloeistof en laat het gedurende ongeveer tien minuten intrekken om het vervolgens af te spoelen. Herhaal dit indien nodig om het chroom volledig te strippen.
- Houd er rekening mee dat remvloeistof plastic kan oplossen, dus wees zeer voorzichtig bij het gebruik van deze methode op verchroomde plastic onderdelen (of kies voor een andere methode).
Advertentie

Tips

Leer de aard kennen van de ondergrond of het metaal dat verchroomd is, zodat je beschadiging van dat metaal voorkomt.

Advertentie

Waarschuwingen

Het gebruik van huishoudelijke producten is niet zonder veiligheidsrisico's voor de ogen, de huid en de ademhaling; zorg ervoor dat je veiligheidsuitrusting draagt en dat je een eerste hulp- of noodplan bij de hand hebt.
Zoutzuur, natriumhydrochloride en zwavelzuur zijn bijzonder vluchtig, giftig en zelfs kankerverwekkend; verminder de risico's door veiligheidsuitrusting te dragen en eerste hulp- of noodplannen bij de hand te hebben.

Advertentie

Benodigdheden

Zuiveringszout of huishoudelijk schoonmaakmiddel
Vodden
Ovenreiniger in spuitbus
Populaire merk cola
Zoutzuur
Galvanisator met stroombron
Natriumhydrochloride
Mengvat voor chemicaliën
Veiligheidsuitrusting, waaronder: veiligheidsbril, zuurbestendig schort en handschoenen, en ademhalingsmasker.